door Bart Schut
“Toen ik om vijf uur ’s ochtends wakker werd geschud door mijn panische vrouw, was ik woedend, maar niet gechoqueerd. Omdat er niets ongewoons is aan wat er was gebeurd.” Zo beschrijft Alex Ryvchin zijn eerste reactie op het nieuws dat zijn vroegere huis het doelwit was van een antisemitische aanval. “Ik ben al zo vaak gewekt door medewerkers, journalisten en politici die mij midden in de nacht belden om te vertellen dat een synagoge in de fik stond, of dat met antisemitische leuzen bekladde auto’s afbrandden, of dat er weer een Joods bedrijf slachtoffer van vandalisme was geworden.”
Ryvchin is als CEO van de Executive Council of Australian Jewry (ECAJ) niet anders gewend inmiddels. Dat is opvallend, omdat Australië tot voor kort zelden geassocieerd werd met antisemitisme, laat staan met anti-Joods geweld. Ryvchin leidt het overkoepelende orgaan van de Joodse gemeenschap down under sinds 2018, maar na 7 oktober 2023 heeft die baan een heel andere lading gekregen. En op 25 januari van dit jaar werd hij opeens zelf het doelwit van het steeds gewelddadigere antisemitisme in het tot voor kort voor Joden zo veilige Australië.
In een artikel voor The Free Press, de succesvolle nieuws- en opiniesite van ex-New York Times-journaliste Bari Weiss, schrijft Ryvchin over de brandstichting in zijn voormalige woning. “Het niet-Joodse gezin aan wie we het huis verkochten, lag binnen te slapen. Gelukkig raakte niemand gewond.” De aanslag was volgens buren wel degelijk tegen de Ryvchins gericht. “Anders was het een verdomd groot toeval,” meende Chris Minns, de premier van deelstaat New South Wales. Op een bij het huis geparkeerde auto hadden de pyromanen ‘Fuck Jews’ en ‘Fuck Israel’ geklad.
‘Fuck the Jews’
Net als overal in de westerse wereld ging het in Australië al direct na 7 oktober mis. Twee dagen na de aanslag zagen gewone Australiërs voor het eerst hoe massaal en hoe giftig de in de jaren daarvoor stilletjes gegroeide Jodenhaat in hun land inmiddels was geworden. Zo’n duizend demonstranten, vooral islamitische immigranten en extreemlinkse beroepsactivisten, verzamelden zich bij het wereldberoemde operagebouw van Sydney.
Politici vreesden vooral dat de beelden ‘islamofobie’ in de hand zouden werken
Net als in New York, Londen en Amsterdam ontaardde de ‘betoging’ in een orgie van anti-Joods racisme en terreurverheerlijking. ‘Fuck the Jews’ werd massaal gescandeerd, maar dat was niet voldoende voor de anti-semitische meute. Het was ‘Vergas de Joden’ dat veel Australiërs choqueerde. Zo ook de centrumlinkse premier Anthony Albanese die de slogan ‘verschrikkelijk’ noemde. Maar net als in Nederland draaide het discours al snel: progressieve media begonnen zich af te vragen of er niet ‘Where are the Jews?’ geroepen werd in plaats van ‘Gas the Jews’. Alsof dan alles in orde geweest was. En linkse politici vreesden vooral dat de beelden ‘islamofobie’ in de hand zouden werken.
Waar tot geweld tegen Joden wordt opgeroepen, volgen vrijwel altijd daden. Het begon met een massaal geval van doxen. Onder leiding van de anti-Israëlactiviste en feministische schrijfster Clementine Ford werden in februari vorig jaar de gegevens van zeshonderd leden van een Joodse WhatsAppgroep openbaar gemaakt, inclusief meer dan honderd foto’s. De slachtoffers werden massaal bedreigd door islamitische en linkse activisten. Het incident zou leiden tot strengere wettelijke maatregelen tegen doxen, maar de schade was toen al aangericht.
Kinderdagverblijf
In juni werd het kantoor van parlementslid Josh Burns aangevallen. Ramen werden ingeslagen, er werd brand gesticht en muren werden beklad. Burns is kleinzoon van een Joodse vluchteling uit nazi-Duitsland. Eind vorig jaar escaleerde de situatie snel. Op 6 december werd de Adass Isral-synagoge in Melbourne in brand gestoken. Dat kan als de eerste echte antisemitische terreurdaad in Australië beschouwd worden.

Sindsdien is het hek van de dam en worden wekelijks synagogen en Joodse scholen beklad, huizen en auto’s in brand gestoken in wijken waar Joden wonen. Op 16 januari volgde de eerste arrestatie. Vijf dagen later hield de politie opnieuw een man aan die Joodse vrouwen met eieren had bekogeld. In dat laatste geval zou het om een neonazi gaan, een teken dat ook in Australië islamitische, linkse en rechtse extremisten elkaar vinden in hun gezamenlijke haat. Het is niet zo verwonderlijk dat ook in Sydney, Melbourne en andere grote steden steeds minder van de 120 duizend Joden in het land in het openbaar hun keppel, davidster of chai dragen.
De schokkendste aanslag vond plaats op 21 januari, toen gemaskerde mannen een Joods kinderdagverblijf in brand staken. Het was minimaal de zesde aanval in twee maanden in Sydney. Premier Albanese sprak van een ‘gemene misdaad’, maar er wordt steeds openlijker aan zijn oprechtheid getwijfeld. De linkse regering wordt ervan beschuldigd met haar eigen anti-Israëlretoriek het antisemitisme in Australië te voeden. Dat vindt niet alleen premier Benjamin Netanyahu, die Albanese van hypocrisie beschuldigde na de aanslag op de synagoge in Melbourne in december.
Dubbele standaard
Ook de centrumrechtse oppositie in het parlement in Canberra vindt dat Albanese en zijn ministers met gespleten tong spreken. Zijn Labor-regering brak met de traditioneel pro-Israëlische houding van Australië bij de Verenigde Naties. Het afgelopen jaar begon de Australische delegatie mee te stemmen met de meerderheid in de Algemene Vergadering in New York, een van de organen die uitblinken in de dubbele standaard waaraan Israël moet voldoen.
Wekelijks worden synagogen en scholen beklad, huizen en auto’s in brand gestoken
Australië stemde mee met resoluties over een onvoorwaardelijk einde aan de ‘bezetting’ van de Westelijke Jordaanoever. Dus niet als resultaat van een vredes- en onderhandelingsproces, maar een eis aan de Joodse staat zonder dat er iets van de Palestijnen wordt gevraagd. Ook blijft Canberra de UNRWA steunen, ondanks overweldigend bewijs dat de omstreden VN-hulporganisatie innig verstrengeld is met Hamas.
De CEO van de Australian Jewish Alliance, Robert Gregory, beschuldigde de regering–Albanese ervan een anti-Israëlkoers te varen uit politieke motieven: “Ik denk dat een deel van de motivatie [van de regering] het winnen van stemmen is.” De moslimgemeenschap in Australië groeide tussen 2001 en 2021 van minder dan 300 duizend naar meer dan 800 duizend, waarmee zij inmiddels zeven maal zo groot zou zijn als de Joodse. “Er is een verband tussen leugens en hetzes tegen de Joodse staat en aanvallen op individuele Joden,” meent Gregory.
Iran
Daarin werd hij bijgevallen door Julian Leeser, parlementslid van de centrumrechtse oppositie. “Als de regering zegt dat zij alles gedaan heeft om antisemitisme te bestrijden, is dat gewoon een leugen. Net zoals het een leugen was toen Albanese voor de vorige verkiezingen beloofde dat er geen koersverandering ten opzichte van de Joodse gemeenschap en Israël zou komen,” zei Leeser, wiens Liberal-National Coalition volgens de peilingen Albaneses sociaaldemocraten zal verslaan bij de verkiezingen in mei van dit jaar.
De regering wijst intussen naar niet nader genoemde ‘buitenlandse actoren’ als mogelijke aanstichters van het escalerende antisemitische geweld in Australië. Het ligt voor de hand dat hiermee Iran wordt bedoeld, dat in Europa moslimimmigranten rekruteert voor terreur tegen Israëlische en Joodse doelen en natuurlijk een dikke vinger in de pap heeft bij terreurorganisaties als Hamas, de Palestijnse Islamitische Jihad, Hezbollah en de Houthi’s.
De regering in Canberra heeft inmiddels een speciale eenheid van politie en experts opgezet om de dreiging tegen de Joodse gemeenschap te onderzoeken. Het brengen van de Hitlergroet en gebruik van nazisymbolen zijn recent verboden. Ook zijn er strengere wettelijke maatregelen tegen doxen genomen. Maar intussen gaan de aanslagen door, net als de anti-Israëlische demonstraties en acties op campussen van Australische universiteiten, waartegen nauwelijks wordt opgetreden. De ooit zo comfortabele positie van de Joden down under lijkt meer en meer op de meer precaire situatie in West-Europa en is die qua geweld zelfs voorbijgestreefd.