De Amerikaanse president Joe Biden heeft de Israëlische premier Benjamin Netanyahu uitgenodigd voor een ontmoeting. Waar en wanneer die moet plaatsvinden is echter niet bekend. Het stak Netanyahu ontzettend dat hij meer dan een half jaar na zijn inauguratie als minister-president nog steeds geen uitnodiging uit Washington had ontvangen. Normaal gesproken is dat een van de eerste plaatsen die een nieuwe Israëlische premier aandoet.
Dat dit zo lang niet gebeurde schetst hoe zeer de relatie tussen Washington en Jeruzalem is bekoeld, sinds een conservatief-nationalistische, ultrareligieuze en extreemrechtse regeringscoalitie aantrad in de Joodse staat. In de VS, traditioneel Israëls grootste, hechtste en meest betrouwbare bondgenoot, heerste grote wrevel over de onwil van de regering-Netanyahu op te treden tegen gewelddadige kolonisten op de Westelijke Jordaanoever, die nieuwe illegale nederzettingen beginnen en – vaak als vergelding van Arabische terreur – Palestijnse burgers aanvallen.
Zal Netanyahu wisselgeld in de vorm van concessies betalen in ruil voor de uitnodiging van Biden?
Daar komt bij dat de regering-Biden zich zorgen maakt over de voorstellen van het Israëlische kabinet die bedoeld zijn om gerechtelijk overzicht op het overheidshandelen af te schaffen en de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht de nek om te draaien. Washington roept al maanden Netanyahu op de voorgestelde wetgeving niet door te drukken, maar naar consensus over hervormingen te streven. Tot nu toe ligt de regering in Jeruzalem op ramkoers met de oppositie en de meerderheid van de bevolking, die tegen de voorstellen is en al maanden massaal de straat op gaat om tegen de regeringsplannen te demonstreren.
De vraag is of Netanyahu wisselgeld in de vorm van concessies zal betalen in ruil voor de uitnodiging van Biden. Eind maart liet de Amerikaanse president nog weten ‘zeer bezorgd’ te zijn over de toekomst van de democratie in Israël. Maandag spraken de twee leiders elkaar voor het eerst sinds maart in wat woordvoerders omschreven als een ‘warm en lang’ telefoongesprek. Hoewel daarin niet over de aanstaande ontmoeting werd gesproken, maakte een woordvoerder in Washington na afloop bekend dat die er zal komen. Het wachten is nu op details over het waar en wanneer en of Netanyahu inderdaad bereid is water bij de wijn te doen als het gaat om de plannen de rol en onafhankelijkheid van het Hooggerechtshof in te perken.