Thrillers en drama’s, tranen van vreugde en van verdriet, pepspeeches van coaches, nieuwe vriendschappen en de 7 medailles die onderweg terug zijn naar Nederland. Dat was de Maccabiade van 2013 voor de Nederlandse delegatie. Voor de Israëli’s leverde het sportevenement hooguit wat politieke discussie op.
Door: Michael Hess
Bijna 9,000 Joodse atleten deden door heel Israël mee, in de meest uiteenlopende disciplines. De 70 leden van de Nederlandse delegatie zaten in hotels van Jeruzalem tot aan Haifa en deden onder andere mee aan de competities voor boogschieten, wielrennen, hockey en voetbal. Onder de vele Joodse atleten bevonden zich ook ook enkele wereldtoppers, zoals Garret Weber-Gale die tijdens Olympische zomerspelen in Londen 2012, een aantal gouden medailles haalde in het zwembad; Aly Raisman die op de turnvloer medailles heeft bemachtigd; de Australische sprinter Steven Solomon en onze eigen paralympische zwemster Mirjam de Koning-Peper. Daarnaast zijn er deelnemers die al jaren op het hoogste niveau uitkomen in hun competities zoals de Russische zaalvoetbalprofs, enkele Nederlandse hockeysters en natuurlijk vele Israëlische atleten. De overgrote meerderheid van de sporters bestaat echter uit amateurs en hobbyisten.
Dating event
Waar in de Joodse diaspora reikhalzend naar dit sportevenement wordt uitgekeken, leeft het hier in Israël echter totaal niet. Aan de promotie kan het niet liggen: op de snelweg tussen Tel Aviv en Jeruzalem en zelfs op de reclame op je iPhone: overal zie je Joodse Olympiërs. Over de desinteresse van de Israëli’s zeggen lokale collega’s: „De Maccabiade is niet voor Israëli’s maar voor de Joodse diaspora; wij zijn al zionistisch.” Het cynisme over het evenement vindt zijn hoogtepunt in de grappen die Israëlische komedianten maken over de brug die tijdens de Maccabiade van 1997 instortte, waardoor vier sporters om het leven kwamen en tientallen gewond raakten. „We’ll cross the bridge when we get to it” en „that’s Hayarkon-water under the bridge.” Een bekende sportcommentator schreef in het dagblad Israel Post dat de Maccabiade ‘het meest racistische instituut in de wereldsport is, aangezien alleen mensen van een bepaalde religie eraan deel mogen nemen’, een opmerking die tot discussie leidde: aan elke Maccabiade doen ook tientallen Israëlische Arabieren mee. De deelname van Israëlische moslims en christenen doet de vraag rijzen wat de Maccabiade is: een sporttoernooi of toch een bijeenkomst van Joden uit Israël en de Diaspora?
Premier Benjamin Netanyahu doet tijdens de openingsceremonie een aanzet tot een antwoord: „Welcome to the biggest Jewish Dating event in the world.”
Een week voor aanvang stelt David Beesemer, Chef de Mission van de Nederlandse delegatie, op het strand van Tel Aviv: „Ik mag het eigenlijk niet zeggen, maar het sportieve element is secundair.” Belangrijker vindt hij dat iedereen een goede tijd heeft en terugkomt naar Nederland als ambassadeur van Israël en van Maccabi. Ook de Nederlandse sporters zijn met verschillende doelstellingen naar Israël gekomen: de hockey-dames waren bij voorbaat al titelfavoriet, waar de het veldvoetbal-team vooral kwam om ervaring op te doen. Hoe is het hen vergaan?
Zaalvoetbal
Voor de heren van het zaalvoetbal-team was de competitie met zeventien deelnemende landen behoorlijk sterk. In Ramat Gan, een voorstad van Tel Aviv, werd de eerste wedstrijd toch gewonnen met 3-1, na een 1-0 achterstand. Sam Kloosterboer, maker van het tweede doelpunt voor Nederland: „We kregen veel kansen maar maakten ze niet.” De kraker tegen Engeland ging met 4-2 verloren, waardoor de kansen in de kwartfinale bijna nihil waren. Aviv Shoshan, maker van twee doelpunten tijdens die wedstrijd vat het samen: „We wisten wat we moesten doen maar vooral in het begin maakten we onnodige fouten.” Na een prima overwinning op Spanje met 4-0 en een respectabel 7-1 verlies tegen de latere finalist Brazilië zit het toernooi er voor Nederland op en konden zij zich opmaken voor een weekje zon, strand en zee.
Karate
De hoop op Nederlandse medailles was dit jaar vooral gevestigd op de deelnemende karateka’s Bij het karate-toernooi in Jeruzalem won Esther van Schaik na een ietwat ongelukkige dag, toch een bronzen medaille. Junior Bryan Lusse redde het tot in de finale. Tijdens die wedstrijd probeert hij zijn Israëlische opponent in een hoek te drijven en punten te scoren. Helaas is het niet voldoende en moet de zichtbaar geëmotioneerde Bryan genoegen nemen met zilver. Natuurlijk baalt hij van het verlies, maar hij realiseert zich ook dat hij ‘over een week met veel trots terug zal kijken op de zilveren plak die ik gehaald heb’. Het is de eerste keer dat hij in Israël is. Komende week zal hij een bezoek aan Yad Vashem brengen en daar op zoek gaan naar de naam van zijn opa die is vermoord tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Voetbal
De Nederlandse voetballeeuwinnen kwamen met gematigde verwachtingen en hadden het in Jeruzalem zwaar tegen hun tegenstanders. Naast geleden nederlagen (7-0 tegen Canada, 6-2 tegen Duitsland, 15-0 tegen Israël, 10-0 tegen de Verenigde Staten en 2-1 tegen Argentinië) werd ook de ziekenboeg gevuld met voetbaldames. Toch waren ze vrolijk: „Na de derde wedstrijd ging bij ons de knop om en zeiden we tegen elkaar dat we vooral veel plezier moesten maken en lol moesten hebben. Dit toernooi zien we als begin, we gaan iets moois bouwen en zijn er over twee jaar bij de Europese Macciabade weer bij,” aldus voetballer Lorraine Parsser.
Lees meer in NIW 40