“Het leven is kort, het leven is saai, het leven zit vol pijn. En dit is een kans om iets speciaals te doen.” Het zou zo een zin uit het werk van Schopenhauer kunnen zijn. Maar wie een beetje tussen de woorden door leest, weet dat er maar één schrijver is die deze zin kan laten dansen: Woody Allen.
Al vroeg in de film Vicky Cristina Barcelona wordt-ie uitgesproken door hoofdrolspeler Javier Bardem. Hij verleidt twee Amerikaanse toeristen, gespeeld door Scarlett Johansson en Rebecca Hall, om iets geks te doen. Om het vliegtuig te nemen naar een onbekende Spaanse stad. Nu vraagt u zich misschien af waarom ik een column schrijf over een film die al bijna tien jaar geleden in de bioscoop verscheen. De reden is simpel. Ik was twee weken geleden in die onbekende Spaanse stad: Oviedo, in de provincie Asturias. Op de kaart een stukje links van Bilbao. Een prachtige stad, met een verbluffende kathedraal waar allerlei relikwieën te zien zijn, waaronder de zweetdoek van Jezus. Ik moet eerlijk zeggen dat ik al die christelijke spulletjes toch wel hun charme vind hebben.
Ik moet eerlijk zeggen dat ik al die christelijke spulletjes toch wel hun charme vind hebben
In Vicky Cristina Barcelona speelt Oviedo een centrale rol. Het is de stad waar actrice Rebecca Hall vreemdgaat met Javier Bardem. Hall speelt een high class Amerikaanse studente die op het punt staat te trouwen met een corporate pipo. Maar in Oviedo valt ze voor de charmes van de Spaanse Bardem. Verderop in de film blijkt ze spijt te hebben van de onenightstand; het heeft haar hele levensbeeld door de war gegooid. “One goddamn weekend in Oviedo,” zo schreeuwt ze uit. De stad staat daarmee in Allens film symbool voor verleiding, passie, disruptie.
Gouden bezem
Toen ik door de straten van de Asturische stad liep, merkte ik verdomd weinig van die passie. Het was een plezante stad, met mooie historische gebouwen, maar ook een tikkeltje saai. Wat mij vooral opviel: het was er brandschoon. Later hoorde ik dat Oviedo ooit de ‘Escoba de oro’ heeft gewonnen, oftewel de Gouden Bezem. De prijs voor de schoonste stad van Spanje. Je verzint het niet. Een groter contrast met de wereld van Woody Allen bestaat er niet. Geen vieze, luidruchtige straten in Manhattan, maar serene rust.
Bij thuiskomst kwam ik er overigens achter dat er een heus standbeeld van Allen in de stad staat. En op een prominente plek ook nog eens. Soms zie je dingen totaal over het hoofd. Woody zou bij de onthulling ervan de stad ‘een sprookje’ hebben genoemd. Het grappige is dat zijn standbeeld het enige Joods in de hele stad is. Bijna alles wat deed denken aan la vida judía in Oviedo is verdwenen. Geen huizen of straten die meer herinneren aan de tijd voor 1492, toen de stad – zoals zovele Spaanse steden – bruiste van Joods leven. Het enige dat ik kon vinden was een klein informatiebordje, ergens op de muur van het Teatro Campoamor. Daarop wordt vermeld dat waar nu het theater staat, lang geleden een Joodse begraafplaats was. Toen de Joden uit de stad werden verbannen, is de begraafplaats verkocht. Dansen op dode Joden. Ik zag al een scène van Woody voor me. Iets met: ‘Het leven is kort, het leven is saai, het leven zit vol pijn. En dit is een kans om iets speciaals te doen.’ Maar dan de sarcastische variant.
Abonneer op het NIW
