
De Nederlandse, visueel beperkte slalomskiester Maaike Bennink gebruikt de Orcam om een boek te lezen
Met één klik op de zijkant van de bril lijkt het of Robocop plots in de kamer staat. Ik wijs naar een poster aan de muur, vanuit mijn broekzak klinkt een stem die de tekst in foutloos Engels opleest.
De piepkleine camera in het apparaatje op de poot van de bril kan niet alleen teksten lezen, maar ook voorgeprogrammeerde gezichten herkennen. Hij ziet de spullen in mijn keuken en onthoudt producten die ik graag koop in de supermarkt. Het apparaat heet de Orcam en werd ontwikkeld voor blinden en slechtzienden. Het systeem kan in principe alle wereldtalen in druk lezen.
“De technologie, die leunt op geavanceerde karakterherkenningssoftware en zelflerende algoritmes, werd volledig in Israël ontwikkeld,” vertelt woordvoerder Rafi Fischer (41) trots. Ter gelegenheid van de lancering in Nederland heeft hij me uitgenodigd op het hoofdkwartier van Orcam in het centrum van Jeruzalem. Die gebeurtenis trok nogal wat aandacht, want de oprichters van Orcam haalden eerder dit jaar het wereldnieuws. Amnon Shashua, professor aan de Hebreeuwse universiteit in Jeruzalem en zijn partner Ziv Aviram, stonden ook aan de wieg van Mobileye, maker van slimme camerasystemen voor auto’s. Mobileye werd in maart overgenomen door chipfabrikant Intel voor 15,3 miljard dollar. Het was de grootste buitenlandse overname van een Israëlisch technologiebedrijf ooit. Dit speelde zich af op het hoogtepunt van de hype rond zelfrijdende auto’s. Alle grote autofabrikanten, maar ook Google, Uber en Tesla kwamen met veel kabaal op de markt. Shashua en Aviram werden in één klap lokale helden.
Iedereen wil weten of ze met de Orcam eenzelfde kunstje kunnen flikken
Over de lucratieve deal hing een zweem van barmhartigheid. De autocamera’s en zelflerende software van Mobileye anticiperen op ongelukken op de weg – Israëlische technologie redt levens! Iedereen wil weten of Shashua en Aviram met de Orcam eenzelfde kunstje kunnen flikken.
Kinderziektes
Ik loop met de Orcam door de gangen van het kantoor in Jeruzalem, waar opvallend veel orthodoxe werknemers aan het programmeren zijn. Het apparaatje op de bril is nauwelijks voelbaar, de zakcomputer is klein en simpel en over dataveiligheid is goed nagedacht. Er wordt geen gebruik gemaakt van een netwerkverbinding. Alle gezichten en producten die zijn opgeslagen, in wezen een visuele samenvatting van de regelmaat in een mensenleven, blijven privé. Dat de Orcam al mag worden gebruikt door medewerkers van de Israelische veiligheidsdiensten is volgens woordvoerder Fischer ‘de beste garantie’.
Maar af en toe gaat het mis. De camera leest niet alle woorden en uit de microfoon komt een onbegrijpelijke zin. Kinderziektes, maar met een prijs van bijna 4000 euro voor de duurste versie mag je topkwaliteit verwachten. Het succes van dit soort apparaten staat of valt met de bereidheid van zorgverzekeraars de kosten te vergoeden. In de Verenigde Staten, waar de Orcam al twee jaar op de markt is, gebeurt dit al, in Nederland begint men pas.
De concurrentie is groot. Blinden en slechtzienden kunnen al uit een keur aan apparaten kiezen voor hulp bij lezen en zien, maar die zijn vaak zwaar of niet verplaatsbaar. De mobiliteit van de Orcam is het grootste voordeel. “Hiermee krijgen slechtzienden hun zelfstandigheid terug,” zegt Fischer. “Wij denken dat het net zoiets wordt als een gehoorapparaat. Die zijn inmiddels ook overal doodnormaal.”