In een klaarblijkelijk haastig geschreven brief aan de leden van de Portugees-Israëlietische Gemeente (PIG) haalt rabbijn Serfaty fel uit naar het college van parnassiem (CvP), het bestuur van de kehila. Joseph Serfaty haalde de nationale en internationale pers door hoogleraar Melamed de toegang tot het synagoge complex te ontzeggen. De onderzoeker wilde er opnamen maken voor een film over Spinoza. Later zwakte Serfaty het verbod af in een brief die medeondertekend werd door chacham (opperrabbijn) Toledano. De essentie van de beslissing bleef echter overeind en het kwaad was geschied.
De affaire was niet alleen schadelijk voor de PIG zelf, maar straalde af op heel Joods Nederland. Het college liet daarom weten het contract met Serfaty niet te verlengen. Maar op 6 februari vonden de leden van de kehila een schrijven van Serfaty in hun postbus, waarin hij zijn zienswijze nogmaals uiteenzet. Hij verklaart de halacha aan zijn kant te hebben en benadrukt dat de manier waarop het college hem aan de kant heeft gezet, niet rechtsgeldig is: “Weze het duidelijk dat mijn overeenkomst nog steeds doorloopt en dat het College er weet van heeft. In onze Gemeente is het statutair zo dat de ALV en niet de CVP, een Rabbijn benoemt en ontslaat. […] U dient daarom eerlijk bericht te worden en autonoom te mogen beslissen of uw zuurverdiende gelden worden geïnvesteerd in een functionerende beloning, of in verkwiste ontslagvergoedingen. Des te meer in een ALV waarbij de begroting besproken word [sic].”
De rabbijn stelt dat het CvP hem niet in staat heeft gesteld wederhoor te gunnen in de algemene ledenvergadering, die gepland is op 17 februari 2022: “Vooruitlopend op deze toekomstbepalende datum, krijgt U daarom dit schrijven aangeboden, zodat u zich een gebalanceerd totaalbeeld kan vormen over wie al dan niet uw vertrouwen waard is en naar uw eigen goedvinden uw adequate stem mag uitbrengen.” Daarnaast vraagt hij zich af hoeveel soevereiniteit de PIG heeft binnen het Joods Cultureel Kwartier waarvan de synagoge onderdeel uitmaakt.
Museumclubje
Het NIW sprak met Serfaty. Hij liet weten: “Het contract is niet vanzelf afgelopen, maar loopt juridisch gewoon door. Ik ben verliefd op de PIG en wil niet dat het een museumclubje wordt, maar als de kehila dit pad blijft gaan, wordt het dat wel en wordt het zeker geen orthodoxe kehila meer. Dat ik geen recht op wederhoor heb gekregen, is een vorm van censuur.” De rabbijn heeft de hulp ingeroepen van de Israëlische opperrabbijn Yitzhak Yosef, die volgens Serfaty’s zeggen ‘aan zijn kant’ staat, en volgens hem doet de meerderheid van de leden dat ook.
De voorzitter van het CvP, Michael Minco, erkent dat er ‘over deze zaak veel valt te zeggen’, maar verwijst naar de offi ciële verklaring die het college als reactie op de brief van Serfaty naar de leden heeft gestuurd. Daarin staat onder meer: “Aan rabbijn Serfaty is uitdrukkelijk aangegeven dat hij zich niet onbevoegd dient uit te laten alsof hij nog actief is voor ons kerkgenootschap. Hij heeft dit helaas genegeerd. U kunt de berichten van rabbijn Serfaty als niet verzonden beschouwen en wij geven ter overweging (ieders eigen keuze) om hem te blokkeren als verzender in uw e-mailprogramma en verder niet te reageren op zijn berichten. Rabbijn Serfaty diende alle informatie die gerelateerd is aan ons kerkgenootschap uiterlijk 31 december 2021 te retourneren. Uit het feit dat hij leden benaderde, volgt dat hij dit niet is nagekomen.”
Volgens Serfaty heeft het CvP echter ‘niet de waarheid gesproken’ en zal hij zo nodig een rechtszaak aanspannen.
Potsierlijk
Kortom, het is oorlog. Omdat in de brief het Joods Museum wordt genoemd, vroeg het NIW een reactie van Emile Schrijver, algemeen directeur van het Joods Cultureel Kwartier, waarvan het synagogecomplex en het Joods Museum deel uitmaken. Hij noemt de brief van Serfaty ‘potsierlijk’ “De brief van Serfaty is potsierlijk en hij blijkt ook niet op de hoogte van de afspraken die er tussen ons en de PIG en de CEPIG liggen. Hij schiet met hagel en doet alsof hij nog iets over de zaak te zeggen heeft, maar er ligt een juridische realiteit die hij niet wil zien. De afspraken tussen de PIG, CEPIG en het JCK zijn dichtgetimmerd tot op ministerieel niveau, inclusief heldere financiële afspraken. Dit is niet de eerste keer dat er een conflict is tussen het lekengezag en het rabbinale gezag in de gemeenschap. Hij brengt zo schade toe aan een gemeenschap die al op allerlei manieren onder druk staat.”
Feit is dat de PIG met grote problemen te kampen heeft, omdat steeds meer leden weglopen. De oorlog die nu woedt, zal daar geen positieve bijdrage aan leveren.
Abonneer op het NIW
