Terwijl de regering van Benjamin Netanyahu de voorstellen om de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht te beknotten in sneltreinvaart door de Knesset jaagt, is er een nieuwe vorm van protest aan het ontstaan. Een actie die, als de rechts-religieuze coalitie weigert water bij de wijn te doen, de veiligheid van Israël in gevaar kan brengen. Nadat eerder al veteranen van de elite-eenheid Sayaret Matkal aankondigden niet langer te zullen oefenen met de IDF, zijn het nu de gevechtspiloten van de Israëlische luchtmacht die weigeren gehoor te geven aan oproepen van de legerleiding.
37 van de 40 piloten van het 69e squadron van de IAF zullen deze week niet oefenen met hun vliegtuigen. De vliegers van het 69e waren verantwoordelijk voor de aanval die in 2017 de Syrische kernreactor in Deir ez-Zor vernietigde. Maar liefst tien oud-luchtmachtbevelhebbers hebben Netanyahu gewaarschuwd dat zijn plannen hierdoor de veiligheid van Israël in gevaar brengen. In een brief spraken de generaals over een ‘ernstig en tastbaar gevaar’ voor de Joodse staat. Partijgenoten van de premier spraken schande van de actie van de piloten, wat weinig oprecht overkomt wanneer wordt bedacht dat hun coalitie overeind blijft dankzij kiezers die weigeren ook maar een dag in het Israëlische leger te dienen.
IDF-stafchef Herzi Halevi waarschuwt Netan-yahu dat de protesten binnen het reservekorps zich snel kunnen verspreiden, met gevolgen voor de Israëlische veiligheid. Het zijn trouwens niet alleen militaire piloten die protesteren. El Al moest zijn uiterste best doen vliegers te vinden voor het burgertoestel dat de premier deze week voor een regeringsbezoek naar Rome moet brengen, nadat de meeste piloten van de luchtvaartmaatschappij hadden geweigerd voor Netanyahu te vliegen.
Open brief
Toen Bibi vorige week de vreedzame demonstranten in Tel Aviv vergeleek met de kolonisten die in het Palestijnse dorp Huwara een ‘pogrom’ aanrichtten, hadden zelfs de commando’s van de eenheid van Netanyahu’s broer Yoni er genoeg van. De veteranen van de bevrijdingsactie in Entebbe in 1976 schreven in een open brief aan de premier: “Het is triest, maar jij Bibi offert willens en wetens de staat en het volk van Israël op aan je eigen belangen.”
De coalitiepartijen lijken nu serieus van plan politieke corruptie te legaliseren
Deze week kwamen (extreem)rechtse Knessetleden met een nieuw voorbeeld daarvan toen zij een wetsvoorstel introduceerden dat het mogelijk maakt dat Netanyahu een schenking van zo’n 250 duizend euro mag behouden. Het Hooggerechtshof had bepaald dat de premier het geld moet teruggeven, maar de coalitiepartijen lijken nu serieus van plan politieke corruptie te legaliseren.
Inmiddels lijkt er onenigheid te zijn ontstaan in Netanyahu’s Likoed over de plannen het Hooggerechtshof buitenspel te zetten. Knessetlid Yuli Edelstein heeft de regering opgeroepen de voorstellen tijdelijk te bevriezen en met de oppositie te onderhandelen. Edelstein zegt niet voor de plannen in hun huidige vorm te kunnen stemmen. Hij zou daarmee niet alleen staan in de Likoedfractie, maar aan rechterzijde wil met name minister van Justitie Yariv Levin de wetsvoorstellen versneld door de Knesset jagen om de oppositie voor een voldongen feit te plaatsen.
Smotrich door het stof
Hoe extremistisch de regeringscoalitie in Jeruzalem is, bleek in de nasleep van de ‘pogrom’, zoals de Israëlische pers de dodelijke rellen in Huwara noemt. Bezalel Smotrich juichte het geweld toe en riep zelfs op het Palestijnse dorp ‘uit te roeien’. Dat soort retoriek van een politicus is al erg genoeg, maar Smotrich is als minister van Financiën nota bene verantwoordelijk voor de Westelijke Jordaanoever waar Huwara ligt. De extreemrechtse leider bood min of meer zijn excuses aan door te zeggen dat hij de woorden had geuit in een ‘storm van emotie’ over de moord op drie Israëli’s door Palestijnse terroristen. ‘Uiteraard’ had hij daarmee niet tot geweld opgeroepen.
Hoe zijn woorden niet als zodanig geïnterpreteerd konden worden, legde de religieus-zionist niet uit, maar premier Netanyahu liet meteen weten dat wat hem betreft alles vergeven en vergeten was. Smotrich weigert het geweld van de kolonisten als ‘terreur’ te bestempelen, al werd een Palestijnse man in Huwara door hen vermoord. Die term reserveert de minister exclusief voor Arabisch geweld. IDF-troepen hebben deze week in Jenin de vermoedelijke dader gedood van de aanslag die de aanleiding van het geweld in Huwara was.
Foto: demonstranten in Tel Aviv, 4 maart. Foto: Gili Yaari, Flash90