Vijf maanden

Haalt de wereld 21 december? Een op de zeven wereldbewoners denkt van niet. De Volkskrant publiceerde erover in de rubriek ‘Opmerkelijk’, waar normaliter berichten in staan over paaldansende oma’s, ontsnapte beren die een kat redden of kleuters die er met een trein vandoor gaan. Het blijkt om een onderzoek te gaan dat persbureau Reuters liet uitvoeren in 21 landen.

Voor de goede orde, het onderzoek werd niet gedaan in Israël en Nederland. De enige twee islamitische landen op de onderzoekslijst waren Turkije en Indonesië.

In Engeland en België valt het met de angst voor het einde van de wereld wel mee, maar bij veel Russen, Turken en Chinezen gieren de zenuwen door het lijf. Reuters liet het onderzoek doen vanwege de voorspellingen van de roemruchte Mayakalender. Maya-experts stellen dat die kalender helemaal geen einde aan de wereld voorspelt. Maar hun geruststelling helpt niet. De bijgelovigen zijn met velen. Vijftien procent van de wereldbevolking betekent bijna een miljard mensen die denken dat het over vijf maanden met ons gedaan is. Door kernoorlogen, door een wereldwijde epidemie die de mensheid uitroeit, door de opwarming van de aarde, door verdoemenis die de Eeuwige stuurt, door… vul maar in.

Vijf maanden zijn voorbij voordat we er erg in hebben. Die vijftien procent die het Einde der Tijden verwachten op zo korte termijn, werpt een heel ander licht op het gedicht van Günter Grass. De Duitse schrijver publiceerde enkele maanden geleden een (nogal slecht) gedicht, waarin Israël werd neergezet als het grootste gevaar voor de mensheid. Israël kon er een einde aan maken met zijn nucleaire macht. Ik dacht: ach, daar heb je weer een oude, linkse, intellectuele antisemiet die in WO II SS’er was en zijn komende dood projecteert op de wereld, en daar Israël de schuld van geeft. Maar dat is kennelijk niet het enige.

Het egocentrische idee dat het leven tijdens ons leven op aarde moet eindigen (zonder ons kan dat echt niet verder), is kennelijk wijdverbreid. Het beïnvloedt de politiek, de economie, het samenleven. Daarom zijn die vijftien procent niet alleen lachwekkend, maar ook angstwekkend.