De term dialoog roept bij mij zo langzamerhand een vermoeid en weeïg gevoel op. Vooral dialoog tussen moslims en Joden. En dan vooral dialoog tussen moslims en Joden in Nederland. Het beeld dat ik erbij heb (gestoeld op persoonlijke deelname aan een dialooggroep) is dat van een groepje mensen (vooral vrouwen) die heel wat overwinnen om met elkaar in gesprek te gaan.
Door: Zippora Abram
Vervolgens zijn ze bang dat het groepje weer uit elkaar knalt en gaan ze dus vooral de ‘dialoog’ aan over wat ze gemeen hebben: besnijdenis, de rituele slacht, ‘hé we eten allebei geen varkensvlees’, en andere onbelangrijke zaken. Daarna gaan ze tevreden naar huis met het gevoel dat er contact is, gepraat wordt en dat het reuze belangrijk en goed is dat ze dit doen.
Dialoog is alleen waardevol als je die onderwerpen bespreekt die maken dat je elkaar niet zo leuk vindt
De reden dat ik hier niet zo warm voor loop, is dat ik het nietszeggend vind. Je begint een dialooggroep omdat je denkt dat je te maken hebt met twee groepen die een probleem met elkaar hebben. Dialoog is alleen waardevol als je die onderwerpen bespreekt die maken dat je elkaar niet zo leuk vindt. In het geval van Joden en moslims lijkt me dat evident het Palestijns-Israëlisch conflict.
Onlangs was ik getuige van een ruzie op Facebook onder leden van de dialooggroep Salaam Shalom. Aanleiding was dat Salaam Shalom op haar Facebookpagina een artikel had geplaatst met daarbij een foto van een Joods-activistische groep in de VS die een spandoek ophoudt waarin opgeroepen wordt tot het stoppen van VS-steun aan Israël. Een Joods lid van Salaam Shalom vroeg of ze de foto wilden weghalen. Met het plaatsen van deze foto was een basisafspraak van deze dialooggroep geschonden: ze zouden het niet over het Midden-Oosten hebben!
Hartelijk
Er volgde een nogal onaangename online-discussie waarin de Joodse dame werd beschuldigd van het willen opdringen van haar politieke ideeën en het bevorderen van Israëlische propaganda. De exacte bewoordingen weet ik niet meer. En helaas kan ik de discussie niet teruglezen; deze werd een paar dagen later verwijderd. Best vreemd. In een dialooggroep verwacht je wederzijds respect en geen publieke verdachtmakingen. Dialoog suggereert openheid en wederzijds respect. Wat heeft het voor zin voor Joden en moslims om met elkaar in dialoog te gaan, maar het niet over het Midden-Oosten te hebben? Als daar het conflict zit, dan moet je dat toch juist bespreken?
Eind december was ik twee weken in Israël. Ik at in een restaurant dat gerund wordt door een christelijke, Arabische, homoseksuele man, waar Joden en Arabieren samen eten. Echt samen, aan dezelfde tafel, gewoon omdat ze vrienden zijn. Niet omdat ze in een dialooggroep zitten. Een paar dagen later zat ik op een terras in Asjdod waar een groepje moslim-meiden langs een groepje Israëlisch-Joodse jongeren liep en iedereen elkaar hartelijk groette. Ze kenden elkaar en voerden een gesprekje. Het is helemaal niet bijzonder dat Joden en moslims met elkaar praten.
Ik ben een beetje klaar met samen musicerende Joden en moslims, imams die een speciaal gebed wijden aan Joodse slachtoffers van een aanslag, Joden die een maaltijd bereiden in een tajine of moslims die een sjoel bezoeken. Dat soort laffe dialooggroepjes zetten geen zoden aan de dijk. Laten we bespreken waar het echt om gaat: Israël, Palestijnen, bezetting en wederzijds respect.