Abonneer op het NIW

Het opinietijdschrift en cultureel magazine in één, voor iedereen geïnteresseerd in de Joodse wereld. Abonneer nu »

Binnenland

Ik leg het nog één keer uit

Wat is Israël-kritiek en wat is antisemitisme? Bart Schut legt het nog één keer uit.

Bart Schut 17 juli 2017, 00:00
Ik leg het nog één keer uit

Soms word je als opinieschrijver verrast met half vergeten woorden die je zelf op papier of op het net hebt gezet.

Zo kwam ik laatst een artikel van eigen hand tegen over antisemitisme, geplaatst op de website Joop.nl (ja, mea culpa, ik heb een tijdlang op de VARA-haatsite van Francisco van Jole gepubliceerd – gelukkig is die plek nu ingenomen door de veel genuanceerdere Anne-Fleur Dekker). Ik waarschuwde er in dat artikel tegen Israël-critici al te gemakkelijk van antisemitisme te beschuldigen. Hoewel ik in het algemeen nog steeds achter die vermaning sta, ben ik er de afgelopen jaren toch wel wat anders over gaan denken.

In mijn familie was Jodenhaat in welke vorm dan ook uit den boze. Mijn ouders van keurige VVD- en PvdA-huize (de nette, SDAP-achtige PvdA) waren zeer pro-Israëlisch, maar anders dan uit boeken (een van mijn moeders lievelings- was De laatste der rechtvaardigen van André Schwarz-Bart) en films kenden wij zelf geen Joden. Pas op de universiteit kwam ik mijn eerste antisemiet tegen, die vreemd genoeg dan weer niets tegen Israël had. Mijn studievriendje kon precies vertellen wie op tv allemaal wel of niet Joods waren en waarom, en als dat zo was vertrouwde hij hen voor geen cent. Ik haalde mijn schouders erover op want Jodenhaat was in mijn ogen een anachronisme dat vanzelf zou verdwijnen als we het nog een paar generaties negeerden. (Het studiemaatje is overigens getrouwd met een vrouw wier achternaam velen van u onmiddellijk als Joods zullen herkennen.)

Doublethink
Wat heb ik ongelijk gekregen, opnieuw: mea culpa. Antisemitisme heeft een spectaculaire comeback van nooit weggeweest gemaakt. En waar vroeger (extreem-)rechts het prerogatief erop had, moeten mijn inmiddels talrijke Joodse vrienden en collega’s tegenwoordig ook nog eens aanvaarden dat zij het doelwit zijn van (extreem-)links en (extreem-)islamitisch Nederland. Natuurlijk, veel hiervan wordt verpakt als ‘antizionisme’, een term die zo uit Orwells Newspeak of doublethink lijkt te komen. Antisemitisme wordt verpakt als antizionisme en dat weer vermomd als Israël-kritiek, want u begrijpt… geen Jodenhater ziet zich als Jodenhater. Antisemieten, dat zijn de anderen.

Vrienden vertellen elkaar de waarheid, althans echte vrienden. Echte vrienden van de Joodse staat maken zich zorgen over ontwikkelingen aldaar en uiten die zorgen ook. En niet alleen intern, ‘onder ons’, nee, dat mag best in het openbaar. Voor journalisten geldt sowieso dat de vuile was best buiten mag worden gehangen, wie zich wat aantrekt van het verwijt van nestbevuiling is geen knip voor de neus waard. Ook op de redactie van het NIW maakt men zich grote zorgen over de koers die Israël lijkt ingeslagen. De combinatie van ultraorthodoxie en ultranationalisme is er een die op weinig steun kan rekenen op onze burelen, en Benjamin Netanyahu zal onder redacteuren en medewerkers van dit blad weinig vrienden vinden.

Wie tegen het bestaan van de staat Argentinië is, is een Argentijnenhater, punt

Dát is Israël-kritiek, maar heeft niets met antisemitisme te maken. Of met antizionisme – ieder mens met een normaal functionerend stel hersenen en een greintje historisch besef is zionist. Jood of niet. Wat wel antisemitisme is? Ik leg het nog een keer uit. Wie tegen het bestaan van de staat is waarin ruwweg de helft van alle Joden op aarde leven, is een Jodenhater. Wie tegen het bestaan van de staat Argentinië is, is een Argentijnenhater, punt. Wie de ellende in alle om Israël liggende landen (Syrië, Egypte, Saoedi-Arabië, enz.) negeert en al zijn pijlen richt op de Joodse staat, is (hoogst)waarschijnlijk een Jodenhater. En wie al dan niet vermeende misstanden in de Joodse staat aangrijpt om Joden hier in Nederland het leven zuur te maken, is helemaal… jawel, een Jodenhater.
Het is dus eigenlijk helemaal niet zo moeilijk. En wie nog steeds twijfelt kan er de ‘werkdefinitie antisemitisme’, met de daaronder genoemde voorbeelden, nog eens op nalezen (Google is uw vriend). A propos vrienden: zij vertellen elkaar de waarheid, althans echte vrienden. Ik zou nu willen dat ik mijn studiemaatje er al die jaren geleden op had aangesproken. Mea culpa, mea máxima culpa.

Abonneer op het NIW

Abonneer nu!
Tags dit artikel heeft geen tags
Opmerkingen (0)
Plaats opmerking

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *