
Foto: Yonatan Sindel/Flash90
De burgemeesters van de drie grootste Israëlische steden blijven aan na de gemeeenteraadsverkiezingen van dinsdag. De opkomst was opnieuw mager.
De Jeruzalemse burgemeester Nir Barkat kreeg zijn tweede termijn in Jeruzalem, zij het met enige moeite, en Ron Huldai kon zijn al vijftien jaar durende mandaat met vijf jaar verlengen. Dat was het voornaamste nieuws van de verkiezingen voor burgemeesters en gemeenteraden die dinsdag werden gehouden in 191 Israëlische gemeentes. De zittende seculiere burgemeester Nir Barkat kreeg na een dramatische en veelbeschreven campagne tegen de orthodoxe uitdager Moshe Leon 51,5 procent van de stemmen, terwijl Leon op 45,3 procent bleef steken. De opwinding in de pers leek overigens groter dan bij de kiezers, want de opkomst was nog niet eens 38 procent. De strijd ging tussen seculier en orthodox. Leon, een accountant uit Ramat Gan, was de kandidaat van Likoed-topman Avigdor Lieberman (momenteel functieloos, maar hij ‘controleert’ circa een derde van de Knessetfractie) en van Shas-leider Aryeh Deri. Het burgemeesterschap van Jeruzalem is een vitale politieke post, en de fanatiek rechtse Lieberman en de ultraorthodoxen wilden daar hun pion hebben. Men vreesde dat seculiere stemmers zouden thuisblijven en Jeruzalem ‘ten prooi’ zou vallen aan de ultraorthodoxen. Barkat kreeg zelfs geen andere seculiere kandidaat tegenover zich, omdat de vrees bestond dat seculiere stemmers hun krachten dan zouden splitsen en er ‘iemand van Lieberman bij het kruitvat’ zou zitten. Leon kon alleen winnen als de seculieren thuisbleven en de charediem als één blok achter hem stonden, maar dat was niet het geval. „Dit was geen makkelijke race,” zei Barkat nadat Leon ’s nachts om half drie zijn nederlaag had toegegeven. Hij riep alle facties op om met hem samen te werken, maar het is twijfelachtig of de ultraorthodoxe facties dat gaan doen. De Arabische stemmers boycotten de verkiezingen, zoals al was verwacht.
Huldai vs. Meretz
In Tel Aviv won Huldai met 53,1 procent van de stemmen van zijn Meretz-tegenstrever Nitzan Horowitz (38,2 procent), die de eerste openlijk homoseksuele burgemeester in het Midden-Oosten had kunnen worden. Horowitz wilde de doelstellingen van de sociale protesten van 2011 naar de Witte Stad brengen en hij ‘framede’ Huldai als de man die vooral goed voor de rijken zorgt. Slechts 31,5 procent van de stemmers kwam opdagen, 3,5 procent minder dan in 2008. Toch had Horowitz succes: de Meretz-fractie in de gemeenteraad verdubbelde in grootte en hij zei dat dit ‘een wake-upcall is voor redelijk geprijsde huizen’. Huldai zei in zijn overwinningsspeech uiteraard dat hij ‘de burgemeester van iedereen’ wilde zijn. Ook in de derde van de drie grootste steden, Haifa, won de zittende burgemeester. Yona Yahav versloeg Yaakov Borovsky en kreeg een derde opeenvolgende termijn. Diverse burgemeesters die rechtszaken tegen zich hebben lopen konden gewoon aanblijven: in Eilat won Meir Jitschak Halevi en in Bat Yam hield Schlomo Lahiani (58 procent) zijn baan ondanks een schandaal rond zijn campagnefinanciering. In Ramat Hasharon mocht Itzik Rochberger (56 procent) aanblijven, die ook nog iets met Justitie moet uitzoeken. De burgemeester van Opper-Nazareth, Shimon Gapso, kan een aanklacht wegens het aannemen van smeergeld tegemoetzien, maar hij won. Het Hooggerechtshof heeft wel gezegd dat al die burgemeesters alsnog hun baan kunnen verliezen als ze worden veroordeeld. Uit enquêtes bleek onlangs dat tweederde van de Israëli’s denkt dat zijn gemeenteraad corrupt is. Alleen al dit jaar werden de burgervaders van Elad, Yehud, Hadera en Afula opgepakt. Grote zeges waren er voor Miriam Feinberg in Netanya (72 procent) en voor Ruvik Danilovich in Beër Sjeva (92 procent maar liefst). In Herzliya en Petach Tikva (waar de zetels vacant waren) kwam er geen winnaar, omdat niemand de 25 procent haalde, waardoor een tweede ronde noodzakelijk is.
Venijn
In Nazareth streed het assertieve Arabische Israëlische Knessetlid Hanin Zoabi voor de hoogste functie. Ze kreeg heel wat rechts venijn over zich heen en haar werden door sommige kranten kansen toegedicht, maar ze kreeg niet meer dan 4000 stemmen, waarmee ze kansloos derde werd. De zittende Ramiz Jaraisy won met 43,3 procent van de stemmen. Bijna nergens werd de zittende functionaris geklopt, maar wel in Hadera, waar ex-militair Zvika Gendelman Haim Avitan versloeg, en in Givatayim, waar uitdager Ron Konik burgemeester Ben Shahar tot een werkloze maakte. Opvallend was de nederlaag in Sderot van David Buskila tegen religieuze kandidaat Alon Davidi. De nationale opkomstcijfers waren woensdag nog niet beschikbaar, maar de cijfers lagen vermoedelijk procenten onder die van 2008, die 51,85 procent waren. Er waren sterke regionale verschillen: in de orthodoxe Jeruzalemse wijken kwam 70 procent opdagen.