
Minister van Buitenlandse Zaken Uri Rosenthal tijdens een bezoek aan Yad Vashem. Foto AAC HARARI/FLASH90
Terwijl in Amsterdam opnieuw ophef is ontstaan over de stedenband met Tel Aviv, klaagt niemand over de start van een veel ambitieuzer samenwerkingsproject met Israël.
Het gaat om het Israel-Dutch Innovation Centre (IDIC), een adviesorgaan om het innovatienetwerk in Israël te ondersteunen. IDIC, gelanceerd in december 2016, komt uit de koker van de Nederlandse ambassade in Tel Aviv en bouwt voort op het topsectorenbeleid. Dat beleid werd in 2012 door Den Haag in het leven geroepen om Nederland in de top-5 van kenniseconomieën te krijgen. Het mocht wat kosten. De regering maakte 7 miljard euro vrij voor onderzoek en ontwikkeling en publiekprivate samenwerkingen. Er werd nadrukkelijk naar het buitenland gekeken en Israël, als kleine maar vooraanstaande kenniseconomie, kreeg bijzondere aandacht. Nederland wilde ook wel zo’n bloeiend startup-klimaat, waar de investeringen rijkelijk vloeien.
Inmiddels zijn we vijf jaar verder en neemt Nederland de volgende stap. Het IDIC moet de economische samenwerking met Israël versnellen en uitbreiden. Er zijn vier sectoren aangemerkt waar de grootste kansen liggen: de agro- en foodindustrie, cybersecurity, biomedische technologie en hightech. Het zijn sectoren waar nu al een hoop gebeurt. Afgelopen september kwam de Nederlandse robotica-sector onder aanvoering van de TU Delft naar Tel Aviv, een missie die onder de pijler hightech valt. De Nederlandse landbouwwerktuigenmaker Lely heeft al jaren een technologiescout in Israël gestationeerd en Philips lanceerde vorig jaar een nieuw investeringsfonds gericht op Israëlische medische technologie. Je zou zeggen dat men elkaar al prima weet te vinden.
Old boys network
Op de openingsreceptie voor het IDIC werd duidelijk hoe de toekomst eruit moet komen te zien. In de residentie van de Nederlandse ambassadeur Gilles Beschoor Plug had zich een groepje industriële en politieke machers verzameld. Oud-minister Uri Rosenthal hief het glas. Hij gaat adviseren over cybersecurity, een terrein waarop hij in Nederland al jaren zeer actief is. Uzi de Haan, voormalig directeur van Philips Israël en bijzonder hoogleraar aan Technion, het Israel Institute of Technology in Haifa, neemt het hightechgedeelte voor zijn rekening. Van Israëlische kant waren professor Eugene Kandel, een belangrijke economisch adviseur van Netanyahu, en een reeks topmensen uit het Israëlische bedrijfsleven en de ambtenarij aanwezig. Zij gaan gezamenlijk hun posities en netwerk gebruiken om samenwerkingen sneller van de grond te krijgen. De afgelopen jaren bleek namelijk dat vooral bureaucratische hobbels en onwetendheid in Den Haag en Jeruzalem de zaken vertraagden. Zo’n old boys network krijgt zaken nu eenmaal makkelijker voor elkaar.
Hiermee vergeleken is de stedenband tussen Amsterdam en Tel Aviv weinig meer dan symboliek
De reikwijdte van het IDIC is groot: er komen studentenuitwisselingen, pilotprojecten van Israëlische startups bij Nederlandse multinationals en gezamenlijke onderzoeken in EU-verband. Israëlische investeerders krijgen betere toegang tot de Nederlandse markt. Door nieuwe visaregelingen kunnen startende technologieondernemers eenvoudiger een vestiging in Nederland opzetten. Het lijstje is lang, politiek wordt niet genoemd. Hiermee vergeleken is de stedenband tussen Amsterdam en Tel Aviv weinig meer dan symboliek. De informatie over IDIC is openbaar, maar er kraait geen haan naar. Soms is de logica van de verontwaardiging ver te zoeken.