Omdat ik van mijn Blouma in de auto geen WhatsApp mag kijken of anderszins op mijn telefoon bezig mag zijn, luister ik naar het nieuws en actualiteitenprogramma’s. Ter sprake kwam het probleem van erkenning. Het schijnt, volgens de advocaat die geïnterviewd werd, regelmatig voor te komen dat na seksueel misbruik het slachtoffer aangifte doet en dat de afwikkeling daarna tergend lang duurt. Onderbezetting bij justitie en politie zijn daarvan de oorzaak. Het slachtoffer lijdt zo twee keer. Eerst onder het misbruik en daarna door het ontbreken van erkenning.
Zoals u weet is er helaas tussen Joods Nederland en de Raad van Kerken spanning ontstaan. Het reisverslag van de Raad van Kerken, de koepel van de meerderheid van christelijk Nederland, vergeleek de Holocaust met de situatie van de Arabische christenen in Israël. De argumentatie van de auteurs is dat zij niet vergeleken maar associeerden. Hoewel ik ruiterlijk toegeef dat ik geen alfaopleiding heb, zoals de meeste dominees, maar (slechts?) als bèta ben gevormd, is mij het verschil tussen vergelijken en associëren niet echt duidelijk. Maar of er nu wel of niet een verschil in betekenis bestaat tussen vergelijken en associëren, de zinnen zijn geschreven en dat doet pijn.
Heeft de delegatie gaskamers en concentratiekampen gezien?
Ben ik boos? Ziedend? Helemaal niet. Diep geschokt en intens verdrietig, dat wel. Jarenlang proberen ik en velen met mij de relatie tussen de kerken in ons land en de Joodse gemeenschap te verbeteren. Deze verbetering heeft ertoe geleid dat de kerk als instituut openlijk afstand heeft genomen van een uiterst antisemitisch verleden: de kruistochten, de brandstapels tijdens de inquisitie, de houding van de kerk gedurende de Holocaust, de honderden pogroms en ga zo maar door. Hoe is het mogelijk dat een weldenkend mens de gaskamers van Sobibor, waar mijn familie werd vermoord, associeert met de staat Israël? Heeft de delegatie gaskamers en concentratiekampen gezien? Ik ken talloze Arabische christenen in Israël die zich geheel niet herkennen in deze associatie.
Was de erkenning van schuld slechts een voorbode om tot een veroordeling van Israël te komen? Was de schuldbekentenis wel oprecht gemeend? Dit soort gedachten spookten door mijn verdrietige hoofd. Natuurlijk besef ik dat we veel goede christelijke vrienden hebben die voor Joods Nederland en ook voor Israël door het vuur gaan. En zeker weet ik dat de Raad van Kerken niet oppermachtig is en niet per definitie het geluid is van heel christelijk Nederland, maar toch: na het bezoek aan Yad Vashem Israël vergelijken met … maakt de Holocaustwond nog pijnlijker.