De film Garden State (2004), het debuut van acteur en regisseur Zach Braff , is een van mijn favoriete films.
De soundtrack met nummers van The Shins domineerde mijn studententijd. Mijn verwachtingen voor opvolger Wish I Was Here waren in 2014 dus hooggespannen, maar de uitkomst bleek matig. Eerlijk gezegd was ik de film al snel weer vergeten, hij werd veilig weggestopt in mijn brein, opgeslagen bij andere nietszeggende ervaringen. Tot Wish I Was Here, zoals zoveel oude films, onlangs een tweede leven kreeg op Netflix. De Amerikanen brengen de beste series en documentaires naar onze huiskamers, maar het filmaanbod blijft een probleemkindje van de streamingdienst.
Voor het Joods-Amerikaanse magazine The Forward was de recente toevoeging van Braffs film aanleiding om Wish I Was Here te ontleden en als een chirurg alle ‘Joodse’ fouten bloot te leggen. De vorige zin verdient enige uitleg. De film gaat over de mislukte acteur Aidan Bloom, die met moeite de eindjes aan elkaar weet te knopen. Omdat hij geen geld heeft, betaalt zijn vader de jesjiva-opleiding van Aidans kinderen, maar als opa plots ziek wordt moeten de kinderen noodgedwongen van school. Dat is het wel voor wat betreft de plot. Maar wat blijkt nu, de orthodoxe opvoeding zoals die in de film wordt weergegeven klopt van geen kanten. En dat terwijl de regisseur en de scenarioschrijver allebei Joods zijn. Schande, volgens The Forward, die een hele lijst fouten publiceerde. Ik licht er graag een paar uit.
Iedereen is gek op poezenfilmpjes. Of je nu paus, rabbijn of imam bent
Wanneer de hoofdpersoon naar het hoofd van jesjiva, rabbijn Twersky, gaat om uitstel van betaling voor zijn kinderen te vragen, heeft hij als geheugensteuntje het woord ‘tsedaka’ (Hebreeuws voor liefdadigheid) op zijn hand geschreven. En dat kan natuurlijk niet, meent de journalist: “Iedereen met een orthodoxe opvoeding kent dat woord.” Daarnaast blijkt de rabbijn in zijn vrije tijd naar YouTube-filmpjes van katten te kijken. En dat kan al helemaal niet. Waarom is mij niet duidelijk, iedereen is toch gek op poezenfilmpjes. Of je nu paus, rabbijn of imam bent, iedereen zwicht voor een lief poesje.
Een ander foutje uit de lijst is het gegeven dat Aidans vrouw voor het inkomen zorgt. Niet alleen onderhoudt ze de familie, ook zorgt ze ervoor dat onze hoofdpersoon zijn acteursdroom kan najagen. Dat is echt te vergezocht, aldus de schrijver, want een orthodoxe Jodin had allang ingegrepen en haar man wakker geschopt. Nu weet ik niet of dit per se een Joodse eigenschap is. Ik ken genoeg andere lui die aan de ketting liggen.
Maar goed, de Joodse film over een Joods gezin is dus niet Joods. Is dat erg voor een tragikomedie? Nee, want als je het allemaal zo waarheidsgetrouw mogelijk filmt, blijft er weinig te lachen over. En hoewel ik Wish I Was Here allang had verdrongen ga ik hem binnenkort weer een kans geven op Netflix. Ik ben inmiddels een paar jaar verder, dus misschien kan Zach Braff mij nu wel bekoren. En anders heb ik nog altijd een leuke scène met de rabbijn en zijn kattenfilmpjes in het verschiet. Of het nu realistisch is of niet.
Abonneer op het NIW
