De emoties over het akkoord van Oslo liepen in 1995 zo hoog op dat Victor Cygelman, correspondent van Le Nouvel Observateur in Israël, voorspelde dat premier Yitzhak Rabin zou worden vermoord.
Enkele maanden voor de aanslag stuurde hij een beschrijving van de moordenaar naar dit gezaghebbende Franse weekblad. De redactie in Parijs liet het verhaal in een laatje liggen. Toen de spanning in Israël hoog opliep publiceerde het blad op 4 november 1995, de dag van de moord, de macabre voorspelling van Cygelman. Ik herinner hieraan omdat de Amerikaanse verkiezingscampagne ontaardt in beledigingen, scheldpartijen en leugens. Een mix van emoties waaruit in het land van de gewapende burgers een moordenaar kan opstaan.
Hoewel Israël in dit keiharde Amerikaanse politieke debat geen belangrijk item is, volgt Jeruzalem met argusogen de nuances van het afglijden van de sympathie voor Israël tijdens de verkiezingscampagne in het Democratische kamp. Dat Donald Trump, mocht hij het Witte Huis veroveren, de militaire hulp aan Israël zal vergroten, moet met een verkiezingskorreltje zout worden genomen. In Jeruzalem wordt ingezien dat aan de wortels van het hechte bondgenootschap tussen Israël en de VS wordt geknaagd.
Het is opmerkelijk dat premier Netanyahu begrijpt dat het in Israëlisch belang is om niet langer J-street, de aan invloed winnende vredeslobby, te boycotten. Zijn regering heeft de hulp van J-Street ingeroepen om op de campussen van Amerikaanse universiteiten de steun aan BDS (Israël-boycot) te pareren. Jongeren die openstaan voor Palestijnse rechten steunden Bernie Sanders in zijn verloren campagne tegen Hilary Clinton. Mocht zij in november tot de eerste vrouwelijke president worden gekozen dan zal zij er rekening mee moeten houden dat de Democratische partij, onder invloed van Sanders, een pro-Palestijnse koers inslaat.
Dat Donald Trump de militaire hulp aan Israël zal vergroten, moet met een verkiezingskorreltje zout worden genomen
Vredestrein
Ik heb het gevoel dat het in de maak zijnde initiatief van het Kwartet (VS, Rusland, EU, VN) om de impasse in het Israëlisch-Palestijns conflict te doorbreken, op de verkiezing van Hilary Clinton anticipeert. De ministers van Buitenlandse Zaken van de landen die deel uitmaken van het Kwartet negeren Netanyahu volledig. Het deerde hen niet dat hij weigerde aan een conferentie over het Israëlisch-Palestijns geschil deel te nemen. Het Kwartet streeft naar een nieuwe Veiligheidsraadresolutie, waarin Israël wordt opgeroepen een Palestijnse staat met Oost-Jeruzalem als hoofdstad te aanvaarden. Het heeft er de schijn van dat de internationale gemeenschap onder aanvoering van de EU en wellicht met openlijke steun van de VS aanstuurt op een opgelegde oplossing van het
conflict. De Franse minister van Buitenlande Zaken, Jean-Marc Ayrault, zei dat de vredestrein de halte heeft verlaten en niet meer te stoppen is. Ik denk dat hij zich vergist. Israël laat zich niet dwingen, tenzij er zo’n radicale ommezwaai is in de Amerikaanse politiek dat zelfs Netanyahu moet buigen voor een nieuwe internationale realiteit.
De internationale obsessie om de Palestijnse kwestie bij de horens te vatten is een direct gevolg van de dramatische ontwikkelingen in de Arabische wereld, van de opkomst van IS en wellicht de ondergang van dit terroristische kalifaat. De grote internationale spelers zijn van oordeel dat het oplossen van de Palestijnse kwestie een voorwaarde is om het vuur van het islamitisch radicalisme in het Midden-Oosten te blussen. Het is een oud, romantisch idee, dat naar mijn mening geen hout snijdt. Ik ben onder bepaalde voorwaarden voor de stichting van een Palestijnse staat naast Israël. Dat is in Israëlisch belang. Dat het Midden-Oosten dan liefelijker wordt is een dagdroom van romantici die dit deel van de wereld niet doorgronden.
Arie Shavit, een gerenommeerd Israëlisch commentator, zei onlangs dat Netanyahu in paniek is over wat hem na november te wachten staat. Dan zal ook de ex-president Barack Obama zich roeren. Hij heeft heel wat appeltjes te schillen met Netanyahu, die hem over de Iran-atoomdeal in Washington pootje probeerde te lichten. Het was een staaltje van kortzichtige moed, om achter de rug van de president het Congres tegen Obama op te zetten.
Israël gaat spannende tijden tegemoet. Met een verzoening met Turkije, als strategisch bondgenoot, in het verschiet kan Netanyahu even op adem komen.
Abonneer op het NIW
