De ZOA

Op 20 november 2016 demonstreerden voor de ingang van het Grand Hyatt Hotel in hartje Manhattan Joden tegen Joden.

Buiten stonden vijfhonderd vertegenwoordigers van links en liberale organisaties als IfNotNow (‘Wij vechten voor een Joodse gemeenschap die zich uitspreekt voor vrijheid en waardigheid voor Israëli’s én Palestijnen’) en het gelovige T’ruah (‘Rabbijnen en cantors verheffen hun stem voor het respecteren van de mensenrechten van iedereen’). De betogers hieven leuzen aan als ‘Tegen een fascistisch Amerika’, ‘Steve Bannon moet vertrekken’ en ‘Bannon is treife’. Binnen in het hotel zaten twaalfhonderd elegant geklede genodigden te luisteren naar de toespraak van de rechtsgeleerde Alan Dershowitz. Maar de opkomst was vooral zo hoog omdat Steve Bannon werd verwacht, de uitgever van de extreem-rechtse website Breitbart, die inmiddels was opgeklommen tot strategisch adviseur van de net verkozen president Donald Trump.
In het Grand Hyatt vond die avond het jaarlijkse galadiner plaats van de Zionist Organization of America (ZOA). Een rechtse organisatie, zoals bleek toen de liberal Dershowitz kritiek leverde op het feit dat de ZOA tijdens de verkiezingscampagne de Republikeinen tegen de Democraten had gesteund. Hij werd uitgejouwd. Tot grote teleurstelling van de aanwezigen kwam Steve Bannon uiteindelijk niet opdagen. De links-Joodse demonstranten claimden dat hij was weggebleven uit angst voor hun protest.

Verwende krengen
Als Donald Trump iets heeft bereikt, is dat het zaaien van grote verdeeldheid binnen de Amerikaans-Joodse gemeenschap. Niet alleen uitgesproken linkse organisaties als IfNotNow, J Street en Jewish Voice for Peace hebben zich tegen hem gekeerd. Ook een mainstreamorganisatie als de Anti-Defamation League (ADL) moet weinig hebben van de vastgoedmagnaat uit New York. ADL-directeur Jonathan Greenblatt sprak harde taal over de benoeming van de ‘antisemiet en blanke superioriteitsdenker’ Bannon tot topadviseur op het Witte Huis. De site Breitbart verkondigde meningen over moslims en vrouwen die haaks stonden op Amerikaanse waarden als verdraagzaamheid, vond Greenblatt.
Toen Bannon, die Joodse kinderen ‘verwende krengen’ noemde, na de rellen in Charlottesville afgelopen augustus de laan uit werd gestuurd, juichte Greenblatt die beslissing van harte toe. Net als rabbijn Rick Jacobs van de liberale Reformbeweging en Joodse volksvertegenwoordigers als Ted Deutch uit Florida, Brad Schneider uit Illinois en Adam Schiff uit Californië. AIPAC, de invloedrijke belangenorganisatie die de relaties tussen Washington en Jeruzalem wil verbeteren, heeft zich tot nu toe angstig op de vlakte gehouden. Dat geldt niet voor de ZOA, die zich heeft ontwikkeld tot regelrechte fanclub van The Donald.

Onder leiding van de econoom Morton Klein is het verbond in snel tempo naar rechts opgeschoven

De ZOA, opgericht in 1897, is de oudste zionistische organisatie van de Verenigde Staten. Onder leiding van de econoom Morton Klein is het verbond in snel tempo naar rechts opgeschoven. Klein kreeg het aan de stok met de Israëlische premier Sharon toen die in 2005 de Gazastrook ontruimde. Hij moest niets hebben van de tweestatenoplossing die president Obama voorstond en eiste opschorting van de Amerikaanse financiële steun aan de Palestijnse Autoriteit. Klein verdedigde het recht van Joden om op de Tempelberg te bidden want ‘het is een mythe dat Jeruzalem voor moslims een heilige stad is. In onze heilige boeken staat Jeruzalem zevenhonderd keer vermeld. In de Koran niet één keer.’
Het ZOA-boegbeeld blijft bevriend met Steve Bannon, ook nu die weer bij Breitbart zit. Voor het gala dat aanstaande november wordt gehouden is Bannon als gastspreker uitgenodigd. Tot woede van IfNotNow en T’ruah. Hoe onrustig wordt het dit jaar bij het Grand Hyatt Hotel?