
Chanoeka op de Dam, zondag 9 december.
Foto: Dirk P. H. Spits. DPHOTO
Het koor met Israëlisch repertoire, ShirBaLev, mocht niet optreden bij de publieke Chanoekaviering op de Dam. De vrouwelijke leden zouden aanstootgevend zijn.
Ze hadden er lang voor gerepeteerd, de leden van het koor ShirBaLev. Want zondag moest de grote dag worden. Bij de speciale Chanoekaviering op de Dam zouden zij met traditionele liederen voor de muzikale omlijsting zorgen. De koorleden waren er helemaal klaar voor, maar toen ging vrijdag de telefoon bij voorzitter Boaz van Geens. Aan de andere kant van de lijn hing Max Englander van het Joods politienetwerk – een van de deelnemende partijen. Alhoewel hij het koor in eerste instantie met veel enthousiasme had uitgenodigd om bij de viering te komen zingen, moest hij nu schoorvoetend de uitnodiging intrekken. De organisator Menachem Evers was namelijk niet op de hoogte van het feit dat in het Israëlische koor vrouwen zaten. En dat kon niet, want, zo kreeg Van Geens te horen: „Er zouden weleens mensen in het publiek kunnen zijn die aanstoot zouden kunnen nemen aan zingende vrouwen.”
Brief
De leden van het koor, dat zaterdag nog een Chanoeka-optreden gaf in Joods verzorgingshuis Beth Shalom, konden hun oren niet geloven. „Om vrouwen te weren bij een publieke viering op de Dam, voor alle Amsterdammers, is bespottelijk,” zegt koorlid Martin Sijes. En dus schreef hij zondag een brief naar alle leden van het Centraal Joods Overleg (CJO) waarin hij zijn afgrijzen uitspreekt over het discriminerende gedrag van de organisatie: „De weigering om vrouwen te laten zingen is een afgang voor het aanzien van de Joden in Nederland.” schrijft hij. „Velen zullen Joods Nederland associëren met deze bekrompen en discriminerende gang van zaken waarbij vrouwen als actieve deelnemers worden uitgesloten. Klaarblijkelijk is het organiseren van een publiek toegankelijke Amsterdamse Chanoekaviering op de Dam niet in goede handen bij de huidige organisatie. Wellicht dat er in Nederland andere Joodse organisaties zijn die volgend jaar de organisatie van deze Chanoekaviering op zich willen nemen.” PHoto : Dirk P. H. Spits / DPHOTO Menachem Evers is verbolgen over de brief en de ontstane situatie: „Ik heb deze mensen helemaal niet uitgenodigd. Donderdag hoorde ik pas dat ze op mijn evenement zouden komen zingen. Dat vond ik heel raar omdat ik er niks van wist. Er komen veel religieuze mensen naar de viering toe en ik wilde geen aanstoot geven. Het is heel gemeen dat zij nu mijn naam gebruiken. Ik heb niemand uitgenodigd. Het is een gotspe, een smet op een prachtig evenement. Iedereen moet zich daar thuis kunnen voelen maar ik kan niet met iedereen rekening houden. In al die jaren is er nooit iets misgegaan.” Het Joods politienetwerk weigert commentaar te geven op de terugtrekking. In een reactie op de brief laat het CJO weten geen aanleiding te zien om de organisatie van de Chanoekaviering op de Dam op zich te nemen. „Wij als organisatie gaan niet over religie. Het is ook niet onze taak om daar een mening over te hebben. Het is een gevoelig onderwerp, maar het is niet aan ons. De organisatoren geven zelf invulling aan hun programma; dat is hun goed recht,” zegt CJO voorzitter Willem Koster.
Zingend protest
Om hun onvrede kenbaar te maken, trokken leden van ShirBaLev – dat voor een groot deel uit vrouwen bestaat – toch naar de Dam voor de speciale viering. „Na het aansteken van de kaarsjes hebben we onze stem laten horen. We wilden geen verstorende demonstratie houden, daarom hebben we vanuit het publiek plezierig en uit volle borst meegezongen,” zegt Sijes. „Maar voor ons is dit hoofdstuk nog niet afgesloten.”