Auteur: Nadav Vissel
Sinds ik zoek naar Joodse apps heb ik regelmatig gedacht: het moet niet gekker worden. En dan wordt het toch nog gekker. Het begon met de Wie is Joods? app. Er bleek een Amerikaanse variant: is de acteur op de foto Joods? Ik zei het al, het moet niet gekker worden. De app is momenteel niet leverbaar, ook dat komt me bekend voor. Nu blijkt iJew niet alleen gebruikt te worden als naam voor blogs over Joden en internet, het is ook een scheldwoord. www.urbandictionary.com beschrijft iJew als iemand in een groep vrienden die anderen niet met zijn iPhone wil laten spelen of op het internet browsen. John: „Hey Greg, mag ik Facebook checken op jouw iPhone?” Greg: „Nee.” John: „Wow, wat ben jij een iJew, zeg!” Dat vind ik nog best grappig. En toch voel ik me er ongemakkelijk bij. Zijn het wel Joden die dit schrijven of is het om ons in een kwaad daglicht te stellen, denk ik ongewild. Denk ik dan te veel als een gettojood van voor de Tweede Wereldoorlog? Is het gewoon grappig en moeten we niet zo moeilijk doen? Ik ga maar voor het laatste anders heb je toch geen leven.
Datzelfde dachten de makers van de app Hoe Joods ben jij? van Kosher Pinguin LLC. Met deze app kun je bepalen hoe Joods je bent door een reeks meerkeuzevragen te beantwoorden. De vragen variëren nogal. Het zijn kennisvragen en vragen over gedrag. Wat doe je op Jom Kipoer? Eet je varkensvlees? (Een van de antwoorden is: ja met melk.) Welke kleuren heeft de vlag van Israël? De eerste keer dat ik de vragenlijst afwerkte was ik 75 procent Joods. Het is niet duidelijk hoe het percentage wordt bepaald en daardoor ontgaat de clou van de als app vermomde mop me. Is het een statement over Joods zijn?
Het lukte me mijn score tot nul procent te laten dalen. Daarvoor moest ik expres allemaal vragen fout beantwoorden en voor het varkensvlees met melk gaan. Ik heb mijn score ook tot 93 procent weten op te poetsen. Daarvoor moest ik wel mijn ziel verkopen: de app denkt dat ik kosjer eet, elke sjabbat in sjoel ben en dat ik vast op Jom Kipoer. Er is niets mis mee om dat allemaal te doen als je erin gelooft, maar als je ervoor kiest het niet (meer) te doen, ben je dan minder Joods? Je bent niet onwetend, je hebt ervoor gekozen en is de vrije wil niet een essentieel onderdeel van het jodendom? Of gaat die vlieger niet op en moet je naast Joodse kennis ook Joods gedrag laten zien? Als ik er zo over nadenk is die 75 procent niet eens zo’n gekke score.