Hoe denken Nederlanders over Israël en het conflict met de Palestijnen? Het NIW liet het in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen peilen door Maurice de Hond.
In 2003 toonde een peiling onder Europese burgers, gehouden in opdracht van de Europese Commissie, aan dat de meerderheid van de Europeanen Israël als een gevaar voor de wereldvrede beschouwt (59 procent), vóór landen als Noord-Korea, Iran en Afghanistan. Nederlanders waren met 74 procent nog het allerbangst, zo bleek ook nog. Een internationale rel was geboren. Israël reageerde woedend en er werd gesproken van ‘bewijs van Europees antisemitisme’. Dat kan niet kloppen, dacht het NIW. Opiniepeiler Maurice de Hond werd geraadpleegd. Hij legde een aantal problemen in vraagstelling en het dus heel goed mogelijk is dat met het antwoord ‘Israël’ het conflict tussen beide partijen bedoeld werd.
Het NIW liet De Hond in 2003 een eigen onderzoek doen, met een verbeterde vraagstelling, meer respondenten en aanvullende vragen. De Nederlanders bleken nu even angstig als andere Europeanen. Dat onderzoek is, met het oog op de komende Tweede Kamerverkiezingen, overgedaan. Wat is er veranderd?
Wereldvrede
De grootste verandering, en die is dan ook meteen significant, zit hem in het antwoord op die oorspronkelijke, explosieve vraag of Israël bedreigend is voor de wereldvrede. Op de vraag: ‘Vindt u het conflict tussen Israël en de Palestijnen in het Midden-Oosten, van alle problemen in de wereld, op dit moment de grootste bedreiging voor de wereldvrede?’ (let op de vraagstelling: in plaats van Israël wordt het conflict tussen de twee partijen als mogelijke bedreiging gesteld) antwoordde in 2003 47 procent ‘ja’ (fig.1). In 2012 is dat percentage gedaald naar 17 procent. Daarbij moet worden aangetekend dat het onderzoek in 2003 een half jaar na de Amerikaanse inval in Irak plaatsvond, en ‘nog maar’ twee jaar na 9/11. De focus lag toen, nog meer dan nu het geval is, op het Midden-Oosten. Timing speelt een niet onaanzienlijke rol in uitslagen van dergelijke onderzoeken. Was deze peiling bijvoorbeeld in 2008, na de Gaza-oorlog gedaan, dan was de kans op een negatiever uitslag groot geweest. In de tussentijd is Israël er blijkbaar in geslaagd om in het bewustzijn van de nieuwsconsument over te brengen dat Iran een gevaar voor Israël vormt. Dat brengt sympathie met zich mee. Israël wordt zelf bedreigd en verandert van supermacht in underdog.
Lees de rest van dit artikel in het NIW nr. 45