Om 12.00 uur lokale tijd is in Gaza de facto het staakt-het-vuren van kracht geworden dat binnen 72 uur de vrijlating van de resterende 48 – 20 levende en 28 vermoorde – gijzelaars moet opleveren. De regering in Jeruzalem zal naar verwachting vanavond het akkoord bekrachtigen, waarna het formeel in werking treedt. In Israël vieren familieleden en vrienden van de gijzelaars, maar ook ‘gewone’ burgers die zich met hun lot verbonden voelen hun vrijlating alvast. Daarbij gaat hun dank vrijwel exclusief uit naar president Donald Trump, opvallend genoeg niet naar premier Benjamin Netanyahu.
‘De gijzelaars zullen spoedig vrij zijn,’ was de reactie van de Amerikaanse president op het nieuws dat Israëlische en Palestijnse onderhandelaars eruit gekomen waren in het Egyptische Sharm al-Sheikh. ‘Gezegend zijn de vredesstichters,’ voegde Trump daaraan toe. De president sprak van ‘een grote dag voor Israël’. Toch zullen veel families moeten wachten, eerst zullen de levende gijzelaars vrijgelaten worden en niemand verwacht dat Hamas de deadline ook wat betreft de lichamen van de vermoorde Israëli’s zal halen.
Mag verwachten worden dat Trump gelijk krijgt wat betreft de snelle vrijlating van de gijzelaars, over een andere voorspelling van de president mag sceptischer gedacht worden. ‘Dit is meer dan Gaza, dit is vrede voor het Midden-Oosten,’ meende de president vannacht na de bekendmaking van het akkoord. Dat lijkt – veel – te vroeg gejuicht. Er is geen zicht op een akkoord over een duurzame vrede tussen Israël en de Palestijnen, beide zijden lijken niet van plan te voldoen aan de eisen waaraan voldaan moet worden voordat sprake kan zijn van een (levensvatbare) Palestijnse staat.
De naderende vrijlating van 250 tot levenslang veroordeelde terroristen betekent een groot gevaar voor de Israëlische samenleving
Breder gezien blijft Iran de grote destabiliserende kracht in het Midden-Oosten, gezien de steun van Teheran aan terreurbewegingen in de Palestijnse gebieden en Israël (Hamas), Libanon (Hezbollah), Jemen (de Houthi’s) en Irak (verschillende sjiitische milities). Ook de aspiraties van de Turkse president – dictator volgens velen – Erdogan blijven een blok aan het been van de regio, evenals de rivaliteit tussen Saoedi-Arabië en Qatar, en de verwoestende invloed van conservatieve en gewelddadige islamisten.
Maar vandaag is in ieder geval voor Israël een goed begin. Burgers van de Joodse staat vielen elkaar in de armen toen het nieuws van de aanstaande vrijlating van de gijzelaars vannacht bekendgemaakt werd. Toch is er ook reden voor bezorgdheid: de naderende vrijlating van 250 tot levenslang veroordeelde terroristen (plus zo’n 1700 andere ‘veiligheidsgevangenen’) betekent een groot gevaar voor de Israëlische samenleving. De vraag is of over enkele jaren de burgers van Tel Aviv, Haifa of Jeruzalem net zo positief over het nu bereikte akkoord zullen zijn als nu.
