Kinderen redden zonder onderscheid

De medisch-humanitaire organisatie uit Israël Save a Child’s Heart (SACH) houdt een benefietconcert in Amsterdam. Met 1721 uitgevoerde hartoperaties en katheterisaties bij kinderen uit de Palestijnse Gebieden, 217 uit Irak, vijf uit Jordanië en zes uit Syrië kun je SACH niet bepaald selectief noemen bij het redden van levens. Sinds 1996 gaf de organisatie al ruim 3700 kinderen uit vijftig ontwikkelingslanden, allen met een hartaandoening, een nieuw leven.

Door David de Leeuw

“De moeder van een Iraaks patiëntje dat we in Israël opereerden was eerst doodsbang,” vertelt SACH-hoofdchirurg Lior Sasson. “Ze had een heleboel slechte dingen gehoord over Israël. Maar uiteindelijk was ze overdonderd door de vrijheid om te gaan en staan waar ze wilde en de warmte waarmee ze hier werd bejegend.” SACH krijgt kinderen uit Syrië en Irak doorverwezen door de christelijke partnerorganisatie Shevet Achim, die onder andere daar actief is. Shevet Achim diagnosticeert de kinderen ter plekke, stuurt de gegevens op en als SACH kan helpen, komen de patiënten naar Israël via het Israëlische ministerie van Binnenlandse Zaken.

Ambassadeurs voor de vrede
Een ander sterk voorbeeld is de neef van een Hamas-leider die door SACH werd gered. “We opereren dagelijks kinderen uit Gaza,” aldus Sasson. “Zelfs tijdens militaire operaties, zelfs als de onderhandelingen tussen Israël en Hamas zijn stukgelopen, zelfs als er raketten neerkomen in de buurt van het ziekenhuis.” Het is een bizarre gespleten wereld soms, erkent de Israëlische arts. “Een van onze dokters was Apache-piloot én kinderarts.”

‘Wij geloven uit de grond van ons hart dat het redden van een kind gelijkwaardig is aan het redden van de wereld’

“De mensen in Israël doen gewoon hun werk,” vervolgt hij. “Elke patiënt die hulp nodig heeft kan op ons rekenen, ongeacht afkomst, politiek, cultuur of financiële situatie. Wij geloven uit de grond van ons hart dat het redden van een kind gelijkwaardig is aan het redden van de wereld. Al ben je de zoon van een Hamas-leider. We leren onze kinderen vredelievendheid en om van elkaar te houden. Dat is heel anders dan wat kinderen in de landen om ons heen wordt bijgebracht. Ik weet niet of dat verschil snel zal worden overbrugd, maar elke patiënt die wij redden wordt hopelijk een ambassadeur voor de vrede. Dat geldt ook voor de families van die kinderen.”

Palestijnse artsen
Ambassadeur voor vrede, zo kun je de door SACH opgeleide anesthesist Wafiq Othman, een Palestijnse arts van de Westelijke Jordaanoever, in ieder geval al noemen. “Ik ging er wantrouwend heen,” vertelde hij in 2014 aan een belangstellend publiek in Montreal. “Maar voelde me al snel verbonden met de Israëlische artsen en verplegers, die ook allemaal het redden van kinderen als doel hadden, kinderen die anders zouden sterven omdat er geen hulp voor ze was in hun leefomgeving.”
Othman was helemaal om door het antwoord van dokter Sasson op de vraag of hij het niet erg vond om Palestijnen het leven te redden die later misschien zouden terugkomen om Israëlische kinderen te doden: ‘Nee, ik geloof dat deze kinderen terug zullen komen om vrede te maken tussen Israël en de Palestijnen.’ “Toen wist ik dat ik op de juiste plek zat,” zegt Othman, wiens jongste broer van veertien ook gered is door SACH. Othman coördineert nu de scholing van Palestijnse artsen en verpleegkundigen bij SACH.

Samen spelen
SACH is gevestigd in het excellent geoutilleerde Edith Wolfson Medical Center in Holon, verbonden aan de Sackler School of Medicine van de Universiteit van Tel Aviv. Van de 450 kinderen die jaarlijks in Holon behandeld worden is meer dan 40 procent SACH-patiënt. De Pediatrische Intensive Care Unit (PICU) werkt de klok rond om doodzieke kinderen de beste zorg te bieden die mogelijk is, in een liefdevolle en zorgzame omgeving. Kinderen die net zijn geopereerd blijven eerst een paar uur op de PICU en gaan dan naar het Pediatrisch Chirurgische Afdeling van het ziekenhuis. Nog meer verbroedering vindt plaats in het Children’s Home van SACH: daar spelen kinderen uit Afrika, Azië en de Palestijnse Gebieden vrolijk samen met Israëlische patiëntjes.

Elke 29 uur een kind gered
Van elke duizend kinderen die geboren worden in derdewereldlanden hebben er acht een aangeboren hartafwijking. Deze landen ontberen echter de infrastructuur om deze honderdduizenden kinderen te helpen, en dat kán, met chirurgisch ingrijpen. Zonder hulp overlijden er miljoenen voor hun twintigste levensjaar. In principe wordt er nu elke 29 uur een kind met aangeboren uit een derdewereldland gered door tussenkomst van SACH, die de patiënten naar Israël haalt óf ze in hun eigen land laat opereren door artsen en verpleegkundigen die door SACH zijn opgeleid. Zo’n tachtig zijn er nu in Israël getraind, uit landen als China, Ethiopië, Moldavië, Nigeria, de Palestijnse Gebieden, Eritrea, Vietnam, Kenia en Zanzibar. Nog eens honderden zijn ter plaatse opgeleid tijdens SACH-missies naar China, Kongo, Eritrea, Ethiopië, Jordanië, Mauritanië, Moldavië, Nigeria, Rusland, Oekraïne, Vietnam en Zanzibar.
SACH deelt ook vrijelijk de kennis over diverse verwante gebieden zoals cardiologie, hartchirurgie, intensive care, anesthesie, perfusie en verpleging. SACH leidde de allereerste kinderhartchirurg van Tanzania op en is zijn toekomstige collega uit Ethiopië nu ook hard aan het studeren in Israël. Ook opereerden SACH-artsen al een kleine tweehonderd keer zij aan zij met lokale collega’s. In totaal onderzocht en evalueerde SACH ongeveer 7500 kinderen uit vele landen. Het weinig bekende maar verbazingwekkende succespercentage van de operaties die SACH uitvoert is 96 procent.

Groot zonder winst
SACH is ooit begonnen met Ami Cohen, een Israëlische marinechirurg die twee Ethiopische kinderen naar Israël haalde om ze te laten opereren. Hij had nooit kunnen voorzien dat de organisatie zo groot zou worden. Het SACH-team bestaat nu uit zeventig leden. In 1996 behandelde SACH 48 kinderen tussen de 0 en 18 jaar, in 2014 waren dat er al 250. Dit kost de familie van de kinderen geen cent en verplicht ze tot niets. Een operatie door SACH kost zo’n 10- tot 15.000 euro, inclusief transport en accommodatie voor de familie in een speciaal opvanghuis, laat Sasson weten. De organisatie heeft geen winstoogmerk en betaalt alle levensreddende operaties en ingrepen door het werven van fondsen.

Meer weten over SACH: saveachildsheart.com/netherlands.

Benefiet in het Concertgebouw
Op 1 februari wordt Symphony of the Heart opgevoerd in het Concertgebouw. Iedere euro die dit benefietconcert opbrengt gaat naar Save a Child’s Heart. Op het toneel staan onder anderen wereldster Asaf Avidan, de in het Farsi zingende Israëlisch-Iraanse zangeres Rita, bandoneonist Carel Kraayenhof en harpiste Lavinia Meijer.

Save a Child’s Heart, 1 februari,
Concertgebouw, Amsterdam.
Kaarten aan de kassa,
via 0900-6718345 (€1 per gesprek) of
concertgebouw.nl.