Gaat u er even voor zitten? Dit is geen grap, dit is waar miljoenen Amerikanen in geloven: er bestaat een kliek die de overheid van de Verenigde Staten op alle niveaus beheerst. Deze kliek, in het Engels steevast als cabal beschreven (daarover later meer), bestaat uit duivelsaanbidders die niet alleen Amerika, maar eigenlijk de hele wereld overheersen. Natuurlijk beheersen de satanisten Hollywood en de media, waardoor zij hun bestaan geheim weten te houden – het gebrek aan bewijs voor hun bestaan is juist een bewijs van dat bestaan. Maar er gloort hoop aan de horizon en die hoop is vleesgeworden in één persoon: Donald J. Trump. Hij zal de cabal omverwerpen en duizenden satanisten arresteren en opsluiten in de militaire gevangenis van Guantanamo Bay. Uiteraard verzet de elite zich met hand en tand hiertegen, maar uiteindelijk zal Trump overwinnen tijdens ‘de Storm’ of ‘het Grote Ontwaken’, waarna een nieuwe periode van voorspoed en geluk aanbreekt.
Een ongevaarlijke complottheorie voor types die met aluminiumhoedjes op in hun kelder zitten te wachten tot zij door buitenaardse wezens ontvoerd worden? Dat zou je zeggen, ware het niet dat voor bepaalde groepen in de samenleving samenzweringstheorieën dodelijk kunnen worden. En nee, dat geldt allang niet meer alleen voor de Joden. De groeiende populariteit van de antivaccinatiebeweging of de recente demonstraties tegen coronamaatregelen laten zien hoe vatbaar de moderne mens is voor dit soort quasireligieuze denkbeelden – ook in ons land.
Pizzagate
QAnon (uit te spreken als ‘kjoew-enon’) zag het licht in oktober 2017 op het bij rechts-extremisten populaire internetforum 4Chan, toen een zekere ‘Q’ er een anoniem bericht plaatste. Volgens Q beramen onder anderen oud-president Barack Obama, oud-presidentskandidaat Hillary Clinton en miljardair George Soros een staatsgreep tegen de regering van Donald Trump. Trump, de man die de cabal ten val zal brengen, wordt door QAnon-aanhangers vaak als ‘Q+’ betiteld. Zij zijn op sociale media te herkennen aan de hashtag #WWG1WGA in hun profielen, wat staat voor where we go one, we go all. Over de identiteit van Q doen de wildste geruchten de ronde. Een ervan is dat Q in werkelijkheid de helemaal niet vermoorde John F. Kennedy is, waarbij het de complotdenkers blijkbaar niet uitmaakt dat als de oud-president nog leefde, hij nu 103 jaar oud zou zijn.
De QAnon-beweging is een voortzetting van een eerdere, misschien wel nog wel meer bizarre complottheorie: pizzagate. Volgens deze in extreemrechtse kringen populaire theorie runde de top van de Democratische Partij een pedofielennetwerk vanuit de Comet Ping Pong Pizzeria in Washington. Hoe lachwekkend het ook klinkt, pizzagate heeft al geleid tot een aanslag op de pizzeria in kwestie. Ook QAnon lijkt een potentiële broedplaats van geweld, vorig jaar wees de FBI op het gevaar van terroristische aanslagen door aanhangers van de beweging.
Cabal
Dan is er het onvermijdelijke antisemitische aspect. Vraag lang genoeg door bij een complotdenker – of dat nu een antivaxer, een platte-aardeaanhanger of een ‘9/11-truther’ is – en vroeg of laat komt de aap uit de mouw: de Joden zitten achter het complot. De identiteit van degenen die QAnon als samenzweerders betitelt, zegt genoeg. De rechtse obsessie met George Soros heeft vaak een antisemitische achtergrond, net als die met de Rothschildfamilie, een van QAnon lievelingsdoelwitten. Maar ook mindere goden moeten eraan geloven: zo zou het Joods-Democratische Congreslid Debbie Wasser man Schultz de beruchte latinobende MS-13 hebben ingehuurd om een partijmedewerker te vermoorden.
Er zijn meer klassiek antisemitische aspecten aan QAnon, zoals de beschuldiging dat Hollywood en de media – beheerst door de Joden – de cabal buiten schot houden. En dan is er natuurlijk dat woord zelf. In het Nederlands wordt het vertaald als ‘kliek’ omdat ‘kabaal’ bij ons een heel andere betekenis heeft. Het Engelse woord refereert aan de kabbala, de Joods-mystieke traditie. Het is geen toeval dat de QAnon-aanhangers steevast dit woord gebruiken voor de zogenaamde samenzwering. Veel experts zien dit element van pedofilienetwerken als een moderne variant op het eeuwenoude bloedsprookje. Het zal niemand verbazen dat De protocollen van de wijzen van Zion populair leesvoer is onder QAnon-aanhangers, evenals de subtheorie dat leden van de cabal organen oogsten.
Echt eng wordt het als de cijfers laten zien hoe populair de theorie is in rechts Amerika. Uit onderzoek blijkt dat 41 procent van de Republikeinen QAnon als een positief verschijnsel ziet. Tijdens partijbijeenkomsten zijn regelmatig borden met ‘Q’ of ‘WWG1WGA’ te zien. Donald Trump weigert hardnekkig zich van de beweging en haar aanhangers te distantiëren. “Ik weet dat ik heel populair onder hen ben, wat ik zeer waardeer,” zei de president in augustus. Trump retweet regelmatig QAnon-aanhangers op zijn Twitteraccount. Verschillende politici die zich tot de beweging bekend hebben, zijn bij voorverkiezingen als kandidaat uit de bus gekomen voor de Republikeinen, zoals de – overigens kansloze – senaatskandidaten voor Oregon, Jo Rae Perkins, en Delaware, Lauren Witzke. Naar schatting zijn tien Republikeinse kandidaten voor het Huis van Afgevaardigden QAnon-aanhangers, onder wie de zeer kansrijke Marjorie Taylor Greene uit Georgia.
Lange Frans
We zien ook in Nederland hoe complotdenkers in dezelfde troebele vijver vissen als Jodenhaters. Tegenstanders van coronamaatregelen spelden hun kinderen gele davidsterren op en verkopen hun samenzweringen op internetfora waar ook antisemieten ongestoord hun gang gaan. Denk aan Amerikaanse platforms als 4Chan en 8Chan, waar blanke nationalisten elkaar ophitsen voor hun gedroomde eindstrijd tegen de door Joden gedomineerde elite. Of denk aan het Nederlandse platform Café Weltschmerz, waar de ene dag Willem Engel oproept tot actie tegen de coronamaatregelen van de overheid en een dag later Kees van der Pijl u vertelt dat Israël mogelijk achter datzelfde virus zit. Of achter de Islamitische Staat, 11 september of het neerschieten van vlucht MH-17.
In diezelfde vijver vist Thierry Baudets Forum voor Democratie steeds vaker. Naar eigen zeggen steunt Baudet ‘achter de schermen de strijd van’ dansleraar Willem Engel. De FvD-leider nodigde eind vorig jaar rapper Lange Frans uit voor het congres van zijn partij en begeleidde hem op de piano bij het bezingen van ons land. Tweede Kamerlid Wybren van Haga, ooit de VVD uitgeschopt en nu onderdeel van de inner circle van Forum, was in augustus te gast in Lange Frans’ podcast. Daar had de omstreden huisjesmelker een ‘enerverend gesprek over politiek, het leven en corona’, zoals hij zelf zei. Baudet beval de podcast met zijn ‘strijdmakker’ warm aan bij zijn volgers. De rapper en producer Lange Frans is berucht bij de Joodse gemeenschap wegens de affaire rond zijn antisemitische protegé en mederapper ‘Anne Frankje’. Op dit moment is de BN’er hét gezicht van de QAnon-beweging in Nederland.
Bergafwaarts
In april van dit jaar bracht Frans een video uit op YouTube waarin hij zich bekent tot de groep complotdenkers. Dat filmpje, Lockdown (fall cabal) is al meer dan een miljoen keer bekeken. Onder de bijna 12 duizend commentaren is kritiek op de rapper en op QAnon te vinden, maar ook veel bijval. “Dit is de fall van de cabal,” luidt het refrein, gevolgd door de QAnon-slogan Where we go one we go all. De tekst verwijst ook naar pizzagate: “Wikileaks wekte al de schijn dat ze kinderen bestelden bij de pizzalijn. Een pedonetwerk wereldwijd, vraag niet hoe. Via Hillary Clinton tot aan de Oranjes toe.” En hoewel Lange Frans – pseudoniem van Frans Christiaan Frederiks – inmiddels van Twitter en Instagram is verwijderd, heeft hij nog steeds ruim 34 duizend volgers op Facebook en meer dan 90 duizend abonnees op YouTube.
Het goede nieuws? De aan QAnon gelieerde ‘antipedofilie’-protesten waar ook Lange Frans bij aanwezig was, trekken niet meer dan enkele tientallen demonstranten. Nog belangrijker: de vrijage tussen politici en complotdenkers lijkt weinig sympathie van de kiezer te krijgen. Sinds het Forum voor Democratie zich inlaat met types als Willem Engel en Lange Frans, gaat het snel bergafwaarts met de partij in de peilingen. Thierry Baudet komt al een tijdje niet meer aan dubbele cijfers en is in de laatste EenVandaag-peiling tot zeven zetels gezakt. Dit zou als een overwinning van het gezonde verstand kunnen worden beschouwd, al zal het in QAnon-kringen waarschijnlijk worden gezien als een bewijs dat de cabal zich niet zomaar gewonnen geeft.
Abonneer op het NIW
