Israël staat aan de vooravond van een groene revolutie. Steeds meer landen werken aan de legalisering van medicinale cannabis en daar hoopt het land stevig van te profiteren.
Dat zit als volgt. In de jaren 50 van de vorige eeuw lukte het de Israëlische chemicus Raphael Mechoulam als eerste de belangrijkste werkzame stoffen in cannabis te isoleren. Sindsdien zijn Israëlische universiteiten en onderzoekscentra zoals het Weizmann-instituut in Rechovot toonaangevend in het onderzoek naar de marihuanaplant. Dit vertaalt zich in een groot aantal wereldwijde patenten.
Het bleef niet alleen bij onderzoek. In 1996 was Israël het eerste land waar artsen medische cannabis mochten voorschrijven aan patiënten met chronische pijn. Opeenvolgende regeringen toonden zich opvallend liberaal ten opzichte van medicinale cannabis. Zelfs binnen de rechts-conservatieve Likoed-partij bestaat een effectieve lobby voor de marihuanaplant. Inmiddels krijgen zo’n 23.000 Israëlische patiënten het middel voorgeschreven, en hun aantal groeit ieder jaar.
De combinatie van wetenschappelijke kennis over cannabis en Israëls ruime ervaring met de medische praktijk wakkert goudkoorts aan. Op steeds meer plekken in de Verenigde Staten wordt medicinale cannabis gelegaliseerd. Ook landen als Duitsland, Brazilië en Zwitserland maken grote stappen. Het is in potentie een miljardenmarkt. De grote spelers in de farmaceutica ruiken geld, net als een heel scala aan nieuwe, vooral Amerikaanse bedrijven. Links en rechts openen deze bedrijven centra voor onderzoek en ontwikkeling in de Joodse staat. In de VS en Europa zijn de regels voor onderzoek naar en transport van cannabis doorgaans strenger dan in Israël. Zo boeken de bedrijven tijdswinst in een markt die zich razendsnel ontwikkelt.
Onzekerheid
Ook jonge Israëlische ondernemers uit de hightechsector ruiken hun kans. Ze ontwikkelen methoden waarmee wiet niet hoeft te worden gerookt, maar in de vorm van een pil, olie of via een inhaler kan worden gebruikt. Anderen proberen de markt te professionaliseren met apps en andere digitale toepassingen voor patiënten. Het aantal boerderijen dat onder toezicht van de Israëlische regering cannabis verbouwt neemt de komende jaren toe van acht tot meer dan tweehonderd. Iedereen hoopt mee te kunnen liften op Israëls reputatie op het gebied van medicinale cannabis. Zodra andere landen de import van medische wiet uit Israël toestaan kan er pas echt geld worden verdiend.
Het imago van drugs kleeft hardnekkig aan de marihuanaplant
Maar voorlopig is de onzekerheid groot. Hoewel in de VS de legalisatie van medicinale cannabis gestaag doorgaat – Californië maakt het middel naar verwachting in januari legaal – houden veel ondernemers hun hart vast. Ondanks aantoonbare bewijzen voor de effectiviteit van medische cannabis bij ziekten als alzheimer, parkinson en bepaalde vormen van kanker, hangt legalisatie af van het politieke klimaat. Het imago van drugs kleeft hardnekkig aan de marihuanaplant. President Trump zou zomaar roet in het eten kunnen gooien. Voor de stroperige bureaucratie van de Europese Unie is een bijzonder lange adem nodig. Terwijl de Israëlische wietondernemers afwachten en investeren in productiefaciliteiten lopen hun verliezen op. Er ontstaan overschotten van medische wiet die worden opgeslagen in grote loodsen. Op dit moment is nog vrijwel geen enkel bedrijf in de sector winstgevend. Maar ja, dat is ondernemen.