Wat hebben een bolletje ijs en het Palestijns-Israëlisch conflict met elkaar te maken? Helemaal niets, zou u zeggen, maar ijsmaker Ben & Jerry’s vertrok kortgeleden volledig van de sociale media na de oplaaiing van het conflict afgelopen mei, nu ruim een maand geleden.
Een kleine achtergrondschets: het internationale ijsmerk werd in 1978 opgericht door twee Joodse mannen uit de Amerikaanse stad Vermont. Ben Cohen en Jerry Greenfield worden vaak aangeduid als hippies en zijn niet bang zichzelf en hun bedrijf te betrekken in politieke stellingnames. Zo steunde het bedrijf de Occupybeweging in 2011 en werden zowel Ben als Jerry in 2016 bij het Capitool opgepakt tijdens een demonstratie tegen de invloed van de banksector op de Amerikaanse politiek.
Ben & Jerry’s staat bekend om zijn corporate activism. Door ijsjes met opvallende namen als Pecan resist, dat vlak voor de Amerikaanse verkiezingen van 2020 werd gelanceerd als statement tegen Donald Trump, geeft het bedrijf graag een politieke boodschap af. In 2009 werd de smaak Chubby hubby omgetoverd tot Hubby hubby, als een oproep voor huwelijksgelijkheid voor homostellen en na de dood van George Floyd zette het ijsmerk een heel portaal op hun website op voor Black Lives Matter.
Boycotoproep
Daarmee lijkt Ben & Jerry’s de held van linkse activisten. Toch was het juist dit bedrijf dat in mei de volle laag kreeg. Op sociale media werden de ijsmakers aangevallen omdat zij zich niet uitspraken tegen Israël. Sterker nog, Ben & Jerry’s koos ervoor helemaal niets te zeggen over het conflict tussen Israël en de Palestijnen. Tot groot ongenoegen van anti-Israëlische activisten, die graag hadden gezien dat de oprichters de Joodse staat zouden veroordelen. Ben & Jerry’s heeft namelijk een fabriek in Israël staan en de ijsjes worden ook in Joodse nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever verkocht.
In een mum van tijd hadden de Joodse ondernemers een boycotoproep aan hun broek. In dit geval ging het niet om een paar honderd internetgebruikers die een week geen bak ijs kochten. Er werd een nieuwe techniek ingezet die ratioën heet. Dat werkt eenvoudig: een leger internettrollen, vaak met een activistische insteek, verstoort de verhouding (ratio) tussen positieve commentaren en negatieve door de eerste weg te drukken. De activisten plaatsen net zo lang negatieve antwoorden op een tweet of Facebookbericht tot er geen enkel positief tegengeluid meer te bekennen is.
Geen recht van spreken
Wie nu een blik werpt op de Twitterpagina van het bedrijf ziet de techniek in volle glorie. “Ben & Jerry’s werkt mee aan apartheid” of “We boycotten jullie tot er geen ijs meer wordt verkocht op de Westoever,” klinkt het in de commentaren. Intussen liken de tegenstanders van het ijsmerk elkaars negatieve reacties, zodat deze door Twitter automatisch hoger geplaatst worden en de positieve reacties uit beeld verdwijnen. Er wordt zelfs opgeroepen in supermarkten de producten van het ijsmerk uit de vriezer te halen en ergens anders in de winkel op een niet-gekoelde plek te verstoppen, zodat ze smelten.
De bewegingen die Cohen en Greenfield intensief hebben gesteund, laten de Joodse ijsmakers nu in de kou staan. Volgens aanhangers van de Black Lives Matter beweging heeft het bedrijf geen recht van spreken meer, omdat het Israël niet veroordeelt. Sinds de oplaaiing van het conflict in mei worden de ijsmakers niet meer gezien als bondgenoot, maar als vijand. Dat de activisten hiermee misschien wel een van de grootste, meest uitgesproken bondgenoten kwijt lijken te raken, boeit hen blijkbaar weinig.
Is Ben & Jerry’s uiteindelijk gezwicht voor de druk op sociale media? Deels. Het bedrijf heeft ervoor gekozen de stekker te trekken uit alle sociale media-accounts die ze hebben. De accounts bestaan nog wel, maar er worden geen berichten meer geplaatst. Al ruim een maand is het volledig stil op de media-afdeling van de mannen uit Vermont. Op vragen of het bedrijf ooit terugkeert op sociale platformen kwam geen antwoord. Voorlopig laat deze multinational zich dus de mond snoeren. Nu is het de vraag wie het volgende pro-Israëlische slachtoffer is.