Voorzitter Stadsdeel Zuid, Paul Slettenhaar. Foto: Caro Bonink
De Amsterdamse deelraden worden op de schop genomen. Wat voor gevolgen heeft dit voor de Joodse instellingen in Amsterdam-Zuid? De Liberaal Joodse Gemeente (LJG) organiseert op 6 februari een lijsttrekkersdebat.
Door: Annet Röst
We organiseren de debatavond omdat de deelraadsverkiezingen van 16 maart de Joodse gemeenschap direct raken,” aldus Madelon Bino, directeur van de LJG Amsterdam. Aan het debat, dat geleid wordt door journalist en filosoof Yoram Stein, nemen lijsttrekkers van de VVD, GroenLinks, CDA, PvdA en D66 deel. „Er wonen veel Joden in Zuid en de meeste grote Joodse instellingen zijn er gevestigd, waaronder de LJG. Het is daarom belangrijk om te weten wat de partijen vinden van de onderwerpen die ons aangaan, zoals veiligheid in de buurt en voor specifiek Joodse instellingen. Kan je nog wel veilig met een keppel door Amsterdam lopen? Moet de beveiliging van Joodse instellingen gesubsidieerd worden door de stad Amsterdam? En wat is de toekomstvisie op Bijzonder Joods Onderwijs? Kan Amsterdam nauw contact onderhouden met Israël en Israëlische bedrijven? Dat soort zaken. En natuurlijk gaan we het hebben over de veranderende bevoegdheden van de stadsdelen.”
Bestuurscommissie
De rol van de stadsdelen wordt, vanwege een wijziging in de Gemeentewet, na de verkiezingen een stuk beperkter. Stadsdeelraden houden op in hun huidige vorm te bestaan en worden omgevormd tot bestuurscommissies. De bestuurscommissie van Amsterdam-Zuid zal vijftien zetels gaan tellen, en wordt hiermee bijna gehalveerd. Drie van de vijftien leden zullen deel uitmaken van het dagelijks bestuur. Veel taken en bevoegdheden worden overgedragen aan de centrale stad. Toch zijn er voor Ronnie Eisenmann, tot vorig jaar voorzitter van de Nederlands-Israëlitische hoofdsynagoge (NIHS), nog genoeg redenen om zich verkiesbaar te stellen voor de op stapel staande deelraadsverkiezingen. Op nummer 5 is hij de hoogste nieuwkomer op de VVD-lijst en maakt hij nog net kans op een plek in de bestuurscommissie. „Vergeet niet: stadsdeel Zuid is net zo groot als bijvoorbeeld Den Bosch en we hebben meer dan 100 miljoen euro te besteden,” vertelt Eisenmann. „Verder heb ik tijdens mijn periode bij de NIHS gemerkt hoe belangrijk het is dat er korte lijntjes zijn tussen de deelraad en de Joodse gemeenschap. Als er issues waren, zaten we altijd snel aan tafel en dat maakte soms echt het verschil. Wij blijven de oren en ogen van de centrale stad en worden geen marionetten. We kunnen zeker nog sturen, daarom vind ik het heel belangrijk om nu op deze manier de belangen van de Joodse gemeenschap te behartigen.”
Veiligheid
De lijsttrekkers van de grootste partijen in Zuid – VVD, D66 en PvdA – geven allemaal aan zich in te willen zetten voor de veiligheid van de Joodse gemeenschap. Het stadsdeel stelt nu al structureel 135.000 euro beschikbaar voor de beveiliging van Joodse instellingen. Hier zal volgens stadsdeelvoorzitter en VVD-lijsttrekker Paul Slettenhaar – als het aan hem ligt – ook na de verkiezingen geen verandering in komen. „Openbare orde en veiligheid blijft onder gemandateerde verantwoordelijkheid van het stadsdeel vallen,” aldus Slettenhaar. „En wat ons betreft is dat bedrag van 135.000 euro nog niet genoeg. Het is een maatschappelijke misstand dat ouders van schoolgaande kinderen voor de eigen veiligheid moeten betalen. Er moet substantieel meer geld beschikbaar komen en dan heb ik het niet over een paar tientjes.” Of de PvdA Slettenhaar hierin steunt is nog niet zeker, aldus Marijn van Ballegooijen, fractievoorzitter van de PvdA in Zuid. Van Ballegooijen is niet ontevreden over de huidige regeling. „Dat scholen zelf betalen en het stadsdeel bijspringt, vind ik eigenlijk wel mooi. Helemaal omdat de bijdrage voor ouders met een laag inkomen wordt kwijtgescholden. De lasten worden zo verdeeld.” Een ander onderwerp dat Joodse instellingen raakt is de inzet van cameratoezicht en preventief fouilleren in de publieke ruimte. D66 bijvoorbeeld is op dat punt kritischer dan de VVD, vertelt D66-lijsttrekker Sebastiaan Capel. „De balans tussen vrijheid en veiligheid is heel belangrijk voor D66. Wij letten heel erg op de privacy. Wanneer de stoep voor een synagoge gefilmd wordt, stelt dat ons zeker voor een moeilijke afweging.”
Onderwijs
Een ander belangrijk onderwerp is het bijzonder onderwijs. Aboed Shabi, voorzitter van de Stichting Joodse Scholengemeenschap (JBO), maakt zich in dit verband grote zorgen. „De verantwoordelijkheid voor onderwijs wordt overgeheveld van het stadsdeel naar de centrale stad.” Volgens Shabi was vooral het contact met stadsdeelvoorzitter Slettenhaar en zijn team bijzonder goed. „Hij heeft zich altijd verdiept in onze specifieke situatie en zich volledig ingezet voor de belangen van de Joodse scholen. We hoefden nooit door een ambtelijke molen te ploegen om hem te spreken. Dit staat in groot contrast met wethouder Pieter Hilhorst, waar we nu direct mee te maken krijgen,” aldus Shabi. „Ik heb de afgelopen twee jaar op verschillende manieren geprobeerd om hem uit te nodigen om eens langs te komen, onder andere door het sturen van een officiële brief, maar hij is tot nu toe nergens op ingegaan. Wij kunnen niet anders concluderen dan dat het Hilhorst gewoon niet interesseert. Dat is jammer en zorgwekkend en dat was bij zijn voorganger Asscher wel anders. Wat Hilhorst ook niet lijkt te snappen is dat het gaat om veel meer dan veiligheid. Veiligheid is belangrijk, maar het gaat ook over de wijze waarop onze kinderen onderwijs krijgen. Dit is zorgwekkend, helemaal omdat de onderwijsstructuur aan het veranderen is. Andere scholen gaan daarom bijvoorbeeld samenwerkingsverbanden aan en zeggen: ‘Jij bent gespecialiseerd in ADHD, wij in dyslexie. Dan doen we het ene kind daar, en het andere daar.’ Dat kunnen wij niet doen. Alle kinderen blijven op de Joodse school en sommige hebben meer begeleiding nodig dan andere, wat meer kosten met zich meebrengt.” Hilhorst bevestigt in een schriftelijke reactie aan het NIW dat hij een brief van Shabi gekregen heeft. „De heer Shabi wilde graag dat ik met hem in overleg trad over de beveiliging van de Joodse scholen. Dit is echter een bevoegdheid van de burgemeester en dat heb ik in mijn antwoord laten weten,” aldus de wethouder. Op de vraag hoe hij ervoor gaat zorgen dat de Joodse scholen weer het gevoel krijgen dat er interesse is vanuit de centrale stad antwoordt Hilhorst: „Zodra een school bij mij om hulp vraagt of als ik signalen krijg dat er iets mis is op een school, dan ga ik erop af. Zo heb ik afgelopen maanden ook meerdere malen contact gehad met het Cheider om te vragen of zij hulp nodig hebben om de onderwijskwaliteit te verbeteren. Ik zal zo snel mogelijk contact met de heer Shabi opnemen om een werkbezoek in te plannen en dit misverstand uit de wereld te helpen.”
Abonneer op het NIW
