Religie en politiek, gaan die twee wel samen? Het zal altijd een punt van discussie blijven. We vroegen deze week het forum de kwestie te belichten, omdat religieus-ethische kwesties in de formatiebesprekingen een belangrijke horde lijken te vormen. In de Nederlandse politiek hebben Joden zich, uitzonderingen daargelaten, buiten religieuze fracties gehouden. Ze waren en zijn actiever bij liberalen en de socialisten. De liberale voorzitter van de NIHS en Eerste Kamerlid Abraham Carel Wertheim formuleerde het al in de negentiende eeuw fraai: “Ik ben een Jood in de synagoge en een burger op straat.”
In Israël zien we dat politiek en religie in de Knesset volledig door elkaar lopen. Pogingen van seculiere partijen ten spijt, is het nog steeds niet mogelijk een burgerlijk huwelijk, buiten de sjoel om, te sluiten. Hoog tijd dat daar verandering in komt. Het is het gevolg van de coalitie traditie in het land, zoals we die ook hier hebben. De kleine religieuze partijen, niet te vergelijken met onze Nederlandse, hebben in Israël nog altijd een oververtegenwoordigde vinger in de pap. Let wel, ‘seculier’ hoeft niet te betekenen dat je niet religieus bent. Je scheidt het alleen van de politiek en het maatschappelijk leven, zie de woorden van Wertheim.
De verstrengeling tussen politiek en religie en de controverse als gevolg daarvan zijn zo oud als de weg naar Rome, of beter gezegd, Jeruzalem. Op dinsdag 12 oktober heb ik de eer voor Crescas Atmos Asa-El te interviewen. We bespreken dan onder meer zijn boek The Jewish March of folly. Hij bekijkt de Joodse koningen niet alleen vanuit religieus oogpunt, vanuit de Tenach dus, maar ook hoe de vorsten in profaan opzicht succesvol waren of niet. Een verfrissende blik met heel andere conclusies dan die in de Tenach worden getrokken.
We gaan in op tal van vragen. Kozen sommige Joodse koningen bewust voor fragmentatie van de bevolking? En luidde die fragmentatie niet de val van het Bijbelse Israël in? Ook zal er aandacht zijn voor de lessen die Israël volgens Asa-El uit dat Tenachverleden kan trekken. Ik ben heel nieuwsgierig naar de denkwijze van deze schrijver. U kunt zich nog opgeven voor deze lezing, die via videoverbinding (Zoom) is bij te wonen. Wellicht tot 12 oktober dus.
Abonneer op het NIW
