Onbesproken

Het was dinsdag al snel duidelijk: het Comité 4 en 5 mei was totaal overdonderd door de kritiek die losbarstte over zijn keuze Abdelkader Benali de 4 meilezing in de Nieuwe Kerk uit te laten spreken. Benali was toch zo’n gewaardeerde en prikkelende schrijver? O, was hij niet van onbesproken gedrag? Nou, dat moest dan worden onderzocht. Zou het niet beter zijn geweest als dat onderzoek vooraf was uitgevoerd?

Een paar ‘wapenfeiten’ van de schrijver: we lezen in een column uit 2010 van Midden-Oostenjournalist Harald Doornbos op de website van HP/De Tijd hoe Benali in 2006 zijn beklag deed over ‘al die Joden in Amsterdam-Zuid’. Het leek Israël wel, hij voelde zich er als Marokkaan nauwelijks op zijn gemak. Dan was er dat akkefietje met cartoonist Ruben Oppenheimer in 2016. Oppenheimer had een cartoon getekend waarin de spot werd gedreven met de antisemitische Belgisch-Libanese publicist Dyab Abou Jahjah. De krant besloot deze niet te plaatsen. Oppenheimer zette hem daarom op Twitter, waarop Benali reageerde met: “Die cartoonist zou in de Nazi-tijd zich werkelijk hebben uitgeleefd” [sic]. Een groot deel van Oppenheimers familie is tijdens de Shoa vermoord, dus die opmerking kwam aan. Het kostte Benali zijn plek in de jury van de Inktspotprijs.

Dat Benali nog altijd fan is van Abou Jahjah, bleek uit zijn reactie nadat deze extremist mocht optreden bij Zomergasten. Abou Jahjah vergeleek in de uitzending Israël met het naziregime. Benali had er geen moeite mee en twitterde na de uitzending: “Wanneer televisie op een ongemakkelijke manier hoop geeft, dan is het voor mij geslaagd.”

Slachthuis
In 2014 was Benali bijzonder actief. Zo liet hij in Het Parool over cabaretier Hans Teeuwen optekenen: “Dat hij de islam bekritiseert, stuit mij natuurlijk tegen de borst,” en “Teeuwen vindt dat hij een oorlog tegen de islam voert. Prima. Maar dan kun je wel tegen de verkeerde aanlopen. Dat is geen reden om die oorlog niet te voeren, maar er kan een gek opstaan en – páf. Ik zou vooral in Oud-Zuid blijven als ik hem was.” Oud-Zuid als veilige omgeving voor Joden én Hans Teeuwen, het moet een ware nachtmerrie zijn voor Benali.

Abdelkader is begaan met het lot van de Gazanen. Dat de bevolking daar zelf Hamas aan het bewind bracht, vindt de schrijver minder interessant. Sterker nog, hij vindt dat de ‘bewoners van Gaza de Nobelprijs voor de Vrede verdienen’. Over de strijd in het gebied tijdens de zomer van 2014 twitterde Benali: “Wij zijn tegen de terreur van ISIS maar het is in mijn tijdlijn helemaal niet vanzelfsprekend om tegen het slachthuis in Gaza te zijn.” Want u weet: ISIS en Israël is één pot nat in bepaalde kringen. Nog eentje: “Grondoffensief Gaza betekent triggerhappy jeugd die zich een vrolijke weg knalt door families met achterlating van dood en verderf.”

Waarschuwing
Graag had ik ook nog het artikel gelezen dat hij op Joop.nl publiceerde onder de kop: ‘Israël en Hamas, samen tegen de mens,’ maar die inhoud is niet meer beschikbaar.

Let wel: Benali heeft het volste recht zijn mening te ventileren. Maar van onbesproken gedrag is de man niet. En de keuze is onbegrijpelijk wanneer het Comité 4 en 5 mei zegt te willen ‘verbinden’. Dat gebeurt niet: het comité polariseert en geeft een trap na aan slachtoffers en hun nabestaanden. De woorden van Benali in de Nieuwe Kerk zullen in ieder geval voor veel Nederlandse Joden loos klinken, omdat hij van bovenstaande citaten nooit afstand heeft gedaan.

Ik vraag me af waarom geen enkel lid van het comité een waarschuwing heeft afgegeven. Onno Hoes bijvoorbeeld, die in 2014 voorzitter was van CIDI en nu in het bestuur van het comité zit. Heeft hij navraag gedaan naar de manier waarop Joods Nederland tegen deze keuze aankijkt? Dan had hij zijn collega’s op deze golf van verontwaardiging kunnen voorbereiden. Het is in ieder geval schokkend dat door toedoen van het Comité 4 en 5 mei nu opnieuw controverse rond de herdenking is ontstaan.

Update:

Abdelkader Benali nam contact op met het NIW, daarover later meer. Maar de opmerkingen tegen Harald Doornbos in 2006 staan niet op zichzelf. Zie deze tweets van zeven jaar later: