En toen brak dinsdagavond de hel los. Hoe gretig waren de NOS, RTL, Het Parool, NRC en vele andere media om à la minute als volleerde pr-agenten van Hamas de propaganda van die terreurorganisatie over te nemen. Dan beperk ik me even tot de Nederlandse media. Hamas wees naar Israël en dat werd kritiekloos overgenomen. Terwijl in de eerste dagen na de pogrom van 7 oktober het nieuws mondjesmaat doorkwam en de getuigenissen van de gruwelen veelal met scepsis werden ontvangen, waren ‘gerespecteerde’ media er nu als de kippen bij. De nationale en internationale koppen spraken nog geen uur na het verschrikkelijke drama dat zich in het al-Ahli Arab Baptistenziekenhuis had afgespeeld al van vijfhonderd doden en honderden slachtoffers die nog onder het puin lagen. Het verbijsterde de Oekraïense journalist Illia Ponomarenko, die schreef: “Hoe hebben ze dat aantal slachtoffers zo snel kunnen vaststellen? Uit eigen ervaring weet ik dat het vele uren duurt voordat wij kunnen bepalen hoeveel slachtoffers een Russische raket heeft gemaakt.” Sterker: uit beeldmateriaal blijkt dat er heel weinig puin ís.
Zal de meerderheid van de Nederlandse pers zich dat ook hebben afgevraagd? Hans-Jaap Melissen en de website GeenStijl behoorden tot de weinige rationele journalistieke stemmen. Wars van enige journalistieke verantwoordelijkheid boden vele anderen zichzelf als een roedel bloeddorstige hyena’s aan Hamas aan als nuttige idioten. Beoogd premier Frans Timmermans, waarschijnlijk gedreven door de kritiek die zijn tot dan toe solide standpunt over het conflict had opgeleverd, haastte zich deze aanslag te veroordelen en sprak al meteen van ‘een grove schending van het internationaal recht’. Halverwege woensdag stond zijn uitspraak nog online. Zonder nuancering.
Degenen die enige kennis van zaken hebben, weten wel beter. Maar de geest was al uit de fles
Toen waren er allang ernstige twijfels ontstaan. Naarmate de tijd verstreek, werd het steeds aannemelijker dat deze catastrofe het gevolg zou kunnen zijn van een mislukte lancering van de Islamitische Jihad. Degenen die enige kennis van zaken hebben, weten dat die geen uitzondering zijn. Maar de geest was al uit de fles. In diverse islamitische landen kwamen de hordes op stoom. En in Berlijn moest het Holocaustmonument worden bewaakt en werden er molotovcocktails naar een Joods buurtcentrum gegooid. Ook in Nederland zagen we dreigende meutes.
Het NIW strijdt al jaren tegen de eenzijdigheid, vooringenomenheid en soms zelfs kwaadaardigheid van veel van onze collega’s. Die is nog schadelijker in deze fog of war, de oorlogsmist. We moeten niet verwachten dat dat zal veranderen. Dat vereist namelijk reflectie en introspectie. Helaas zijn onderbuikgevoelens niet te bestrijden met rationele argumenten. In een oorlog sterft de waarheid het eerst. Het is de taak van de journalist die weer tot leven te wekken. Hoezeer de gijzelaars en andere onschuldige slachtoffers in Gaza daar ook niet mee geholpen zijn.