Ooit beschikten ze over het grootste privékapitaal ter wereld, dat in de 20ste eeuw verloren ging. Nu is de van oorsprong Duits- Joodse bankiersdynastie De Rothschild helemaal terug van weggeweest. Het antisemitisme dat de adellijke familie altijd heeft achtervolgd is dat eveneens.
Tekst: René Zwaap.
Na Virgin-miljardair Richard Branson, filmregisseur James Cameron, actrice Sigourney Weaver en popicoon Sting voegde zich recent nog een zwaargewicht bij het wereldwijde protest tegen de voorgenomen aanleg van de Belo Monte-stuwdam in het hart van het Braziliaanse regenwoud. Eco-avonturier David Mayer de Rothschild, met zijn 33 jaar de jongste erfgenaam van de illustere bankiersfamilie, trok afgelopen maand de Xingu-rivier op aan boord van zijn expeditieschip de Plastiki (een katamaran gebouwd van 12.500 plastic wegwerpflessen), naar de dieptes van het Braziliaanse Amazone- gebied. De multi-miljardair wilde zo de aandacht vestigen op de naar schatting 20.000 inheemse indianen die door de komst van de waterkrachtcentrale van hun grond dreigen te worden verdreven. De Rothschild (met zijn jezusbaard en haute couture de ultieme groene stijlicoon) is mordicus tegen de komst van het Braziliaanse superdamcomplex. Hij stelt dat de opkomende economische supermacht Brazilië zijn honger naar nieuwe energie makkelijk kan opvangen door zuiniger met de bestaande energievoorraden om te springen. Dat waterkracht op zich een ‘groene’ energiebron is, mag in zijn ogen niet als excuus gelden om 400 vierkante kilometer Braziliaans oerbos onder water te zetten.
„Brazilië kan veertien keer de hoeveelheid energie winnen die de Bello Monte-dam zou gaan produceren door andere gloeilampen te gaan gebruiken,” zo liet hij weten. De deelname van De Rothschild aan het protest tegen de Bello Monte-dam is niet onomstreden. Dat protest richt zich vooral tegen de Braziliaanse banken die geld willen steken in de komst van de superdam, zoals de Itaú-Unibanco. En laat die bank nu uitgerekend een geduchte concurrent zijn van het Rothschild-imperium in de strijd op de hegemonie op de Braziliaanse markt. Onlangs werd bekend dat de Itaú-Unibanco de De Rothschild-bank had weggedrukt als nummer één in Brazilië als het gaat om het begeleiden van grote overnames binnen het Braziliaanse bedrijfsleven.
Milieuactivist
David Mayer de Rothschild (vernoemd naar Mayer Amschel Rothschild, de in 1744 geboren stichter van de internationale bankiersdynastie) is overtuigd milieuactivist sinds hij op jonge leeftijd een reis naar Antarctica maakte. Tot dan toe genoot hij vooral bekendheid als beoefenaar van de paardensport, een traditionele hobby van zijn familie (oudoom Mayer de Rothschild was het eerste Joodse lid van de exclusieve Britse Jockey Club). „Ik re aliseerde me dat er meer te koop is in het leven dan uren en uren op de rug van een paard te zitten,” vertelde David Mayer tegenover de New York Times. In 2006 stak hij in honderd dagen de Noordpool over van Rusland naar Canada. Ook maakte hij deel uit van een team dat een wereldrecord vestigde met de snelste reis over de ijskappen van Groenland. Op 20-jarige leeftijd verkocht De Rothschild zijn muziekmaatschappij en stortte hij zich op campagne voeren ten bate van het milieu. Zo voerde hij actie tegen de grote oliemaatschappijen die met hun boorinstallaties onherstelbare schade aanrichten aan de tropische regenwouden van Ecuador.
Neergang
Het leverde hem een uitverkiezing op als ‘Young Global Leader’ door het World Economic Forum, een eer die hij deelt met royals als kroonprins Willem-Alexander, prinses Mabel van Oranje, prins Jaime de Bourbon de Parme en de Belgische prinses Mathilde. Het is een teken dat de De Rothschilds er weer toe doen anno 2011, en dat is de laatste honderd jaar wel anders geweest. Terwijl ieder bedrijf weleens een slecht jaar kan hebben, hadden de De Rothschilds een slechte eeuw. Het legendarische familiefortuin – verworven met Afrikaans goud, Russische olie, Birmese edelstenen en een onafzienbare reeks mega-investeringen in onder meer de Russische spoorlijnen – ging voor een groot deel verloren met het aanbreken van de Eerste Wereldoorlog. In Rusland verdween de tsaar – de beste klant van de familie – van het toneel.
Na de Tweede Wereldoorlog verschoof het zwaartepunt van de financiële wereld van Europa naar New York en dat betekende ook het einde van de De Rothschild-hegemonie. Tot overmaat van ramp gingen in de jaren 80 de Franse socialisten onder leiding van Francois Mitterrand over tot nationalisering van de lokale De Rothschild-bank. Waar de De Rothschilds in de 18e en 19e eeuw als bankiers van de machtigen der aarde hadden gefungeerd, waren hun grootste wapenfeiten in de 20ste eeuw de oprichting van Club Med en de door de familie geproduceerde topwijnen als Chateau Lafite en Chateau Mouton, als ook de kosjere wijnen van Israël. Op het persoonlijke vlak kampte de familie met de nodige tragedies. In 1996 verhing de 41-jarige Amschel de Rothschild, net aangewezen als topman van het Britse deel van het familie-imperium, zich in een hotel in New York. Vier jaar later bezweek diens neef Raphael de Rothschild aan de gevolgen van een heroïne-overdosis in de straten van New York. Gesproken werd al over de ‘Rothschildvloek’.
Terug naar de top
Maar het nieuwe millennium kwam ook met nieuwe kansen. Belangrijk wapenfeit was de hereniging van de Franse en de Britse tak van het familie-imperium in 2003. Die fusie moet vooral op het conto worden geschreven van de vader van David Mayer, Sir Evelyn Robert Adrian de Rothschild (1931). Sir Evelyn, financieel adviseur van koningin Elizabeth II, trad dat jaar terug als hoofd van de N.M. Rothschild-bank in Londen en maakte zo de weg vrij voor een samengaan van de Franse en de Britse takken van het familie-imperium onder leiding van baron David de Rothschild, het hoofd van de Franse tak van de familie. Sir Evelyn doet al evenveel van zich spreken als zijn zoon. ln 2000 scheidde hij van zijn tweede vrouw Victoria Lou Schott (de moeder van David Mayer) om te kunnen trouwen met zijn nieuwe liefde, de Amerikaanse zakenvrouw Lynn Forester, die hij op een Bilderberg-conferentie had leren kennen via zijn vriend Henry Kissinger. De twee trouwden in een Londense synagoge en brachten een nacht van hun huwelijksreis door in het Witte Huis op uitnodiging van de Clintons. Sir Evelyn zwaait onder meer de scepter over het gereputeerde Britse zakenblad The Economist en is nog steeds een zwaargewicht als het gaat om internationale investeringen, onder meer in de snel groeiende Indiase economie.
Vrouwlief Lady Lynn Forester de Rothschild, zelf verre van onvermogend en een boezemvriendin van Hilary Clinton, doet van zich spreken door haar onverholen kritiek op het presidentschap van Barack Obama. Inmiddels zijn de De Rothschilds weer back on track als mondiale economische grootmacht. De Nederlandse Rabobank kocht aandelen in de Rothschild Continuation Holdings AG, hetgeen zorgde voor verhoogde slagkracht. Met spectaculaire participaties in de ‘booming’ Russische oliebusiness (coming man Nat de Rothschild is dik bevriend met Chelsea-eigenaar Roman Abramovich) kreeg het familiekapitaal een forse impuls.
Antisemitisme
Maar die rentree op het wereldtoneel zorgt ook voor de heropleving van het virulente antisemitisme dat de van oorsprong Duits- Joodse bankiersfamilie al drie eeuwen achtervolgt. Zo is eco-pionier David Mayer de Rothschild uitgegroeid tot kop-van-jut van tal van antisemitisch angehauchte complottheoretici op het internet. Toen David Mayer poseerde voor de Amerikaanse Men’s Vogue met een riem waarop met enige verbeeldingskracht op het koppel een soort doodshoofdafbeelding te zien was, regende het op de conspiracysites hysterische aantijgingen als zou dit een signaal zijn dat de jonge multimiljardair lid was van het geheime genootschap Skull & Bones. De klassieke nazistische haatcampagnes tegen het ‘Joodse grootkapitaal’ kregen een eigentijdse bewerking binnen de obscuurdere compartimenten van de antiglobalistenbeweging en het resultaat van die giftige cocktail wordt via het wereldwijde web nu uitgestort over de De Rothschilds. De familie koestert haar Joodse wortels en geldt vanouds als grote steunpilaar voor de staat Israël. Niet voor niets is een van de belangrijkste straten in Tel Aviv vernoemd naar het bankiersgeslacht dat zijn eerste stappen zette in het getto van Frankfurt.
Foto: www.plastiki.com
Abonneer op het NIW
