‘Werken, spelen, lie!ebben,’ stelde good old Freud als levensvervulling. Wissel het werken in voor leren en u heeft een aardig idee van wat u in deze agenda vindt. Wij wensen u een leerzaam, speels en liefdevol studieseizoen!
RELIGIE EN TAAL
Verdiepende lessen
Verdiepende lessen bij rabbijn Zwi Marx. Zoals een cursus Tenach in moderniteit, Beresjiet in de maatschappij of Joodse vraagstukken vanuit de Kuzari, het invloedrijke boek van Spaans-Joodse filosoof Juda Halevi. Talmoed Berachot en Devariem met Rasji, Nieuwe Poort Amsterdam; Yehuda Halevi – de Kuzari, over Joodse identiteit, Arnhemse leerhuis, Sjemot over vrijheid, Rotterdam-Alexander leerhuis; Bamidbar met Rasji – lernen in de woestijn, Hillegersberg leerhuis; Tenach in moderniteit, Eindhoven leerhuis; Beresjiet in de maatschappij, Vughts leerhuis; Joodse vraagstukken vanuit de Kuzari, Varsseveld leerhuis, info en aanmelden 06-42229139, of marble@kpnmail.nl
Van piep tot pensioen
Op de website van de Vereniging Hebreeuws vindt u handige informatie: een lijst met tolken/vertalers, een handig Hebreeuws toetsenbordje én info over 197 cursussen Hebreeuws in het hele land. Bracha Pels geeft lessen op maat. Ze stoomt je klaar voor je bar- en bat mitswa of gioer. Ook docente H.F. van Blankenstein geeft Modern Hebreeuws, op alle niveaus, van (piep)jong tot gepensioneerd. Data in overleg. Vereniging Hebreeuws, lessen voor alle leeftijden, Amsterdam-Buitenveldert, 020-6443965, 06-41187630, b.pels@outlook.com, www.hebreeuws.org; Hebreeuwse en Joodse les op diverse niveaus, info 0592-357149, friedejet@gmail.com, www.hebreeuws.org
Het serieuze werk
Voor het serieuze werk wendt u zich tot het Nederlands Israëlitisch Seminarium. Onder leiding van dayan mr. drs. Evers, chacham Toledano en anderen wordt u opgeleid tot docent Joodse vakken of darsjan. Opleiding Docent Joodse Vakken, opleiding Darsjan I en II, Nederlands Israëlitisch Seminarium, Nieuwe Herlaer 18-20, Amsterdam, 020-6761378, niseminarium@gmail.com
Attenojeleheine
Sinds zes jaar krijgt u bij Woord en geschrift les in Klassiek of Bijbels Hebreeuws van theoloog Arian Verheij, die onder meer meewerkte aan De Nieuwe Bijbelvertaling (2004). Op verschillende niveaus, individueel of in groepsverband, op afspraak. Lees op zijn website eens de miniaturen, zoals Attenojeleheine! of Het raadsel van Venlo. Arian Verheij – Woord en geschrift, 024-3243878, Nijmegen, www.woordengeschrift.nl
Online en IRL
De millennia-oude Joodse les gaat met de tijd mee. Via Jeled Online krijgen kinderen op de computer steeds een nieuwe les over Joodse feestdagen en gewoonten. Een paar keer per jaar ontmoeten ze elkaar voor een les IRL (voor de oudere generatie: In Real Life). Jeled online, info: penny@nik.nl, www.jeled.net
Van sfeervol naar flitsend
Ook al zijn ze verhuisd van de sfeervolle binnenstad naar de flitsende Zuidas, de cursussen van Stichting Pardes zijn van dezelfde kwaliteit. Zo is er bijvoorbeeld de cursus Joodse tradities over Mozes, Bijbels Hebreeuws, De ‘profeten’ van Heschel en natuurlijk de jaarlijkse Global Day of Jewish Learning. De profeten van Heschel, 3 september t/m 9 oktober, 13.30-16.30; Bijbels Hebreeuws, 25 september, 9 oktober t/m 4 december, 10.30, 12.15; Joodse tradities over Mozes, 30 september t/m 27 april; Global Day of Jewish Learning, 15 november, 13.00-18.00, Claude Debussylaan 2-8, Amsterdam (Zuidas), aanmelden: info@stichtingpardes.nl, 0183-645006 of www.stichtingpardes.nl
Journey of the soul
Zuid-Holland rules! Bij de gemeenten Den Haag en Rotterdam is er les voor jong en oud. In Rotterdam is er bijvoorbeeld de cursus Pirkei Avot – Spreuken der Vaderen, in Den Haag Joods Lernhuis met Journey of the soul – Een verkenning van het leven, de dood en wat erachter ligt. Joodse lessen voor kinderen, zondagochtend, 10.00-12.30; Bar/bat mitswa-club, maandelijks, Joodse Gemeente Den Haag, Wagenaarweg 5, Den Haag, 070-3501703, rabbi@joodsdenhaag.nl; Jewish Experience Program, 4 t/m 13 jaar, eens per twee weken op zondagochtend; Tienerclub discussieavond voor jongeren 14 t/m 18, eens per maand op zondagavond; Cursus Pirkei Avot – Spreuken der Vaderen, dinsdag 20.00-21.45, Joodse Gemeente Rotterdam, A.B.N. Davidsplein 4, Rotterdam, info: 010-4669765.
Schattig schooltje
LJG Amsterdam heeft een uitgebreid programma met les voor kinderen, Ivrietcafé voor volwassenen en interessante lezingen. Fijn voor de Brabo’s:: rabbijn Corrie Zeidler geeft in Tilburg lessen Talmoed Tora aan kinderen van 4 tot 12 jaar. Bij de LJG Utrecht geeft de in Jeruzalem geboren Anat Keyser les in Modern Hebreeuws. In het schattige gerestaureerde Joodse schooltje in Leek geeft de PJG Noord-Nederland les aan kinderen. Bij Beit Hachidush is er les voor kinderen van 4 tot 12 jaar, voorbereidende les voor bar- en bat mitswa-kids, en voor volwassenen. Talmoed Tora voor kinderen van 4 tot 12 jaar, 10.00-12.30; Ivrietcafé, dinsdagen, 11.30 en 12.30, inschrijven: talmoedtora. adam@ljg.nl of 0172-432200, voor andere activiteiten en info 020-5400120 of www.ljgamsterdam.nl; Talmoed Tora voor kinderen van 4 tot 12, om de week op sjabbat, LJG Brabant, Willem II-straat 20, Tilburg, info: rabbijn@ljgbrabant.nl; Basiscursus Modern Ivriet, zondagochtend, vanaf 1 september t/m 26 juni, 10.00-11.30, MerkAz, Magdalenastraat 1a, Utrecht, info en aanmelden, anat.keysar@gmail.com; Joods jeugdonderwijs, eens per maand op zondag, Museum het Joodse Schooltje te Leek, Samuel Leviestraat 10, Leek, info en aanmelden jkidsweb@gmail.com, www.museumjoodseschooltje.nl; Ledor wador, Joods onderwijs voor kinderen van 4 t/m 12, Beit Hachidush aanmelden: bhc.ledorwador@gmail.com; Sjioeriem voor volwassenen, aanmelden: bhc.rabbijn@gmail.com
Seculier jodendom
Heeft seculier jodendom de toekomst? is het onderwerp van de 17e Samuel Hirschlezing. Verder geeft de Stichting Judaica Zwolle onder meer lessen bijbels Hebreeuws, cursussen over Martin Buber, en over de bijbelse vrouwen Eva en Sara. 17e Samuel Hirschlezing: Heeft seculier jodendom de toekomst?, 8 november, 11.00 (zaal open 10.30), Synagoge Zwolle, Samuel Hirschstraat 8, Zwolle, zie voor verdere info, cursussen en data www.judaica-zwolle.nl
KUNST, CULTUUR, CREATIEF
Heerlijk/ bovengemiddeld
Zin om heerlijk te zingen? Koor Shir Balev houdt wekelijkse bijeenkomsten. Heeft u ook nog bovengemiddelde zangkwaliteiten, houdt u van Hebreeuwse hits en staat u binnenkort graag in poptempel Paradiso? Dan kunt u auditie doen voor het koor Hebrew Groove, onder leiding van de zowel klassiek als modern geschoolde Noam Vazana. Hebrew Groove audities, 8 september, 19.00, LJG Amsterdam, aanmelden hebrewgroove@gmail.com; Shir Balev, zondagen, 19.00-21.30, LJG Amsterdam, Zuidelijke Wandelweg 41, Amsterdam, info: 035-5254103, 06-49885999, www.shirbalev.nl
Mooie mitswe
Toffe kookworkshops bij Crescas: tijdens Blintzes en Basbousa leert u de fijne kneepjes van verschillende gerechten uit zowel de sefardische, verfi jnde keuken én de basic, Oost-Europese, asjkenazische keuken. Danny Hovestad wijdt u in de cursus J’Ottolenghi in in de geheimen van kookgod Yotam Ottolenghi en zijn sidekick Sami Tamimi. Verder: Koken voor Beth Shalom. U kookt een traditioneel- Joodse maaltijd en serveert die aan de bewoners van bejaardenhuis Beth Shalom. Verzin maar eens een mooiere mitswe! Blintzes en Basbousa, 31 januari en 14 februari, 14.30-18.00; Koken voor Beth Shalom, 22 november, 14.30-18.00; J’Ottolenghi, 6 en 20 maart 2016, 14.30- 18.00, Amsterdam, adresgegevens en info: 020-6402380, www.crescas.nl
De weg naar het noorden
Voor de noorderlingen zijn er maandelijkse Shalom Culture-ontmoetingen met Joods-culturele thema’s. Zoals zintuigen in het jodendom of beroemde Groninger Joden. Ook leuk: de populaire leesclub. Shalom Culture, 29 oktober, 26 november, 18 februari, 21 april, 19 mei, 16 juni, 14 juli, 19.30-21.30, Rabbinaatshuis, naast de synagoge aan de Folkingestraat; Leesclub, oktober 2015 t/m juni 2016, aanmelden: shalom.culture@gmail.com, sites.google.com/site/shalomculture
Originele cursussen
Drie originele cursussen literatuur bij Crescas! Wil Parijs interviewt achtereenvolgens drie Joodse schrijvers: Marcel Möring, Wanda Reisel en Femmetje de Wind. Auteur Judith Uyterlinde en cineaste Roos Elkerbout vertellen over hoe ze hun gedeelde familiegeschiedenis tot onderwerp van hun werk maakten. James Boekbinder en Zhenya Pashkina leggen uit hoe ze van Uyterlindes boek De vrouw die zegt dat ze mijn moeder is de graphic novel Het Stempel maakten. Joodse schrijvers in de schijnwerpers, 28 januari, 11 en 25 februari, 20.00-22.00, De vrouw die zegt dat ze mijnmoeder is, 9 en 23 november, 20.00-22.00, Het Stempel, een ‘graphic novel’, 26 januari, 20.00-22.00, adresgegevens en info: 020-6402380, www.crescas.nl
Prima de luxe
Diverse culturele activiteiten, georganiseerd door Joods Welzijn. Zoals luisteren naar La Traviata tijdens een driegangenmaaltijd of de fi lm Gett, the trial of Viviane Amsalem. Of een Joodse cultuurdag voor (groot)ouders en (klein)kinderen, of (voor 60-plussers) wekelijks schilderen, Meer bewegen of Jiddisje conversatie. Prima de luxe allemaal! La Traviata, 13 oktober; Gett, the divorce trial of Viviane Amsalem, 15 oktober, Cursussen voor 60-plussers, diverse data en tijden, info en aanmelden: info@joodseactiviteiten.nl of 020-5776566
Dansen met Angela
Een klassieker die blijft: rikudey-am, ofwel volksdansen met Angela Reutlinger. Er zijn wekelijkse lessen, workshops over bijvoorbeeld de swingende dakba en Jemenitische dansen. In april kunt u een weekend lang niet-moeilijk dansen, afgewisseld met zingen onder leiding van de Jiddisje zangeres Shura Lipovsky. Israëlische instuif, elke 2e zaterdag van de maand, 20.00-24.00; Niet moeilijk is ook leuk!, 15 t/m 17 april, Handel (Noord- Brabant), lessen in Amsterdam- Buitenveldert en Nijkerk, alle info en aanmelden: 020-6719632 of a.reutlinger@telfort.nl
Lekker bridgen
Gezellig bridgen bij Joodse bridgeclub JBC. Elke maandag wordt er gespeeld, inclusief competitie. Let op: in december is er een Chanoeka Bridgedrive, met mooie prijzen. Speelavond Joodse bridgeclub JBC, elke maandag; Chanoeka Bridgedrive, 13 december, Amstelveen, info: 06-21892092, mary.wessels1@gmail.com
Interessante onderwerpen
Hele dagen Joodse cultuur (vanuit verschillende organisaties), met lezingen en workshops over interessante Joods-culturele onderwerpen, inclusief muziek en lekkere hapjes. Op 20 september is er Jofel cultuur in Leeuwarden, op 8 november Limmoed in Amsterdam en op 20 maart Gein cultuur in Groningen. Tussen de onderwerpen vindt u film, literatuur, geschiedenis, archeologie, Joodse mystiek en meer. Programma op de website(s). Jofel cultuur, 20 september, 11.00-18.30, Tresoar, Boterhoek 1, Leeuwarden, aanmelden/info: shalom.culture@gmail.com, sites.google. com/site/shalomculture; Gein cultuur, 20 maart 2016, 11.00-18.00, Synagoge Groningen, Folkingestraat 60, Groningen, sites.google.com/site/geincultuur; Limmoed Amsterdam, 8 november, Amsterdams Lyceum, Valeriusplein 15, Amsterdam, www.limmoed.nl
Dit zijn de namen
Ga met Crescas naar Den Haag voor de voorstelling Dit zijn de namen, een toneelbewerking van het boek van Tommy Wieringa uit 2012. Het verhaal volgt een uitdunnende groep vluchtelingen, waarvan er een zijn Joodse wortels ontdekt. Voorafgaand een inleiding door een schouwburgmedewerker. Dit is zijn namen, 17 februari, 19.30, Koninklijke Schouwburg, Korte Voorhout 3, Den Haag, info: 020-6402380, www.crescas.nl
Dansen met de vijand
Dansen met de vijand is de theaterversie van het aangrijpende boek Tante Roosje (2010) waarin auteur Paul Glaser de zoektocht naar zijn roots beschrijft, vol heftige ontdekkingen. Wat ‘goed’ en ‘fout’ is blijkt minder vanzelfsprekende dan gedacht. Dansen met de vijand, 30 maart, 20.00, Schouwburg Amstelveen, Stadsplein 100, Amstelveen, 020-6402380, www.crescas.nl
GESCHIEDENIS, HUMAN INTEREST, POLITIEK
Ministaatje maxigeschiedenis
Bij de protestantse gemeente De Open Hof spreekt Esther Voet (hoofdredacteur van dit blad) over de actuele situatie in het Midden- Oosten, opperrabbijn Binyomin Jacobs over opkomend antisemitisme in Nederland en dr. Piet van Midden over Israël als een ministaatje met maxigeschiedenis. De actuele situatie in Israël en het Midden-Oosten, 15 oktober; Komt het antisemitisme opzetten in Nederland? 14 januari; Ministaatje – maxigeschiedenis, 17 maart, De Open Hof, Willem van Vlietstraat 2a, Oud-Beijerland, info: 0186-614479, meer lessen/lezingen op www.pgobl.nl
Verstand erbij
Een greep uit het programma van studievereniging Sechel (verstand): tot eind september een expositie met fotomateriaal van Joden uit islamitische landen. Daarna een tentoonstelling over historische afbeeldingen van de uittocht uit Egypte. En op 9 september een lezing van Joods hospice-oprichtster Sasja Martel en vertoning van de Israëlische film Funeral at Noon. De Joden van de islam, 1 t/m 30 september; Om alle treurenden te troosten, 9 september, 19.00; Exodus op steen en perkament, alle activiteiten en locaties op www.sechel.nl
Zaanse molens
Mooie lezingen bij het Genootschap Nederland- Israël. Bij het GNI Den Haag bijvoorbeeld over het gebruik van de sjofar, en het land Israël vanuit de Geschriften. Bij GNI-Drechtsteden spreekt de Iraans-Nederlandse rechtsgeleerde Afshin Ellian over de vraag of Iran een nucleaire bedreiging vormt voor Israël en speelt het trio Vilde Katshke De legende van de Golem in film, livemuziek en vertelling. Bij GNI Het Gooi een lezing over bijbelverhalen, gelinkt aan de Joodse feestdagen in september. En wie in de Zaanstreek woont heeft niet alleen de molens van de Zaanse Schans in de buurt, maar kan ook naar lezingen, bijvoorbeeld van historicus Bart Wallet. Gebruik en lezing van de sjofar, 8 september, 20.00, Het land Israël vanuit de Geschriften, 7 november, 20.00, Johannes Camphuysstraat 25, Den Haag, 070-3858611 of 070-3604294. Is Iran (nog) een nucleaire bedreiging voor Israël? (Afshin Ellian), 24 september, 20.00; De legende van de Golem in film, live muziek en vertelling, 25 april, 20.00, De Rank, Dubbelsteynlaan West 70, Dordrecht, info: 078-6178118, www.gni-drechtsteden.nl. Bijbelverhalen, met betrekking op Joodse feestdagen, 8 september, 20.00, Het Trefpunt, Lorentzweg 59, Bussum, 035-6914580. De Oranjes en de Joden, 30 november, 20.00, Zaandam, meer lezingen en info: ghes1@upcmail.nl, www.genootschap-nederland-israel.nl
Vrouwen en bomen
Dankzij WIZO-Nederland reist de tentoonstelling Samen-Leven, Vrouwen en hun olijfbomen door het land. 35 Israëlische vrouwen (waaronder Joodse, Druzische en Circassische) maakten een schilderij van een olijfboom. Doel: een vredesboodschap geven. Samen-Leven, Vrouwen en hun olij!omen, 22 november, Hilton Amsterdam (WIZO Art & Foodfair), Apollolaan 38, Amsterdam; 24 november t/m 11 december, Atrium Stadhuis Den Haag, Spui 70, Den Haag; 16 december t/m 17 januari, Centrale bibliotheek Rotterdam, Hoogstraat 110, Rotterdam; 12 februari t/m 16 april, Museum sjoel Elburg, Graaf Hendriksteeg 2, Elburg, info@wizo.nl, 020-64 63 017, www.wizo.nl
Aktie Portugesia
NIOD-onderzoeker Paul Cohen geeft een cursus over de Aktie Portugesia. Om aan vervolging te ontkomen startten Portugese Joden onder het naziregime een grootschalige ‘aktie’ om te bewijzen dat ze niet tot het Joodse, maar tot het mediterrane ‘ras’ behoorden. Tijdens de cursus Joodse wetenschappers onderzoekt interviewer (en NIW-medewerker) Ronit Palache of het werk van die wetenschappers door hun Joodse identiteit beïnvloed is. Marius Heemstra geeft een cursus over de belasting die door de Romeinen speciaal voor Joden werd ingevoerd, de Fiscus Judaicus. Aktie Portugesia, 3, 10, 17 en 24 november, 20.00-22.00; Joodse wetenschappers, 22 en 29 maart, 5 en 12 april, 20.00-22.00; Fiscus Judaicus, 24 november, 20.00-22.00, Amsterdam, adresgegevens en info: 020-6402380, www.crescas.nl
Lichamelijk/spiritueel
Twee lezingenseries van het Menasse Ben Israel Instituut: Over de lichamelijkheid van een spiritueel volk onderwerpt de fysieke kant van het jodendom aan een onderzoek. Vanuit de Wintersnoge naar de tropen (toepasselijk gedoceerd in de Portugese Wintersnoge zelf) bekijkt de verhoudingen tussen de sefardische Joden in Nederland en de tropen. Sprekers: Julie-Marthe Cohen, Bart Wallet, Evelien Gans en anderen. Over de lichamelijkheid van een spiritueel volk, 10 september, 11 januari, 3 februari, 31 maart, 11 januari, 20.15, De Balie, Kleine-Gartmanplantsoen 10, Amsterdam, reserveren op 020-5310325, mbii@jhm.nl en www.mii.nl; Vanuit de Wintersnoge naar de tropen, 8 en 15, oktober, 5, 12 en 19 november, 17.00-18.30, Portugese Synagoge (locatie Wintersnoge), Meester Visserplein 3, Amsterdam, info op mbii.nl
Lekker lopen
De Volksuniversiteit Arnhem organiseert op 9 december een rondleiding in de synagoge Arnhem. Op 10 april kunt u met Joods Rotterdamkenner Rob Snijders een wandeling maken langs de parels van de stad. Thema: Joodse ondernemers. In juni is er een wandeling door Joods Zwolle, waar de Joodse sporen teruggaan tot de 14e eeuw. Rondleiding Arnhemse synagoge, 9 december, 15.00, Synagoge Arnhem, Pastoorstraat 17A, www.volksuniversiteitarnhem.nl; Parels van Joods Rotterdam, 10 april, 11.00- 13.00; Joods Zwolle, 5 juni, 11.00-13.00, adresgegevens en info: 020-6402380, www.crescas.nl
Helden en schurken
Tijdens de vijfdelige lezingencyclus Helden en schurken vertelt Saskia van den Heuvel over Asterdorp in Amsterdam-Noord, het onderwerp van twee van haar documentaires. Historicus Hannah van den Ende vertelt over de oorlogsdilemma’s van Joodse artsen. Meer lezingen op de website van Crescas. Helden en schurken, 19 en 26 november, 25 januari, 15 februari, 14 maart, 20.00- 22.00, Amsterdam, adresgegevens en info: 020-6402380, www.crescas.nl
Taal/cultuur
Waren er ooit enorme gemeenschapen waar Ladino werd gesproken – onder meer in Thessaloniki, Griekenland – tegenwoordig wordt de Joods-Spaanse taal nog hier en daar in leven gehouden. Jonathan Benavides introduceert u in deze fascinerende taal en haar cultuur. Benvenido seas aki haver kerido! (Heel hartelijk welkom!). Ladino, taal en cultuur, vanaf 22 oktober om de week op donderdag, 18.30-20.00 (niveau 1) en 20.15-21.45 (niveau 2), Joods Studiecentrum Leiden, Levendaal 14, Leiden, info en inschrijven: 06-13379562 of www.joodsstudiecentrum.nl
Educatieve links:
Joodse Gemeente Den Haag: www.joodsdenhaag.nl
Hebreeuws in Arnhem: tzippy.harmsen@gmail.com
Leerhuis Diepenveen: inekedeputter@gmail.com
LJG Twente: ljg-twente@kpnmail.nl
Nederlandse Kring voor Genealogie: www.nljewgen.org
Stichting Jiddisj: www.stichtingjiddisj.nl
Leerhuis Deventer: www.ettyhillesumcentrum.nl
Joodse Gemeente Breda: www.joodsbreda.nl
Liberaal Joodse Gemeente Flevoland: www.ljgflevoland.nl
Volksuniversiteit Arnhem: www.volksuniversiteit.nl/arnhem
Progressief Joodse Gemeente Noord-Nederland: www.pjg-noordnederland.nl
Nederlands Israëlietisch seminarium: niseminarium.org
Synagoge Enschede: www.synagoge-enschede.nl
Universiteit voor ouderen Oost-Nederland: u3l.nl
Arnhems leerhuis: www.arnhemseleerhuis.nl
Mozaïekkunst en archeologie: www.psefas.nl
Zangles Jiddisj: www.nikitov.com
Leerhuis Haaksbergen: d.daniels4@kpnplanet.nl
Lernen met Bloeme: www.crescas.nl
Synagoge Alkmaar: www.alkmaarsesynagoge.nl
Joods Studiecentrum Leiden: www.joodsstudiecentrum.nl
Illustere School Universiteit van Amsterdam: is.uva.nl
Volksuniversiteit Amsterdam: www.volksuniversiteitamerdastm.nl
Abonneer op het NIW
