Gastopinie Ron van der Wieken
In een recente uitzending van Nieuwsuur kreeg ethicus Gert van Dijk ruim baan zijn grieven tegen jongensbesnijdenis te uiten. Op zich niets nieuws; sedert 3500 jaar besnijden Joden hun zonen, bijna net zo lang bestaat het verzet daartegen.Hellenisten, katholieken, protestanten, allerlei wereldse heersers keerden zich tegen de besnijdenis maar het Joodse volk is er, soms onder zeer moeilijke omstandigheden, mee doorgegaan. Waarom? Voor de een omdat de Tora dat gebiedt (Beresjiet 17), voor de ander omdat dat nu eenmaal hoort bij het Joods-zijn. Voor de zeer grote meerderheid van de Joden geldt dat een keten die al zo veel generaties lang is, niet zomaar verbroken mag worden. Toch staat het elke Joodse ouder volstrekt vrij om de afweging tégen besnijden te maken. Het is tenslotte een ingreep waarbij bloed vloeit en het kind pijn wordt gedaan. En het kind kan niet om toestemming gevraagd worden. Wat Joodse ouders niet vrij staat is het klakkeloos overnemen van onzin.
De ethicus (geen arts) van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot bevordering van de Geneeskunde (KNMG) Van Dijk voert al jaren een kruistocht tegen de jongensbesnijdenis en hij pleegt daarvoor een menigte van medische argumenten aan te voeren: besneden piemels worden ongevoelig, krijgen plasbuisproblemen en erectiestoornissen, masturberen is niet lekker, enzovoort. Dat zou allemaal in de medische literatuur zijn vastgelegd. Als je het nazoekt blijkt dat grotendeels gewoon niet waar en de medische onderzoeken die wel gepubliceerd zijn kunnen de toets van de kritiek niet, ik herhaal níet, doorstaan. In de VS wordt circa zestig procent van de jongens om niet-religieuze redenen besneden en daar is in het geheel geen ander urologisch klachtenspectrum waarneembaar dan in Europa, waar alleen Joden en moslims besneden worden.
Hoeveel besneden Joden klagen eigenlijk over hun toestand?
Van Dijk noemt ook dat een besneden man geen ander geloof meer kan aannemen; grotere onzin kun je niet beweren. Hijzelf is voor een compleet verbod, maar zijn organisatie wil het alleen zo moeilijk mogelijk maken. Het is duidelijk dat Van Dijk een ideologisch – geen medisch – gevecht voert tegen de besnijdenis; wat hem werkelijk beweegt is niet helder. En hoeveel besneden Joden klagen eigenlijk over hun toestand? Een veel gehoord tegenargument is dat het een zinloze medische handeling is, want niet gericht op lichamelijke klachten, en dat het kind iets wordt aangedaan waar het geen toestemming voor heeft gegeven. De besnijdenis is echter geen medische handeling maar een religieuze daad met medische aspecten. Die medische kant moet perfect gereguleerd en geprotocolleerd zijn, en is dat in Joodse handen vrijwel overal in de wereld ook (met in heel grote series uit Israël en Iran zeer lage complicatiepercentages).
Maar in essentie is het een religieuze handeling en behoort het dus niet tot de expertise van een medisch ethicus. Inderdaad beslissen de ouders over de besnijdenis en niet het kind, maar dat geldt voor veel zaken: bijvoorbeeld het voedsel dat het kind wordt voorgezet. Dat kan leiden tot obesitas met alle ernstige gevolgen van dien. Schoolkeus is nog zoiets, en of de ouders erin slagen een liefdevol milieu te scheppen of – het andere uiterste – een vechtscheiding. Nog ingrijpender is abortus, steeds vaker bij volstrekt levensvatbare foetussen; daarvoor wordt het kind ook geen toestemming gevraagd. Allemaal grotere zaken dan een klein littekentje waar de voorhuid heeft gezeten.
Heeft besnijdenis medische voordelen? Jazeker. Een besneden penis wordt na intiem contact met een besmette vrouw in een veel lager percentage besmet met hiv (het aidsvirus), hpv (het virus dat bij vrouwen tot baarmoederhalskanker leidt) en het herpesvirus. Dat is de reden dat in Zuid-Afrika op grote schaal jonge mannen worden besneden teneinde de hiv-epidemie tot staan te brengen, onder de naam Operation Abraham. De besnijdenis valt onder de godsdienstvrijheid, een van de pijlers van onze democratie. Daar kun je niet ongestoord aan tornen. Het kaartenhuis dat onze multiculturele samenleving is zou er wel eens door in elkaar kunnen storten.
Ron van der Wieken is arts en voorzitter van het CJO
Abonneer op het NIW
