Wie denkt dat sport altijd verbroedert, komt dezer dagen bedrogen uit. Dat wisten we al van bijvoorbeeld Olympische Spelen, waar regelmatig Arabische en islamitische atleten weigeren het op te nemen tegen Israëlische concurrenten. Maar dat zelfs bij de Special Olympics, het toernooi voor sporters met een intellectuele beperking (niet te verwarren met de Paralympics voor sporters met een lichamelijke handicap) uitsluiting op basis van achtergrond een rol speelt, komt eerder als een verrassing.
Toch is dat precies wat er deze week gebeurde bij de Special Olympics 2023, die van 17 tot 25 juni in Berlijn worden gehouden. De coach van een jonge Iraanse tafeltennisser trok zijn pupil terug toen deze aan een Israëlische tegenstander werd gekoppeld. Zogenaamd omdat de Iraniër plotseling koorts had gekregen, maar in werkelijkheid omdat hij niet wilde dat zijn speler tegen een Joodse Israëli zou uitkomen. Het voorwenden van blessures is al jaren een manier waarop Iraanse sporters onder confrontaties met Israëli’s proberen uit te komen, maar het is relatief nieuw bij de Special Olympics.
‘We moeten niet toelaten dat dit geweldige Olympische evenement als politiek instrument wordt gebruikt’
Het is extra cru wanneer wordt bedacht dat beide spelers naast geestelijk gehandicapt ook nog eens minderjarig waren (de minimum leeftijd om aan de Special Olympics deel te nemen is acht jaar). Gon Tzuri, aanvoerder van de Israëlische ploeg, reageerde als volgt tegen de Duitse krant Jüdische Allgemeine: “We zouden dit soort conflicten aan politici moeten overlaten en niet toelaten dat dit geweldige Olympische evenement als politiek instrument wordt gebruikt. De Speciale Olympics zijn een weg naar de eenheid. We zien de schoonheid van alle regio’s, landen en tradities. Iedereen is welkom zich sportief te meten en te ontwikkelen. Hier is geen plek voor iets anders dan broederschap.”
Volker Beck (Die Grüne): ‘Dit is niet verenigbaar met de Olympische gedachte’
Toch was dit niet het enige incident. Ondanks het verbod van de organisatie politieke boodschappen uit te dragen, droeg de ploeg uit de Palestijnse gebieden (Gaza en de Westelijke Jordaanoever) shirts waarop de letter i in ‘Palestine’ de vorm van de buitengrenzen van Israël had. Gelukkig greep de organisatie in en de Palestijnen mochten de shirts niet langer dragen. Volker Beck, voormalig Bondsdaglid van Die Grüne (de Duitse zusterpartij van GroenLinks) en tegenwoordig voorzitter van het Duits-Israëlische Genootschap, legt in de Tagesspiegel uit waarom de shirts problematisch zijn: “Israël wordt daarmee zogezegd uitgewist omdat een toekomstige Palestijnse staat daarmee aanspraak maakt op het gehele Israëlische grondgebied. Dat is niet verenigbaar met de Olympische gedachte.”