Het was zo’n sympathiek idee: een breed gedragen steunbetuiging voor de Joodse gemeenschap, tegen antisemitisme. Dat was het plan toen Pauline Buwalda, lid van Friesland Support Israël, enige weken geleden een aankondiging op Facebook plaatste: Samen tegen Antisemitisme.
Op donderdag 14 maart moest het, uitgerekend op de Dam in Amsterdam – waar de laatste tijd al zo veel gedoe om is – allemaal gaan plaatsvinden. Buwalda nam contact met me op. Of ik er wilde spreken. Ik raadde haar het idee, hoe goed bedoeld ook, af als zij geen belangrijke Joodse organisaties aan haar zijde kon krijgen. Dat is immers een eerste vereiste om zoveel mogelijk gelijkgestemden bij elkaar te brengen. Daarnaast: een breed gedragen, goed georganiseerd evenement vereist veel voorbereiding. Alleen al omdat sprekers hun agenda vrij moeten maken, terwijl iedereen druk is met de verkiezingen voor de Provinciale Staten. Maar met medewerking van organisaties als het CJO of het CIDI zou er meer mogelijkheid zijn bekende namen aan het evenement te binden, met steun uit het hele politieke spectrum.
Aan de andere kant moet zo’n burgerinitiatief ook een kans krijgen. Dus waarom geen contact opnemen met de genoemde organisaties? Al snel werd duidelijk: Buwalda kreeg geen steun.
Pegida
Bij gebrek aan medestanders ging zij in zee met Daniël Gerritsen. Buwalda liet hem zelfs de vergunning voor de demonstratie aanvragen. Ja, hij was sympathisant van de PVV, maar dat hoefde hem toch niet uit te sluiten? Gerritsen stond bekend als een groot fan van de Joodse staat. Zijn grootouders zijn geëerd door Holocaustmuseum Yad Vashem en op zijn Facebookpagina bleek hij zich als vrijwilliger te hebben ingezet voor de IDF. Er voegden zich intussen geen anderen bij de organisatie, het was Buwalda en Gerritsen. En toen ging het mis. Er doken foto’s op van Gerritsen met slogans als ‘Eigen volk eerst’ en ‘Allah is een leugen’ en het werd bekend dat hij zich in het verleden had verbonden aan anti-islambeweging Pegida. Van breed gedragen steun kon nu helemaal geen sprake meer zijn. Na vruchteloos aandringen van Buwalda bij Gerritsen om een stapje terug te doen, besloot Buwalda tot de enige mogelijke, rigoureuze oplossing, hoe verdrietig ook: zij trok de stekker uit haar project. Maar intussen waren al wel diverse sprekers van naam en faam, uit verschillende (politieke) denominaties benaderd. Sommigen hadden zelfs, zonder kennis van de stand van zaken, toegezegd of probeerden hun agenda vrij te maken.
Het NIW nam contact op met diverse organisaties en potentiële sprekers: waren ze bereid op dit evenement te verschijnen? Eddo Verdoner, voorzitter van het Centraal Joods Overleg, reageerde: “Wij geloven dat een demonstratie zo breed mogelijk moet worden gedragen, dus vanuit diverse politieke partijen, zodat een eensgezinde en ondubbelzinnige vuist kan worden gemaakt tegen Jodenhaat. Wij zouden graag zien dat zo’n initiatief door zowel Joden als christenen en moslims wordt gedragen. Dat is nu niet het geval. Het CJO zal er dus in ieder geval niet bij zijn.” Ook het NIK, dat de fl yer op zijn site had gedeeld, gaf te kennen niet aanwezig te zijn, net als de Israëlische ambassadeur Aviv Shir-On, Christenen voor Israël en vele anderen.
Op vragen die het NIW Gerritsen stelde over zijn verleden kwam geen antwoord. Dinsdag besloot Gerritsen zelf de hele zaak te annuleren.
Je kunt je afvragen wat er was gebeurd als op deze demonstratie sprekers zouden hebben gestaan, zonder het hele plaatje te kennen. Hoe zou het op Nederlandse Joden hebben afgestraald als alleen personen aan de uiterst rechtse kant van het politieke spectrum waren komen opdagen, terwijl daar sprekers hadden gestaan die zich daar helemaal niet thuis bij hadden gevoeld?
Met het uitkomen van de Monitor Antisemitische Incidenten van het CIDI, waaruit blijkt dat het aantal meldingen fors is gestegen, was 14 maart een mooi moment geweest om een breed gedragen demonstratie te organiseren. Dat is helaas mislukt. Dat zou een ieder ook moeten doen beseff en dat er professionele organisaties die hun huiswerk doen, achter zo’n initiatief moeten staan, of beter nog: dat zij zelf zo’n evenement zouden moeten organiseren. Anders doet een steunbetuiging meer kwaad dan goed.
Abonneer op het NIW
