In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen vraagt het NIW zich af: levert stemmen dilemma’s op voor Joodse Nederlanders?
Auteurs: Sarah Whitlau en Frank Kromer
Stel, je bent links, Joods en Nederlands en je moet over een paar weken stemmen voor de Tweede Kamerverkiezingen. Je wilt graag voor een partij kiezen die milieu en diervriendelijkheid hoog in het vaandel heeft, en je bent pro-Israël. Dan kom je mogelijk voor een dilemma te staan.Wat voor links geldt, geldt ook voor rechts.
Kiezers die conservatief georiënteerd zijn, komen voor meerdere struikelblokken te staan in hun zoektocht naar de juiste partij.
In hoeverre zijn bijvoorbeeld de christelijke uitgangspunten van de ChristenUnie en de SGP een obstakel? De uitgesproken pro-Israëlische PVV stemde voor een verbod van de rituele slacht.
We vroegen een aantal Joodse Nederlanders welke standpunten doorslaggevend zijn in hun stemgedrag. Is het Israëlstandpunt van een partij het belangrijkst? Welke andere standpunten vinden zij belangrijk? Moeten ze daarvoor offers brengen en welke keuze maken ze uiteindelijk? Zijn er situaties denkbaar waardoor zij van standpunt of partij zouden veranderen?
Israël of niet?
Journalist Aldo Dikker (49) is lid van de Socialistische Partij (SP). Of hij dit keer op deze partij zal stemmen is nog niet zeker. Voor hem zijn vooral de nationaal politieke verhoudingen belangrijk: wat zich in Nederland afspeelt, kortom. Ook hecht hij belang aan standpunt van een partij ten opzichte van Europa. „Ik zoek naar een partij die de meeste van mijn standpunten vertegenwoordigt. De verdeling tussen arm en rijk bijvoorbeeld.” Bij zijn keuze neemt hij niet in overweging hoe een partij tegenover Israël staat. „Ik vind het merkwaardig om je daardoor te laten leiden, omdat Nederland daar nauwelijks invloed op heeft.” Is er een situatie denkbaar waarin hij anders zou kiezen? „Als een partij zou zeggen: ‘we moeten Israël de zee in drijven’.” Maar die kans acht hij in Nederland niet zo groot. Voor hem geen grote dilemma’s op dit vlak.
Voor Leo Smole (archeoloog, 35 jaar) is Israël juist de doorslaggevende factor in zijn stemgedrag. En ook Joods leven in Nederland. Hoe partijen omgaan met sjechita en briet mila bijvoorbeeld, of met scheldpartijen op straat. Met deze keuze brengt hij wel een aantal offers: „Ik kan het me niet permitteren om meer milieubewust of diervriendelijk te stemmen.” Terwijl hij dat wel graag zou willen. Waarom dan toch deze keuze? „Israël is ons thuisland, de plek waar je altijd welkom bent, zeker als het ons hier te heet onder de voeten zou worden. Daar moet je als Jood wat voor terugdoen. Door middel van tsedaka, je gebeden of bijvoorbeeld in je stemgedrag. Je kunt wel zeggen: ‘het heeft toch geen invloed’, maar voor mij is dit belangrijk.
Lees de rest van dit artikel in het NIW nr. 43
Abonneer op het NIW
