Het wordt een heuse nationale conferentie genoemd, de bijeenkomst op vrijdag 25 maart in de aula van het ISS in het kader van Israeli Apartheid Week. Het Institute of Social Studies is onderdeel van de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Wat afgezien van de titel (‘Verzet tegen de apartheid in Israël’) meteen opvalt, is de eenzijdige selectie van de sprekers. De dag is georganiseerd door universitair hoofddocent rechtssociologie Jeff Handmaker. Hij is een graag geziene gast bij onder meer de Palestijnse BDS-organisatie Electronic Intifada, die de afgelopen weken onomwonden de kant van Poetin koos in de oorlog tegen Oekraïne.
Handmaker liet eind februari nog van zich horen toen hij zich verzette tegen de weigering van Nederlandse universiteiten onderdelen van het Wobverzoek van The Rights Forum te honoreren. In een artikel in Erasmus Magazine stelde hij dat Nederlandse ‘lobby organisaties’ academici en studenten met kritiek op Israël overduidelijk het zwijgen wilden opleggen. Ook de nationaal coördinator antisemitismebestrijding Eddo Verdoner, en zijn Europese collega Katharina von Schnurbein hadden volgens Handmaker laten zien ‘meer bezig te zijn met het aanvallen van kritiek op Israël en solidariteit met Palestijnen, dan met het verdedigen van Joden tegen antisemitisme.’ Als organisator heeft hij vanzelfsprekend een select clubje sprekers uitgenodigd voor zijn Haat-tegen-Israëldag.
Koloniaal systeem
Uiteraard geeft Jaap Hamburger acte de présence, bestuurslid van The Rights Forum en voorzitter van Een Ander Joods Geluid. Ook Saleh Hijazi, voormalig medewerkster van de Palestijnse Autoriteit, zal spreken. Nu is zij onderzoekster bij Amnesty International. Een bericht in NIW 19 bespreekt haar rol naar aanleiding van een eenzijdig rapport dat die organisatie over Israël publiceerde. Een van Hijazi’s uitspraken: “Wij zijn de intifada”. De derde spreker is Danah Abueida, rechtenstudente aan de Universiteit van Maastricht en lid van adviesraad Free Palestine Maastricht.
De hoofdgast van de conferentie is Omar Barghouti, oprichter van de BDS-beweging, de groepering die in 2019 door onder meer het Duitse parlement is bestempeld als antisemitisch en illegaal. Frankrijk verbood deze week nog een aantal BDS-organisaties (zie de varia). Op Nederlandse universiteiten echter – en de Nederlandse zijn niet de enige – worden activisten van deze beweging met open armen ontvangen. Ook door de Rotterdamse academici dus.
De dag moet studenten antwoord geven op vragen als: hoe moeten we apartheid als deel van Israëls lange, koloniale systeem van dominantie duiden? Waarom spreken steeds meer Joodse groeperingen zich uit tegen Israëlische apartheid? En bovenal, zo lezen we op de uitnodiging: hoe kun je verzet bieden tegen apartheid in de Joodse staat? In de aankondiging wordt Israël op alle fronten gelijkgesteld met het voormalige apartheidsregime in Zuid-Afrika. We lezen uitspraken van aartsbisschop Desmond Tutu, vrijheidsstrijder Steve Biko en de Black Lives Matter-voorvrouw, de communistische feministe Angela Davis. Medeorganisatoren van de bijeenkomst zijn Dutch Scholars for Palestine, Students 4 Palestine (Leiden), Utrecht Students for Palestine, Decolonize Groningen, Free Palestine Maastricht en de ISS Scholars, de studententak van de ISS.
Veiligheid
De vraag is uiteraard waarom de Erasmus Universiteit zijn naam leent aan een onwetenschappelijke, eenzijdige bijeenkomst, waar de deelnemers klakkeloos zullen worden geïndoctrineerd zonder ook maar enige nuance. Van een debat zal in ieder geval geen sprake zijn. En bovendien: hoe kunnen in deze tijden, waarin veiligheid hoog in het vaandel van overheidsinstellingen staat, Joodse en Israëlische studenten zich veilig voelen bij zo’n eenzijdige benadering van het conflict?
Het NIW stelde vragen. Op woensdagochtend gaf voorlichter Rateb Abawi een reactie: “Binnen de muren van de universiteit kunnen intellectuelen vrij van gedachten wisselen. Het is niet het beleid van onze universiteit om een standpunt in te nemen over politieke kwesties. […] Als instituut bieden we ruimte en faciliteiten voor discussie over een veelheid van gevoelige onderwerpen en politieke meningen. […] Ook als ‘het schuurt’. Tijdens al onze intellectuele debatten is er ruimte voor verschillende perspectieven, zo ook bij het komende event van ISS.” Gezien de politieke achtergrond van de vier sprekers, blijkt dit onjuist. Het enige met net blote oog waarneembare verschil is slechts de mate waarin zij Israël haten.
De voorlichter vervolgt: “Tijdens deze bijeenkomsten was en is er altijd ruime gelegenheid voor het recht op weerwoord. De meningen die tijdens deze evenementen worden geuit, zijn die van individuele personen en niet van de universiteit als instelling. Met name binnen ISS zijn vredes- en conflictstudies en aangelegenheden betreffende de mensenrechten zowel onderwerp van onderzoek als onderdeel van het onderwijsprogramma.”
Wij vroegen hoe het zit met het gevoel van veiligheid voor Joodse en Israëlische studenten. Ook wilden we weten of een organisatie als het CIDI is uitgenodigd voor een tegengeluid. Daarop kwam geen antwoord.
Geen van de sprekers is wetenschapper. Het is daarmee duidelijk dat het hier allerminst om een wetenschappelijk debat gaat, maar om een politieke bijeenkomst. Hoezeer de Erasmus Universiteit dat ook wil ontkennen.
Abonneer op het NIW
