Robertine van der Sluis-Nunes Nabarro (70)
Woonplaats: Amstelveen
Burgerlijke staat: weduwe van René van Ast en Willem van der Sluis, moeder van Matthijs en Jochem – ‘Matthijs leeft op Zorgvlied’
Beroep: psychotherapeut
Levensmotto: Vergissen is menselijk, vergeven heilig (naar Alexander Pope)
Jeugd
Een disfunctioneel gezin, in Cleveland Ohio. Zo kan ik mijn jeugd het best omschrijven. Mijn ouders wilden weg uit Nederland. Opties waren Israël, de Verenigde Staten en Nieuw-Zeeland. De VS kwam gewoon het eerste door met de papieren. Mijn ouders waren zeer beschadigd uit de oorlog gekomen. Vader had in veertien kampen gezeten, moeder zat in Zaandam in het verzet. Vader was heel erg boos, met als gevolg losse handen. Mijn moeder heb ik tot aan haar dood als koel en kil ervaren. Pas nu, na hun dood, leer ik ze begrijpen. Maar er is ook een andere kant. We kregen piano- en muziekles en mochten op zomerkamp. Daar heb ik heel goede herinneringen aan. In 1964 zijn we teruggekomen naar Nederland. Mijn zus werd verliefd op een Nederlander en verhuisde hiernaartoe. Mijn moeder kon niet verdragen dat ons gezin uit elkaar lag. We kwamen terecht in Slotervaart: een enorme cultuurschok. Ik heb drie jaar moeten wennen en ben jong getrouwd, met cellist René van Ast, ik wilde het huis uit, maar mocht niet op kamers. René stierf jong. Veel later ben ik met Willem getrouwd, mijn grote liefde.
Geloof
Ik ben niet praktiserend, dat betekent: niet sjomeer sjabbat, maar ik heb wel een kosjere keuken. Gideon, een van Willems zoons uit een eerder huwelijk, is het meest dati en ik wil dat iedereen hier kan komen eten. Als ik in een sjoel of de Snoge ben voel ik me geborgen. Ik kan alle diensten volgen. Mijn ouders waren tegen religie, maar hun beste vrienden waren dati. Van hen heb ik alle gebeden geleerd. Na afloop van sjoel voel ik me voldaan en vol. Maar ik kan niet zeggen dat ik tot een God bid, God zit volgens mij tussen jouw en mijn hart.
Israël
Thuis. Een heerlijk land met een idiote politiek. Ik ben nog steeds lid van Meretz, de linkse politieke partij, waarvoor ook Willem veel heeft gedaan. Ik hoop dat het land een dezer dagen doorkrijgt dat die partij echt het beste met iedereen voorheeft. Toen Willem nog leefde gingen we twee keer per jaar naar Israël. Zijn drie jongens wonen er nu. Ik ga zo vaak mogelijk, maar dat is ook een kwestie van geld. Het kan simpelweg niet altijd. Als ik ooit de Lotto win, koop ik een flat in Tel Aviv. Ik heb mijn jongens pacifistisch opgevoed. Matthijs studeerde in Israël, maar toen moest hij het leger in. Het was vechten of vluchten. Hij heeft gekozen voor het tweede en een leven in Londen opgebouwd, tot hij overleed.
Zorgen
Grote zorgen over de wereld heb ik niet meer. Ik maak me druk om Wilders en Trump, maar ik kan er toch niets aan doen. Ik hoop het financieel te kunnen bolwerken om in dit huis te blijven wonen. Ja, er zijn geldzorgen, maar die kun je met mindfulness leren wegzetten.
Dromen
Dromen? Ik heb achtervolgingsdromen, droom vaak over eten en over niet bij een kind kunnen komen. En ook vaak over Israël. Altijd in kleur. Ah, je bedoelt andere dromen. Dat we allemaal een beetje socialer worden met elkaar, maar ik zie dat niet een, twee, drie gebeuren.
(Foto door Esther Voet)
Abonneer op het NIW
