Hoewel uit de gehele Joodse wereld protesten klonken tegen de voorgenomen benoeming van Effi Eitam tot bestuursvoorzitter van Yad Vashem lijkt premier Benjamin Netanyahu van geen wijken te willen weten. Hij houdt vast aan Eitams kandidatuur en zegt geen boodschap te hebben aan het afkeurend oordeel van Joden in de diaspora. Die brede protesten (ook vanuit Nederland) richten zich tegen het feit dat de extreemrechtse Eitam in het verleden de Arabische gemeenschap in Israël een ‘kankergezwel in de samenleving’ noemde en zich publiekelijk uitsprak voor de verdrijving van de Palestijnen uit Judea en Samaria, de Westelijke Jordaanoever dus.
Van een instituut als Yad Vashem dient een hoog moreel appel op de wereld uit te gaan. Het is het belangrijkste Joodse herdenkingsinstituut van de Shoa en een gerenommeerde wetenschappelijke instelling, die onderscheidingen toekent aan de Rechtvaardigen onder de Volkeren – zeg maar: de mensen (of hun nabestaanden) die in de oorlog met gevaar voor eigen leven Joden hebben gered.
Terecht merken de protesterende Joden en tal van organisaties in Israël en de diaspora op dat er geen moreel gezag van dit instituut meer uitgaat als het wordt geleid door een racist. Iemand die Arabische staatsburgers van Israël vergelijkt met kanker is de Israëlische variant van Joseph Goebbels die Joden vergeleek met ongedierte. Hoe trots kan een door Yad Vashem geëerde held of nabestaande nog op die onderscheiding zijn als dit instituut wordt geleid door iemand die in feite strafrechtelijk zou moeten worden vervolgd wegens racisme en opruiing? Hoe zou men in Israël en bij Yad Vashem reageren als in Frankrijk morgen Jean-Marie Le Pen zou worden benoemd in een gelijksoortige functie als Eitam?
Wat als morgen Thierry Baudet voorzitter van het herinneringscentrum van Kamp Westerbork zou worden? Wat als Donald Trump na zijn aftreden de scepter bij de Martin Luther King Stichting zou zwaaien? Om met Geert Wilders te spreken: “Hoeveel gekker kan het worden”?
Hamerstuk
In Israël is alles politiek, dus ook de benoeming van de voorzitter van de raad van bestuur van een prestigieus instituut als Yad Vashem. Bibi moet bij het ondersteunen van de kandidatuur van Eitam ongetwijfeld een koele opportunistische calculatie hebben gemaakt. De partij van Eitam kan hij nodig hebben bij het vormen van een nieuwe regering. Zijn huidige coalitie staat op springen en dat zou wederom nieuwe verkiezingen betekenen. Volgens de peilingen staat Bibi’s Likoed op verlies. Let wel: verlies aan extreemrechts. Die flank – hoe kwalijk die ook moge zijn – dient hij dus gedekt te houden. Door de meest uitgesproken vertegenwoordiger ervan, generaal b.d. Eitam, te parachuteren in Yad Vashem en daarmee extreemrechts te paaien, zou Netanyahu het door hem geleide rechtse blok aan een meerderheid in de Knesset helpen. Dat de Israëlische regering met de voordracht van Eitam half Israël en de gehele Joodse wereld op het hart trapt, lijkt hem niet uit de slaap te houden. Kennelijk beschouwt hij de benoeming van de bestuursvoorzitter van dit instituut als een hamerstuk en een strikt binnenlandse aangelegenheid.
Dat is het geenszins. Bij Yad Vashem worden slachtoffers van de Shoa herdacht en gerenommeerde historici publiceren er onderzoeken. De slachtoffers waren grotendeels Europese Joden. Geen Israëli’s, omdat de Joodse staat toen helaas nog niet bestond. Bibi heeft met de voordracht van een racist de nagedachtenis van uw en mijn vermoorde familieleden bezoedeld. Het verkrijgen van een onderscheiding van Yad Vashem zal onder Eitam geen zaak van kavod, maar een last voor de ontvanger worden. Ik vrees dat menig nabestaande van een Rechtvaardige onder de Volkeren voor een toekomstig eerbetoon zal bedanken en dat menigeen de al verkregen onderscheiding ver uit het zicht van vrienden en kennissen zal houden of mogelijk zal retourneren aan Jeruzalem. Ter attentie van generaal Effi Eitam. n
Abonneer op het NIW
