De Trumps en Netanyahu’s poseren voor de verzamelde pers. De Amerikaanse vlaggen op de achtergrond zijn aangepast zodat het blauw overeenkomt met dat van de Israëlische vlag. Foto: Marc Israel Sellem/POOL
Het bliksembezoek van Donald Trump zal de Israëli’s met gemengde gevoelens hebben achtergelaten.
Het historische bezoek van de Amerikaanse president aan Jeruzalem was kort – nauwelijks meer dan een etmaal – maar zal ongetwijfeld lange tijd gespreksstof aan Israëlische salon-, eet- en vergadertafels blijven leveren. Eerst dat historische: Donald J. Trump was de eerste Amerikaanse president die de Kotel bezocht. Dat is winst voor de Joodse staat, eerdere presidenten weigerden hun vingers te branden aan de vraag in welk land de muur nu precies ligt en bleven weg uit de Oude Stad.
Maar het was niet allemaal goed nieuws dat de klok sloeg. Van eerdere beloften die Trump en zijn team aan (rechts) Israël deden, is nog niets terechtgekomen. Jeruzalem is niet erkend als ongedeelde hoofdstad van de Joodse staat, noch is de Amerikaanse ambassade ernaartoe verplaatst. De vraag is natuurlijk in hoeverre deze verbroken beloftes betreurd worden in Israël – veel politici in Jeruzalem beseffen dat zij weinig zouden bijdragen aan pogingen het vastgelopen vredesproces vlot te trekken.
Trumps minister van Buitenlandse Zaken, Rex Tillerson, weigerde maandag de vraag te beantwoorden waar de Klaagmuur precies ligt. “In Jeruzalem,” antwoordde Tillerson diplomatiek, om vervolgens zijn gehoor perplex achter te laten met de aanvulling dat Tel Aviv het ‘thuis van het jodendom’ is. Trump zelf liet weten dat hij hoopt ‘de moeilijkste deal van alle’ af te sluiten: blijvende vrede tussen Israël en de Palestijnen. Maar hoe hij dat precies denkt te gaan doen, liet de president in het midden.
De Israëli’s hebben reden wantrouwig te zijn, zoals gezegd is Trump vooralsnog geen van zijn beloften met betrekking tot hun land nagekomen. En als zijn bezoek aan Saoedi-Arabië, vanwaaruit hij de eerste directe vlucht ooit naar de Joodse staat realiseerde, iets leert, is het dat Trump in een mum van tijd volledig van gedachten kan veranderen. Stelde hij tijdens zijn campagne nog dat het wahabitische koninkrijk verantwoordelijk was voor de aanslagen van 9/11, nu is hij bereid de Saoedi’s 100 miljard euro aan wapens te verkopen (en op termijn wellicht zelfs voor het ongekende bedrag van 350 miljard). Bij zijn bezoek aan Riyad waagde de president het niets te zeggen over mensenrechten, de onderdrukking van de vrouw of de genocidale oorlog die Saoedi-Arabië voert in het straatarme buurland Jemen.
Anyone but Obama
Als Trump zo snel zijn mening kan veranderen over de Saoedi’s, waarom dan niet ook – als puntje bij paaltje komt – over Israël? Om de president te herinneren aan zijn sterk pro-Israëlische standpunten tijdens de campagne, was Jeruzalem de afgelopen dagen behangen met 42 reusachtige billboards met teksten als ‘Trump is a friend of Zion’, betaald door Mike Evans, een Amerikaanse christen-zionist en Trump-aanhanger van het eerste uur. Kosten: 100.000 dollar. Maar het feit dat Benyamin Netanyahu (of enig ander lid van zijn regering) niet welkom was bij het bezoek van de president en zijn entourage aan de Kotel, is een teken aan de wand dat rechts-Israël wellicht minder van de regering-Trump te verwachten heeft dan gehoopt. Al zal Bibi niet ontevreden zijn met Trumps verbale aanvallen op aartsvijand Iran. Bovendien is de stemming onder rechts in Israël er nog steeds een van ‘A.B.O.’, anyone but Obama.
Als Trump zo snel zijn mening kan veranderen over de Saoedi’s, waarom dan niet ook over Israël?
Verder zou een Trump-bezoek geen Trumpbezoek zijn zonder bizarre situaties. Alleen was de president zelf lijdend voorwerp toen hij – net geland – bijna werd gedwongen door Knessetlid Oren Hazan een selfie te nemen. In Israël zal niemand al te verbaasd zijn over Hazans brutaliteit, de Likoed-politicus was in een vorig leven casinobaas in Bulgarije, waar hij volgens Israëls Channel 2 via een escortservice prostituees regelde voor vrienden en klanten. Minstens zo vreemd was het gesprek dat premiersvrouw Sarah Netanyahu voerde met Melania Trump. “Anders dan de media houdt de meerderheid van het volk in Israël zoveel van ons,” meende Sarah, “daarom vertellen we iedereen hoe geweldig jullie zijn, opdat men ook van jullie houdt.”
A propos liefde, die tussen Donald en Melania lijkt ernstig bekoeld. Op de rode loper in Jeruzalem was duidelijk te zien hoe de first lady weigerde hand in hand met haar man te lopen.
Abonneer op het NIW
