Het leven start langzaam op na Simchat Tora. Kinderen gaan weer naar school en ouders naar hun werk. Veel van de reservisten zijn inmiddels thuis, meestal na honderden en honderden dagen dienst. Ik kwam terug op kantoor alsof ik niet twee derde van mijn tijd daar in een oorlogssituatie had gewerkt. Nu is de allerergste last eindelijk van ons afgevallen.
Het hele land begon aan een heel, heel langzaam uitademen vanaf zondagmiddag. Israël blijft een klein land en iedereen had zich twee jaar lang verbonden gevoeld met het lot van de gijzelaars en de soldaten die hen probeerden te redden, niet in het minst omdat zoveel families en sociale netwerken direct door het noodlot waren getroffen: van arm tot rijk, Amerikaans tot Marokkaans, gepassioneerd seculier tot diep religieus. De een bad drie keer per dag voor hun welzijn, de ander maakte week na week thuis extra eten voor sjabbat. Veel mensen die ik ken deden beiden.
Eenzijdige band
Psychologen zouden zeggen dat we parasociale relaties hadden gevormd: het besef van een vreemdsoortige, eenzijdige band met een of meer gijzelaars omdat de foto’s en verhalen ons zo lang in de openbare ruimte en media hadden gevolgd. Als Engelssprekende immigrant in Jeruzalem had ik zoveel overlappende contacten met de familie van Hersh Goldberg-Polin (moge zijn nagedachtenis tot zegen zijn) dat ik gevoelsmatig vergat dat ik hen nooit had gesproken. Ook de gijzelaars die al vrij waren gekomen, waren en zijn nog steeds onderdeel van onze gevoelswereld. Er is niemand in Israël die hen niet voorgoed zal herkennen.
Het is niet te bevatten hoe de gijzelaars het hebben uitgehouden
Ex-gijzelaar Eli Sharabi verloor zijn vrouw en beide dochters, zijn hele gezin, op 7 oktober en hoorde dat pas nadat hij meer dood dan levend uit Gaza was gekomen. Inmiddels is zijn biografie alweer in het Engels vertaald. Ik durf te stellen dat sommigen van hen erger hebben geleden dan in de concentratiekampen, in elk geval als er sprake was van eenzame opsluiting. Het is niet te bevatten hoe ze het een, anderhalf of twee jaar(!) hebben uitgehouden. Hoeveel mensen zouden er na niet na drie dagen totaal zijn gebroken? Van mij mogen ze allemaal door naar de disfunctionele politieke arena. De samenleving kan de bijdrage van deze absolute helden niet missen. Ik zou Eli Sharabi tot in de loopgraven volgen als het moest.
Challes
Hoewel de opluchting niet compleet zal zijn totdat de vermoorde gijzelaars door hun families worden begraven, was de sfeer op maandag uitzinnig. De spanning was eindelijk eens een keer om een goede reden om te snijden. Alle winkels met tv-schermen hadden het nieuws aan en anders hadden de kassières een livestream naast de kassa op hun telefoons aanstaan. Ik haalde challes bij de bakker in de straat en heb daar samen met de medewerkers drie kwartier met open mond naar het nieuws gekeken. Het was alsof we de spirituele wereldbeker aan het winnen waren.
Ik hoop dat deze psychologische aardverschuiving zich doorzet naar een werkelijke genezing van deze diep gewonde, maar onverzettelijke bevolking. De families van gijzelaars, gevallen soldaten, reservisten met ernstige PTSS en hun gezinnen. We gaan de emotionele prijs van deze strijd nog jaren betalen, maar we weten na dit alles in elk geval hoe sterk we kunnen zijn als het niet anders kan. Denk maar aan de ex-gijzelaars. Am Jisraëel chai!
