‘Als kinderen plezier hebben, zie je niet hoe ziek ze zijn. Je ziet een vrolijk kind, geen ziek kind,” zegt Jair Eisenmann (56), samen met zijn vrouw Tali initiator van stichting Gilat, die theaterprogramma’s brengt voor ernstig zieke kinderen. In 2012 richtte het echtpaar hun stichting op ter herinnering aan hun dochter. “Gilat was fysiek meervoudig gehandicapt en bracht de helft van haar leven door in het ziekenhuis. Fysiek was ze beperkt, maar geestelijk bijdehand en sociaal sterk. In het Emma Kinderziekenhuis in Amsterdam kende ze iedereen: als ik er aankwam zat er vaak nog iemand van de nachtdienst op haar bed met haar te kletsen,” herinnert Eisenmann zich.
Het glas was voor Gilat altijd halfvol. “Ze kon om diverse redenen zelf niet eten of drinken. Aan een vriendinnetje met anorexia legde ze uit hoe graag ze zou willen kúnnen eten. Om die vriendin, zo jong als ze was, op te peppen en te inspireren.” Toen de ouders na Gilats overlijden in 2008 over het ergste verdriet heen waren, wilden ze dat haar naam niet vergeten zou worden. “Een kind verliezen is het ergste dat er is, maar als ze vergeten wordt, is dat nog erger.”
Interactief
Het echtpaar wist fondsen te werven voor een klein theater in het Emma Kinderziekenhuis. Het Gilat Theater werd een multifunctionele zaal, die in 2016 door de koning werd geopend. Een creatief directeur verzorgde de programmering. “Soms is er een goochelaar, soms spelen de personages Max & Jet. En er worden ook schildercursussen gegeven.” Het belangrijkste is volgens Yair Eisenmann dat de voorstellingen interactief zijn en dat iedereen mee kan doen: “Dus geen heel moeilijke quiz waarbij een deel van de kinderen misschien afhaakt.”
‘Theater is een medicijn dat geen dokter kan voorschrijven’
Vanaf het begin was het theater een succes. “Toen Gilat zo vaak in het ziekenhuis lag, zagen we kinderen die soms maandenlang geen bezoek kregen, terwijl afleiding zo belangrijk is. Ook voor hen is theater een zegen. Zoals wij altijd zeggen: een medicijn dat geen dokter kan voorschrijven.” Het programma werd uitgebreid. Er kwamen ambassadeurs, onder wie theaterproducent Albert Verlinde, regisseuse Halina Reijn en sportjournaliste Barbara Barend.
Alles naar Alyn
In 2015 besloot het bestuur het programma landelijk uit te rollen. De lijst van academische ziekenhuizen werd steeds langer: het zijn er nu acht in Nederland en een op Curaçao. In Nederland worden inmiddels 250 voorstellingen per jaar gegeven. En er is iets bijgekomen, meldt Eisenmann: “Gilat was een Joods meisje. Ook al is de stichting niet Joods, het bloed kruipt toch waar het niet gaan kan.” Sinds kort woont het echtpaar Eisenmann in Jeruzalem en in oktober wordt de eerste interactieve kindervoorstelling gegeven in het Alyn kinderziekenhuis ter plaatse. “Een revalidatieziekenhuis, dat gaat me aan het hart. Met alle respect voor een blindedarmontsteking: wij werken met de allerziekste kinderen.”
De stichting houdt rekening met cultuurverschillen. “Op Curaçao hoort dansen er echt bij, de voorstellingen zijn in het Papiaments. En in Israël is het programma tweetalig, Hebreeuws en Arabisch. Misschien blijkt nog dat we met bepaalde orthodoxe elementen rekening moeten houden. Elk kind moet mee kunnen doen, dat is de randvoorwaarde.” Uiteindelijk hoopt Eisenmann met Gilat een wereldmerk neer te zetten. Zijn eigen farmaceutische bedrijf heeft in Nederland nu een directeur voor de dagelijkse gang van zaken, Eisenmann bestuurt verder op afstand.
Vanaf 1 september wordt de stichting vanuit Nederland bestuurd, terwijl Eisenmann zich op Israël zal richten. “We hebben jaarlijks een certificatenactie met Rosj Hasjana. In plaats van een bos bloemen kun je een certificaat geven, vanaf 18 euro, met wensen voor het nieuwe jaar. ‘Sjana tova’ staat er al op. Dit jaar gaat de opbrengst in zijn geheel naar Alyn.”
Kijk op gilat.nl voor informatie en om certificaten te bestellen
Abonneer op het NIW
