Omdat ik nu eenmaal sport- en vooral voetbalgek ben, volg ik competities in landen die je met van alles associeert, behalve met voetbal. Voetbal is niet alleen dat leuke spelletje van 22 vrouwen of mannen die vechten om een bal en als ze de bal hebben hem zo snel mogelijk afspelen. Nee, sport – dus ook voetbal – wordt ook ingezet door (criminele) leiders om het volk rustig te houden en te pronken met successen van de nationale teams. De Olympische Spelen van 1936 in Berlijn en het wereldkampioenschap voetbal van 1978 in Argentinië zijn de meest evidente voorbeelden in de geschiedenis van misbruik van de sport voor politieke doeleinden van de regimes in de organiserende landen.
Daarnaast zagen de nazi’s in de bezettingsjaren het grote belang van een goed functionerende voetbalcompetitie die voor de nodige afleiding zorgde van de dagelijkse sores in het bezette Nederland. Mede dankzij de bekende voetbalbestuurder Karel Lotsy werd de NVB – de K van Koninklijke Nederlandse Voetbal Bond was niet meer toegestaan – een instrument om het volk vertier te verschaffen te midden van razzia’s en terreur. Die ene restrictie van de bezetter, dat sport vanaf februari 1941 verboden was voor Joden en dat bijvoorbeeld de bekende scheidsrechter Leo Horn geen wedstrijden meer mocht leiden, vormde geen enkele belemmering, laat staan een gewetenskwestie voor een bestuurder als Lotsy.
Anderzijds zijn de Olympische Spelen van 1972 in München het schrijnendste voorbeeld van de manier waarop politieke bewegingen een sportevenement misbruikten om aandacht te trekken.
Verbroedering
Laten we het voorgaande in gedachten houden als volgende maand de Olympische Winterspelen van 2022 in Peking van start gaan en we later dit jaar massaal naar het wereldkampioenschap in Qatar gaan kijken. Reken maar dat de leiders stralen bij de opening en de sluiting, en dat tegenstanders van beide totalitaire regimes ver van de stadions worden afgehouden. Er is bij mijn weten één land dat proactief poogt sport los te zien van politiek, en dat is Israël. Natuurlijk spelen opportunistische argumenten een rol in het standpunt dat Israëliërs overal in de wereld en tegen iedereen mogen sporten. Helaas denken de meeste omringende landen daar anders over. Veel sporters uit de Arabische wereld en strenge moslimlanden mogen of willen niet sporten tegen Israëliërs. Mede daarom maakt Israël als sportland deel uit van Europa, niet van Azië. De Israëlische voetbalbond is sinds 1954 lid van de UEFA, de Europese voetbalbond.
Gelukkig zijn er voldoende voorbeelden van sportverbroedering, van Arabische atleten die in weerwil van het machtswoord van hun leiders wel wedijveren met Israëliërs en sporters die uitsluiting van Israëliërs openlijk veroordelen. Tennisster Venus Williams deed dat bijna drie jaar geleden toen haar Israëlische rivale Shahar Peer geen inreisvisum kreeg voor een toernooi in Dubai. Overigens lijken landen als de Verenigde Arabische Emiraten na de detente van de laatste jaren hun grenzen nu gewoon open te stellen voor Israëlische vertegenwoordigers uit alle lagen van de bevolking, dus ook sporters. De sportisolatie van Israël lijkt steeds marginaler te worden.
Toernooi
Dat brengt me bij de aanhef van deze column. Sinds 2008 bestaat er niet alleen een door de wereldvoetbalbond FIFA erkend Palestijns voetbalelftal, maar zijn er twee Palestijnse competities. De eerste is de West Bank Premier League. Daar staat Shabab Al Khaleei bovenaan met 31 punten en Mosaset Al Bireh draagt met slechts vijf punten de trieste rode lantaarn. De tweede is de Gaza Strip League, waar momenteel Al-Ittihad Shujaeyya de sterkste ploeg is. Misschien is het een idee de winnaars van beide Palestijnse competities een toernooi te laten spelen met de kampioen van Israël, in weerwil van alle politieke spanningen. Mijn voetbalgekke neef in Gedera vreest dat Israël ook op voetbalgebied veel te sterk is.
Abonneer op het NIW
