De feestdag Toe Beav, die dit jaar in de avond van 4 augustus en de hele dag op 5 augustus wordt gevierd, is afgeleid van het woord ‘Toe’. De letters van Toe hebben in het Hebreeuws een numerieke waarde van vijftien. Het is dan ook de vijftiende dag van de Joodse maand Av. Toe Beav wordt soms de Joodse Valentijnsdag genoemd, maar daar is geen goede reden voor. Valentijnsdag, die valt op 14 februari, is gebaseerd op een katholieke traditie. De oorsprong is waarschijnlijk een Romeins vruchtbaarheidsfeest. Aangezien het goed verdienen is op Valentijnsdag wordt deze naam ook ‘geleend’ voor Toe Beav. Ik vind dat volkomen onterecht, want Toe Beav is een uiterst heilige feestdag, die gelijk staat aan Jom Kipoer, de Dag van de Verzoening. En hoewel het vandaag de dag in Israël Chag Haähava, het feest van de liefde, wordt genoemd en de kassa’s rinkelen, is deze dag veel meer dan een succesvol businessmodel.
In de Babylonische Talmoed (Ta’anit 30b-31a) markeerde Toe Beav het begin van de druivenoogst en Jom Kipoer het einde. Tijdens Toe Beav droegen de maagden van Jeruzalem witte kleren die ze van elkaar leenden, ze dansten in de wijngaarden en daagden huwelijkskandidaten uit om hen als hun bruid te kiezen. De reden voor de vreugde op Jom Kipoer is duidelijk. Op die dag worden alle zonden tussen mens en G’d vergeven. Maar wat is de reden voor de vreugde van Toe Beav, zes dagen na Tisja Beav, onze nationale rouwdag voor de vernietiging van de Eerste en Tweede Tempel?
Nationale huwelijksdag
De Talmoed geeft zes redenen, waarvan er twee verband houden met het huwelijk. Het verbod op een huwelijk tussen verschillende stammen werd na de intocht in Israël op Toe Beav opgeheven. Als Lea van de stam van Sjimon wilde trouwen met Jakov van de stam van Ruben, dan mocht dat weer. In de woestijn wilde de Tora nog niet dat land bij erfenis van de ene stam naar de andere zou overgaan. Als een meisje land erfde van haar ouders, trouwde ze binnen haar eigen stam om overgang van landeigendom naar een andere stam te voorkomen.
In de tijd van de Richteren had de stam Benjamin wreedheden begaan en werd de stam uit het Joodse volk verbannen. Niemand mocht zijn of haar kinderen uithuwelijken aan Benjaminieten. Toen duidelijk werd dat dit zou betekenen dat de stam van Benjamin zou ophouden te bestaan, werd dit huwelijksverbod met Toe Beav min of meer opgeheven (Richteren 19-21). Toe Beav werd verheven tot een nationale sjiddoech-dag, nationale huwelijksdag.
Om de verschillen tussen arm en rijk te nivelleren, leenden de dames elkaars witte kleren, zodat niemand zich kon onderscheiden door mooiere kleren. De Talmoed zegt dat de mooie meisjes zich tijdens het dansen door toekomstige bruidegoms lieten aanspreken op hun fraaie uiterlijk. De meisjes van goede jichoes (afkomst) daarentegen, lieten weten dat de mannen moesten streven naar een goed gezin en een goede familie. Minder goed uitziende meisjes wezen erop dat je moest trouwen om lesjeem Sjamajim, om G’d te dienen.
Het ware heiligdom
De nationale sjiddoech-dag was gewijd aan het Joodse huwelijk. Het Joodse huwelijk heet kiddoesjien, heilig. Alleen de liefde vieren is te oppervlakkig. Het gaat om het voortbestaan van onze G’ddelijke missie. Liefde is daar een belangrijk onderdeel van. Maar liefde zonder een dieper doel, duidelijke richting en hogere wijding is helaas te vluchtig. Zonder diepgang verandert het in het tegenovergestelde. Liefde heeft begeleiding nodig, genegenheid, spirituele oriëntatie. Een toegewijd kader is onontbeerlijk. Kort na de grootste verwoesting van de Tempels op Tisja Beav vieren we de voortzetting van het Joodse leven in het Joodse huis en gezin. Dit is ons ware heiligdom. Jom Kipoer herstelt de vrede tussen G’d en de mens. Toe Beav creëert vrede in de familie. Beide zijn de pijlers van ons jodendom.
Abonneer op het NIW
